https://oz.sputniknews.uz/20211109/kuch-korsatish-ekspert-qora-dengizdagi-aqshning-harakatlariga-izoh-berdi-21284532.html
"Kuch ko‘rsatish": ekspert AQShning Qora dengizdagi harakatlariga izoh berdi
"Kuch ko‘rsatish": ekspert AQShning Qora dengizdagi harakatlariga izoh berdi
Sputnik O‘zbekiston
AQShning “Porter” esminetsi va AQSh harbiy-dengiz kuchlari shtab-kvartirasi qanotli raketalar bilan qurollangan “Mount Uitni” kemasi Qora dengizga kirib keldi.
2021-11-09T20:10+0500
2021-11-09T20:10+0500
2023-04-05T18:34+0500
dunyoda
aqsh
ukraina
qora dengiz
qrim
nato
rossiya
https://cdn1.img.sputniknews.uz/img/07e5/02/0b/15981455_0:94:1000:657_1920x0_80_0_0_3dc7257ef3f73d010d7e979129bb6ff0.jpg
AQShning Qora dengiz mintaqasida faollashishi Vashingtonning Rossiyani tiyib turish bo‘yicha rasmiy pozitsiyasi bilan bog‘liq va kuchni namoyish qilish, ammo amerikaliklar Ukraina hududida harbiy yoki dengiz bazalarini joylashtirish to‘g‘risida qaror qabul qilishlari dargumon, deb hisoblaydi Rossiya Fanlar akademiyasining AQSh va Kanada instituti Harbiy-siyosiy tadqiqotlar markazi rahbari, Oliy Iqtisodiyot maktabi Jahon siyosati kafedrasi professori Vladimir Batuk.Avvalroq AQShning “Porter”esminetsi va AQSh harbiy-dengiz kuchlari shtab-kvartirasi qanotli raketalar bilan qurollangan “Mount Uitni” kemasi Qora dengizga kirib kelgandi.“Bu Amerikaning Rossiyani, jumladan, yaqin chegaralarda, jumladan, Qora va Boltiq dengizlarida tiyib turish bo‘yicha rasmiy pozitsiyasi... Bu Vashingtonning shunday kuch namoyishi, lekin bundan ortiq narsa emas”, — dedi Batuk RIA Novosti agentligiga.Ekspertning ta’kidlashicha, agar Qora dengiz mintaqasida AQSh harbiy bazalarini ehtimoliy qurilishini ko‘rib chiqsak, unda ma’lum savollar, jumladan, Montryo konvensiyasi bo‘yicha cheklovlar bilan bog‘liq masalalar ham bor."Gap shundaki, Montryo konvensiyasiga ko‘ra va hech kim uni bekor qilmagan, Qora dengiz akvatoriyasida bo‘lmagan davlatlar o‘z harbiy kemalarini Qora dengizda uch hafta - 21 kun ushlab turish huquqiga ega. Undan ortiq muddat emas. Demak, amerikaliklar shunchaki Qora dengizdagi flotni doimiy ravishda harbiy bazalarjoylashtirish huquqiga ega emaslar. Katta ehtimol bilan, yaqin kelajakda amerikaliklar Qora dengizdagi ittifoqchilari va sheriklariga tashrif buyurishadi, bundan ortiq narsa emas", - deydi Batuk.Uning so‘zlariga ko‘ra, Amerika harbiy kemasining Qora dengiz hududiga kirishi Donbassdagi ukrainalik harbiylarga qandaydir tarzda yordam berishi mumkinligini tasavvur qilish qiyin, chunki Donbass va Qora dengiz - harbiy amaliyotlarning turli teatrlaridir.Batukning tushuntirishicha, Qora dengizda Amerika harbiy bazalarini tashkil qilish bilan bog‘liq qiyinchiliklar nafaqat Montryo konvensiyasi, balki dunyoda amerikaliklar yirik harbiy bazalarini doimiy ravishda boshqarayotgan davlatlar unchalik ko‘p emasligi bilan bog‘liq. Ekspertning ta’kidlashicha, bular, qoida tariqasida, juda boy davlatlar, ichki siyosiy vaziyat nihoyatda barqaror bo‘lgan, amerikalik dengizchilar va fuqarolik xodimlari o‘zlarini xavfsiz va qulay his qiladigan davlatlardir."Bular G‘arbiy Yevropa davlatlari, bular Bahrayn kabi davlatlar, sayyoramizning eng boy davlatlar safiga kiradi. Bular Yaponiya, Janubiy Koreya va Avstraliya kabi davlatlar. Ukraina hech qanday mezon bo‘yicha bu toifaga to‘g‘ri kelmaydi. Bu kambag‘al mamlakat, u ichki g‘alayon bilan qamrab olingan. Shuning uchun qandaydir amerikalik harbiy yoki siyosiy yetakchi o‘zining aqli va hushor xotirasi bilan Ukraina hududida ba’zi doimiy Amerika harbiy yoki dengiz bazalarini joylashtirish to‘g‘risida qaror qilishi dargumon", - dedi agentlik suhbatdoshi.Rossiya Mudofaa vazirligi AQShning Qora dengiz mintaqasidagi harakatlariga munosabat bildirdi va Kiyev Donbassda harbiy yechim tayyorlayotgan paytda ehtimoliy harbiy amaliyotlar teatri o‘rganilayotganini ta’kidladi. Rossiya Mudofaa vazirligi ta’kidlashicha, Rossiya Qora dengiz floti Qora dengizda “AQSh harbiy-dengiz kuchlari kemalarining harakatlarini nazorat qilish bo‘yicha kompleks chora-tadbirlar”ni amalga oshirmoqda. AQSh harbiy-dengiz kuchlarining Qora dengizdagi harakatlari beqarorlashtiruvchi omil bo‘lib, maqsadlardan biri - Ukraina hududini harbiy jihatdan o‘zlashtirishdir.Avvalroq AQSh harbiy-dengiz kuchlari zobiti Brayan Xarrington Montryo konvensiyasini chetlab o‘tib muntazam ravishda harbiy mashg‘ulotlar o‘tkazish Rossiyani Qora dengizdagi hukmronlikdan mahrum qilishga yordam berishini aytgan edi. Xarrington yuqori texnologiyali qurollardan foydalangan holda harbiy manevrlar o‘tkazishni va Qora dengizda AQSh va NATO kemalari o‘rtasida o‘zaro hamkorlikni taklif qildi. Montryo konvensiyasiga ko‘ra, Qora dengiz bo‘yida bo‘lmagan davlatlar tinch vaqtda bo‘g‘ozlardan o‘tayotganda harbiy kemalarning tonnajiga nisbatan cheklovlarga rioya qilishlari shart, shu bois mutaxassis davlatlarni bu qoidani aylanib o‘tish uchun kuchlarni birlashtirishga chaqirdi.1936 yilda qabul qilingan Montryo konvenyiyasi tinchlik davrida ham, urush davrida ham barcha mamlakatlar savdo kemalari uchun bo‘g‘ozlardan o‘tish erkinligini saqlab qoladi. Biroq, harbiy kemalarning o‘tish rejimi Qora dengiz va Qora dengiz bo‘lmagan davlatlarga nisbatan farq qiladi. Qora dengiz bo‘yida bo‘lmagan kuchlarning harbiy kemalari uchun turi va qolish muddati bo‘yicha sezilarli cheklovlar joriy etilgan.
https://oz.sputniknews.uz/20211102/aqsh-prezidenti-evropada-rossiyani-qanday-haq-tolash-va-pushaymon-bolishga-majburlashadi-21186956.html
https://oz.sputniknews.uz/20211031/putinning-neft-narxi-haqidagi-gaplari-aqsh-va-yaponiya-yuragiga-gulgula-solib-qoydi--oav-21174557.html
https://oz.sputniknews.uz/20211108/ukraina-rossiyadan-eng-asosiy-narsani-tortib-olmoqchi-21263825.html
https://oz.sputniknews.uz/20211027/janjal-sababchisi-skiflar-xazinalarini-qrimga-emas-ukrainaga-berishyapti-21121950.html
ukraina
qrim
Sputnik O‘zbekiston
info@sputniknews-uz.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
2021
Sputnik O‘zbekiston
info@sputniknews-uz.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
Yangiliklar
uz_UZ
Sputnik O‘zbekiston
info@sputniknews-uz.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
Sputnik O‘zbekiston
info@sputniknews-uz.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
qora dengiz aqsh rossiya ukraina
qora dengiz aqsh rossiya ukraina
"Kuch ko‘rsatish": ekspert AQShning Qora dengizdagi harakatlariga izoh berdi
20:10 09.11.2021 (yangilandi: 18:34 05.04.2023) AQShning “Porter” esminetsi va AQSh harbiy-dengiz kuchlari shtab-kvartirasi qanotli raketalar bilan qurollangan “Mount Uitni” kemasi Qora dengizga kirib kelgandi.
AQShning Qora dengiz mintaqasida faollashishi Vashingtonning Rossiyani tiyib turish bo‘yicha rasmiy pozitsiyasi bilan bog‘liq va kuchni namoyish qilish, ammo amerikaliklar Ukraina hududida harbiy yoki dengiz bazalarini joylashtirish to‘g‘risida qaror qabul qilishlari dargumon, deb hisoblaydi Rossiya Fanlar akademiyasining AQSh va Kanada instituti Harbiy-siyosiy tadqiqotlar markazi rahbari, Oliy Iqtisodiyot maktabi Jahon siyosati kafedrasi professori Vladimir Batuk.
Avvalroq AQShning “Porter”esminetsi va AQSh harbiy-dengiz kuchlari shtab-kvartirasi qanotli raketalar bilan qurollangan “Mount Uitni” kemasi Qora dengizga kirib kelgandi.
“Bu Amerikaning Rossiyani, jumladan, yaqin chegaralarda, jumladan, Qora va Boltiq dengizlarida tiyib turish bo‘yicha rasmiy pozitsiyasi... Bu Vashingtonning shunday kuch namoyishi, lekin bundan ortiq narsa emas”, — dedi Batuk RIA Novosti agentligiga.
Ekspertning ta’kidlashicha, agar Qora dengiz mintaqasida AQSh harbiy bazalarini ehtimoliy qurilishini ko‘rib chiqsak, unda ma’lum savollar, jumladan, Montryo konvensiyasi bo‘yicha cheklovlar bilan bog‘liq masalalar ham bor.
"Gap shundaki, Montryo konvensiyasiga ko‘ra va hech kim uni bekor qilmagan, Qora dengiz akvatoriyasida bo‘lmagan davlatlar o‘z harbiy kemalarini Qora dengizda uch hafta - 21 kun ushlab turish huquqiga ega. Undan ortiq muddat emas. Demak, amerikaliklar shunchaki Qora dengizdagi flotni doimiy ravishda harbiy bazalarjoylashtirish huquqiga ega emaslar. Katta ehtimol bilan, yaqin kelajakda amerikaliklar Qora dengizdagi ittifoqchilari va sheriklariga tashrif buyurishadi, bundan ortiq narsa emas", - deydi Batuk.
Uning so‘zlariga ko‘ra, Amerika harbiy kemasining Qora dengiz hududiga kirishi Donbassdagi ukrainalik harbiylarga qandaydir tarzda yordam berishi mumkinligini tasavvur qilish qiyin, chunki Donbass va Qora dengiz - harbiy amaliyotlarning turli teatrlaridir.
Batukning tushuntirishicha, Qora dengizda Amerika harbiy bazalarini tashkil qilish bilan bog‘liq qiyinchiliklar nafaqat Montryo konvensiyasi, balki dunyoda amerikaliklar yirik harbiy bazalarini doimiy ravishda boshqarayotgan davlatlar unchalik ko‘p emasligi bilan bog‘liq. Ekspertning ta’kidlashicha, bular, qoida tariqasida, juda boy davlatlar, ichki siyosiy vaziyat nihoyatda barqaror bo‘lgan, amerikalik dengizchilar va fuqarolik xodimlari o‘zlarini xavfsiz va qulay his qiladigan davlatlardir.
"Bular G‘arbiy Yevropa davlatlari, bular Bahrayn kabi davlatlar, sayyoramizning eng boy davlatlar safiga kiradi. Bular Yaponiya, Janubiy Koreya va Avstraliya kabi davlatlar. Ukraina hech qanday mezon bo‘yicha bu toifaga to‘g‘ri kelmaydi. Bu kambag‘al mamlakat, u ichki g‘alayon bilan qamrab olingan. Shuning uchun qandaydir amerikalik harbiy yoki siyosiy yetakchi o‘zining aqli va hushor xotirasi bilan Ukraina hududida ba’zi doimiy Amerika harbiy yoki dengiz bazalarini joylashtirish to‘g‘risida qaror qilishi dargumon", - dedi agentlik suhbatdoshi.
Rossiya Mudofaa vazirligi AQShning Qora dengiz mintaqasidagi harakatlariga munosabat bildirdi va Kiyev Donbassda harbiy yechim tayyorlayotgan paytda ehtimoliy harbiy amaliyotlar teatri o‘rganilayotganini ta’kidladi. Rossiya Mudofaa vazirligi ta’kidlashicha, Rossiya Qora dengiz floti Qora dengizda “AQSh harbiy-dengiz kuchlari kemalarining harakatlarini nazorat qilish bo‘yicha kompleks chora-tadbirlar”ni amalga oshirmoqda. AQSh harbiy-dengiz kuchlarining Qora dengizdagi harakatlari beqarorlashtiruvchi omil bo‘lib, maqsadlardan biri - Ukraina hududini harbiy jihatdan o‘zlashtirishdir.
Avvalroq AQSh harbiy-dengiz kuchlari zobiti Brayan Xarrington Montryo konvensiyasini chetlab o‘tib muntazam ravishda harbiy mashg‘ulotlar o‘tkazish Rossiyani Qora dengizdagi hukmronlikdan mahrum qilishga yordam berishini aytgan edi. Xarrington yuqori texnologiyali qurollardan foydalangan holda harbiy manevrlar o‘tkazishni va Qora dengizda AQSh va NATO kemalari o‘rtasida o‘zaro hamkorlikni taklif qildi. Montryo konvensiyasiga ko‘ra, Qora dengiz bo‘yida bo‘lmagan davlatlar tinch vaqtda bo‘g‘ozlardan o‘tayotganda harbiy kemalarning tonnajiga nisbatan cheklovlarga rioya qilishlari shart, shu bois mutaxassis davlatlarni bu qoidani aylanib o‘tish uchun kuchlarni birlashtirishga chaqirdi.
1936 yilda qabul qilingan Montryo konvenyiyasi tinchlik davrida ham, urush davrida ham barcha mamlakatlar savdo kemalari uchun bo‘g‘ozlardan o‘tish erkinligini saqlab qoladi. Biroq, harbiy kemalarning o‘tish rejimi Qora dengiz va Qora dengiz bo‘lmagan davlatlarga nisbatan farq qiladi. Qora dengiz bo‘yida bo‘lmagan kuchlarning harbiy kemalari uchun turi va qolish muddati bo‘yicha sezilarli cheklovlar joriy etilgan.
