Bayden Yevropadagi havoni butunlay buzdi

© AFP / ALEX WONGPrezident SShA Djo Bayden
Prezident SShA Djo Bayden - Sputnik O‘zbekiston, 1920, 29.11.2021
Obuna bo‘lish
AQSh uzoq vaqtdan beri Kiyevni "o‘z ostiga" olib, yordamchi rol o‘ynagan fransuz va nemislarni chetga surib qo‘ydi va endi ular Ukraina detonatori bilan o‘ynashmoqda.
Aleksandr Xabarov. Jo Bayden Yevropaning ko‘nglini qoldirdi. Fransiyaning AQShdagi sobiq elchisi Jerar Aro birinchilardan bo‘lib bu haqda ochiq gapirdi: "Biz ko‘rayotgan narsa – bu Amerika tomonida uzoq muddatli harakat. Obama Yevropadan xavotir olmas edi. Tramp Yevropaga dushmanlarcha munosabatda edi. Hozir Bayden. Ochig‘ini aytadigan bo‘lsak, Bayden - butun Yevropa uchun katta umidsizlikdir”.
Diplomat Amerikaning hozirgi administratsiyasini Yevropadagi masalalar qiziqtirmasligidan shikoyat qiladi. Yevrokomissiyasi Bayden jamoasiga birgalikda ishlash mumkin bo‘lgan masalalarning uzun ro‘yxatini jo‘natdi: kiberxavfsizlik, kriptovalyuta, yuqori texnologiyalar sohasidagi soliqlar, ammo haligacha javob yo‘q. "Hech qanday tashabbus yo‘q. Yevropa va amerikaliklar u yoki bu masalada birgalikda harakat qiladi, degan hech qanday bayonot yo‘q. Amerikaliklar e’tiborni Xitoyga qaratishdi. Ularning tashqi siyosati - Xitoy, Xitoy, Xitoy".
Ukrainskie voyennoslujashie vedut ogon iz 152-mm pushki-gaubisi D-20 na artilleriyskom poligone v sele Devichki Kiyevskoy oblasti - Sputnik O‘zbekiston, 1920, 27.11.2021
AQSh Donbassda qaytadan mojaroni qo‘zg‘atishga urinmoqda - RF tashqi razvedka rahbari
Fransuzlar sarosimada. Avstraliya uchun suv osti kemalari bilan bog‘liq janjal Parij uchun juda muhim diplomatik operatsiyani to‘xtatdi, uning yordami bilan Fransiya Tashqi ishlar vazirligi Vashington bilan munosabatlarni sezilarli darajada mustahkamlashga umid qilgandi. Shu yilning sentabr oyida Chesapiks jangiga 240-yil bo‘ldi. Aynan fransuz floti 1781-yilda inglizlarni hal qiluvchi mag‘lubiyatga uchratib, Amerika mustaqillik uchun urushini o‘zgartirdi.
Fransiya flotiliyasiga qo‘mondonlik qilgan kontr-admiral graf de Grass, o‘shanda Britaniya imperiyasi bilan dushman bo‘lgan, o‘z mamlakati manfaatlarini ko‘zlab ish tutgan. Deyarli ikki yarim asr o‘tgach, har ikki tomondagi jang ishtirokchilarining uzoq avlodlari ham kurashni davom ettirishi uning xayoliga ham kelmagan, ammo allaqachon AQShning eng yaqin ittifoqchisi deb nomlanish huquqi uchun.
Solnsepek - Sputnik O‘zbekiston, 1920, 24.11.2021
AQSh Ukrainani Rossiyaning “Solnsepeki” ostida halok bo‘lishga majbur qiladi
Amerikalik hamkorlarga o‘zlarining o‘tmishdagi xizmatlarini eslatish uchun yubiley sharafiga Fransiya elchixonasida tantanali ziyofat rejalashtirilgan edi. Ammo o‘sha vaqtda Fransiya elchisi Parijga chaqirildi - tadbirni bekor qilishga to‘g‘ri keldi. Makron oldinga yurishga qo‘rqdi. Fransiya prezidenti Bayden bilan janjallashishdan ko‘ra, nolimaydigan Avstraliya bosh vazirini nishon sifatida tanladi.
AQSh irodasiga jiddiy qarshi chiqish uchun, Sharl de Goll singari shaxs kerak shekilli. U dollardan voz kechishi, NATO shtab-kvartirasi va Amerika bazalarini o‘z mamlakatidan olib tashlashi, o‘zi mustaqil ravishda Xitoy va SSSR bilan muzokaralar olib borishi mumkin edi. G‘arbiy Yevropa siyosatida bunday generallar hozir ko‘rinmaydi, shuning uchun bugungi kunda Parij, Brussel va Berlinda uzoq vaqtdan beri gapirilgan "birlashgan Yevropa armiyasi"ga qo‘mondonlik qiladigan hech kim yo‘q. Istak esa bor.
Flag SShA - Sputnik O‘zbekiston, 1920, 24.11.2021
AQSh O‘zbekistonni “Demokratiya uchun” sammitiga taklif etmadi
Amerikaliklar hammani Afg‘onistonni tark etishi fakti bilan yuzma-yuz qilganida yevropaliklar yana bir bor o‘zlarining nochorligi va AQShga ulkan qaramligini achchiq his qilishdi. "Yevropa shubhasiz ko‘proq narsani qilishga qodir bo‘lishi kerak. Bizga kerak bo‘lgan narsa - bu Yevropa Mudofaa Ittifoqidir", - dedi Yevrokomissiyasi raisi Ursula fon der Lyayen o‘zining dasturiy nutqida.
Shu yilning may oyida Yevropa ittifoqining 14 davlati mudofaa vazirlari 5000 nafar askardan iborat qo‘shma tezkor harakat kuchlarini yaratishni taklif qilishgandi, o‘ta og‘ir vaziyatlarda ulardan foydalanish uchun, masalan, Kobulda yevropaliklar AQSh yordamisiz o‘z vakillari va oddiy fuqarolarini evakuatsiya qila olmagan. Yagona harbiy kuchlar g‘oyasi birinchi marta Yevropada 1999-yilda muhokama qilingan. 2007-yilda tezkor jangovar guruhlarning kollektiv tizimi (1500 qo‘shin) shakllantirildi, ammo u hech qachon qo‘llanilmadi.
Istrebitel F-35 - Sputnik O‘zbekiston, 1920, 19.11.2021
O‘rta yer dengizidagi katta muvaffaqiyatsizlik: AQSh F-35 qiruvchisi qulab tushdi
Kelgusi yilning birinchi yarmida Brusselda “Yevropa mudofaasi” sammiti o‘tkazilishi rejalashtirilgan. Ammo, kim nima deyishidan qat’i nazar, harbiy sohada kozirlar hali ham boshqa tashkilot - NATOning qo‘lida, uning shtab-kvartirasi Belgiya poytaxtida joylashgan.
Ya’ni, yana ko‘p narsa AQShga bog‘liq. Hozircha Yevropa arboblari dadillik va fikrlarini yig‘moqda, bu tashkilot bosh kotibi Yens Stoltenberg dekabr oyida Yevropa Ittifoqi va Shimoliy Atlantika alyansi o‘rtasidagi munosabatlarning yangilangan konsepsiyasini taqdim etadi.
Stoltenbergning pozitsiyasi hammaga ma’lum: sentabr oyida Britaniyaning The Sunday Telegraph nashriga bergan intervyusida u Yevropa Ittifoqi qurolli kuchlari o‘zi yetakchilik qilayotgan blokni zaiflashtirishi va hatto “Yevropani bo‘lib qo‘yishi” mumkinligini aytgan, birlashgan tezkor harakat kuchlari esa NATO ittifoqchilarining "kamtarona resurslari" buzish bilan tahdid qilmoqda.
Jiteli Sevastopolya vstretili amerikanskiy fregat aksiyey protesta - Sputnik O‘zbekiston, 1920, 11.11.2021
"Qonunni aldab": AQSh Qora dengizda o‘rnashib olish yo‘lini topdi
AQSh Yevropa ustidan harbiy nazoratni saqlamoqda. Yugoslaviya bombardimon qilingandan so‘ng, bu nafaqat barcha huquq va meyorlarning buzish bo‘lgan, balki Yevropaning o‘ziga ham zarar yetkazdi, Bolqonda, Kosovoda Amerikaning eng yirik Bondstil harbiy bazasi paydo bo‘ldi. AQSh uzoq vaqtdan beri Kiyevni "o‘z ostiga" olib, yordamchi rol o‘ynagan fransuz va nemislarni chetga surib qo‘ydi va endi ular Ukraina detonatori bilan o‘ynashmoqda. Agar u yerda biror narsa yuz bersa, butun Yevropaga yaxshi bo‘lmaydi.
Prezident Makron xorijdagi gegemonga shama qilib, “NATOning miyasi o‘ldi” deb o‘zi xohlagancha dag‘allik qilishi mumkin edi, muammo boshqada – yevropaliklarning o‘zlarida kuch kam. Juda ko‘p yutish va hazm qilishga to‘g‘ri kelmoqda. Amerikaliklar avval “Shimoliy oqim-2”ni qurish yoki qurmaslik haqida buyruq berdi, keyin esa Yevropaga va’da qilingan suyultirilgan gaz bilan tankerlarni Janubi-Sharqiy Osiyoga jo‘natishdi, chunki bu ular uchun foydaliroq.
Natsionalniy flag Ukraini i flag Organizatsii Severoatlanticheskogo dogovora (NATO) - Sputnik O‘zbekiston, 1920, 21.10.2021
“Dunyo seskanib ketadi”. Ukraina NATOga qo‘shilsa nima bo‘ladi
Baydenning yagona “yon berishi” bu faqat amerikaliklar Yevropadan yetkazib beriladigan alyuminiy va po‘latga Tramp joriy etgan tariflarni olib tashlashga nihoyat rozi bo‘lishi ko‘rish mumkin. Aniqrog‘i, AQSh Yevropa po‘lat va alyuminiyga bojsiz importi uchun kvotani taqdim etdi, bu esa yevropaliklarga yillar davomida ikki baravar qisqartirilgan avvalgi yetkazib berish hajmlarini tiklash imkoniyatini beradi, biroq ularni oshirishga urinishlarga to‘sqinlik qiladi.
Bayden administratsiyasi tariflarni bekor qilishni oxirigacha cho‘zdi. "Tuhfa" Rimda bo‘lib o‘tgan G20 sammitida Yevropa Amerika motosikl va viskiga import bojlarini ikki baravar oshirishi kerak bo‘lganidan roppa-rosa bir oy oldin qilingan, bu esa har ikki tomonning yo‘qotishlarini deyarli tenglashtirdi. Shuni esda tutish kerakki, har bir "berilgan vitamin" uchun amerikalik kombinatorlar odatdagidek "ko‘plab kichik xizmatlar"ni talab qiladi. Ular, birinchi navbatda, AQSh uchun strategik ahamiyatga ega bo‘lgan Xitoy yo‘nalishida kerak bo‘ladi.
Amerikanskiy bronirovanniy avtomobil HMMWV - Sputnik O‘zbekiston, 1920, 12.10.2021
Ukrainaga AQSh qurollari yetkazib berildi: buyog‘i nima bo‘ladi?
“Ehtimol, biz ba’zi hamkorlar bilan hamkorlik qilishda dastlab juda sodda bo‘lgandirmiz”, - dedi federal kansleri lavozimidan ketayotgan Angela Merkel, Xitoy 2016-yilda Germaniyaning eng yirik savdo sherigi bo‘lib, Germaniya iqtisodiyotiga barqaror o‘sish sur’atlarini ta’minlashga ko‘maklashgan. Shols boshchiligidagi yangi koalitsiya hukumatiga allaqachon Tayvan, Gonkong va Shinjonga nisbatan Shimoliy Atlantikaning kun tartibi berildi. Ehtimol, bu trendga bo‘ysungan holda Germaniya o‘z iqtisodiy manfaatlariga zid ravishda Yevropa Ittifoqi va Xitoy o‘rtasidagi Investitsion bitimni ratifikatsiya qilishga qarshi bo‘ladi. AQShga alamli holat u 2020-yilda imzolangan, ammo uni ratifikatsiya qilish jarayoni Yevropa parlamenti muzlatdi.
London Amerika tashabbuslarini ilgari surishda Vashingtonning asosiy ittifoqchisi bo‘lib qolmoqda. Bu yerda bir necha yil oldin Xitoy bilan qo‘shma loyihalarni qisqartirish boshlandi. Buyruq bo‘yicha o‘zlarining samolyot tashuvchi kemasini Janubi-Sharqiy Osiyoga jo‘natildi. Hatto Tramp davrida britaniyaliklar Xitoyning Huawei kompaniyasi 5G tarmoqlarini rivojlantirish bo‘yicha shartnomani rad etishdi. Buning evaziga nima olgani hanuz noaniq. Jonsonga AQSh bilan erkin savdo shartnomasi rad etildi. Brexit kelishuvi tufayli iqtisodiy jihatdan Buyuk Britaniyadan tashqarida bo‘lib qolgan Shimoliy Irlandiya bo‘yicha Yevropa Ittifoqi bilan kelishmovchilikda London AQShdan hech qanday yordam berilmadi. Britaniya vazirlar mahkamasi o‘zi imzolagan Irlandiya protokoliga rioya qilishga majbur, dedi bir necha marta kelib chiqishi irlandiyalik bo‘lgan Jo Bayden.
Prezident SShA Djo Bayden v Vostochnom zale Belogo doma  - Sputnik O‘zbekiston, 1920, 25.10.2021
"Zo‘rg‘a yuribdi" - siyosatshunos Bayden reytingi nega tushib ketgani haqida
Donald Tramp Yevropani shunchalik qo‘rqitib yubordiki, ular uning vorisini oldindan izzat qilishni boshlashdi. London gazetalari endi boshqacha yozishmoqda. Britaniyaning eng mashhur gazetalaridan biri The Daily Mail ga ko‘ra, Amerika prezidentining sog‘lig‘ida jiddiy muammolar bor: "Bayden ikki marta miya anevrizmasidan aziyat chekdi ham yurak mushaklari bilan ham muammolarga duch keldi, bu bosh aylanishi va sarosimani keltirib chiqaradi." Biroz vaqt o‘tgach, xuddi shu nashr guvohlarning Britaniya taxti vorisi, Kornuol gersoginyasi shahzoda Charlz bilan suhbatda "erkin dunyo lideri" havoni qanday buzgani haqidagi zavq bilan hikoya qildi: "Bu uzoq bo‘ldi va baland ovozda." Bu ish iqlim sammitida bo‘lganligi sababli, "ular undan emissiyalarni kamaytirishni kutishgan ..." Tajribali Kamilla bildirmadi, Bosh vazir Jonsonning Bayden - bu "toza havoning katta qultumi" degan xushomadgo‘y so‘zlariga shubha qilmaydiku?
Uzoq vaqt oldin o‘rnatilgan munosabatlar tizimini buzmasdan chuqur nafas olishga to‘g‘ri kelmoqda. Bayden yoki boshqasi - umuman, baribir. Bu yerda Amerikaning hozirgi prezidentining shaxsiy fazilatlari ikkinchi o‘rinda turadi: xijolatli holatdan qo‘rqmasdan u Yevropa jamiyatida hozircha ko‘p narsani o‘ziga ep ko‘rishi mumkin.
Yangiliklar lentasi
0