TOShKENT, 19 avg - Sputnik, Dilshoda Rahmatova. O‘zbekistonning atom energetikasini rivojlantirish haqidagi qarori eng to‘g‘ri qarordir, dedi bugun jurnalistlar bilan uchrashuvda Xalqaro atom energetikasi agentligi (MAGATE) direktori o‘rinbosari Mixail Chudakov.
MAGATE vakili o‘z chiqishida O‘zbekistonda 1956 yilda, ya’ni Xalqaro atom energetikasi agentligiga asos solingan vaqtda, Yadro fizikasi instituti tashkil etilganiga e’tibor qaratdi.
O‘zatom AES haqidagi vahimali mish-mishlarga nuqta qo‘ydi >>>
"Oltmish yildirki Yadro fizikasi instituti qoshida reaktor ekspluatatsiya qilib kelinmoqda. Shu vaqt davomida to‘plangan materiallar, bajarilgan ulkan ishlar - O‘zbekiston uchun katta tajriba bo‘ldi. Mamlakat MAGATE bilan hamkorlikni yo‘lga qo‘yganiga endi 25-yil bo‘ldi, ammo O‘zbekiston bu tashkilot bilan SSSR tarkibida bo‘lgan davrdan, ya’ni MAGATEga asos solingan vaqtdan boshlab hamkorlik qilib kelgan", - dedi u.
Chudakov shuningdek, atom energetikasi - bu atmosferaga ziyon yetkazmasdan, ekologik toza elektr energiyasini olish mumkin bo‘lgan yagona to‘g‘ri yo‘l ekanligini qayd etdi.
"Gap insoniyat taraqqiyoti, iqlimdagi o‘zgarishlar haqida borar ekan, atom energetikasi haqida, albatta, gapiriladi. Guvohi bo‘lib turibsiz, yildan-yilga iqlim o‘zgarmoqda - havo harorati yuqorilab bormoqda. Uran - noyob yoqilg‘i. Bir kilogrammi 800 ming kilovatt elektr energiyasini beradi. Ko‘mir yoki gazdan esa atigi - 7-8 kilovatt olish mumkin. Hozirda dunyoda mavjud atom stansiyalari yiliga 2 million gigatonna karbonad angidrid gazining atmosferaga uloqtirilishini oldini oladi. Bu bir yilda 400 million avtomobillarni yo‘llardan olib tashlash bilan teng. AESning ekologiya oldidagi xizmati shunda", - deya tushuntirdi Chudakov.
Eskpert shuningdek, odamlarda vahima uyg‘otayotgan Fukusima va Chernobil voqealari borasida ham o‘z qarashlarini bildirdi.
"Bu hodisalar bo‘lganini hech kim inkor etmaydi, biroq ularning inson salomatligiga ta’siri o‘ta oshirilgan. Deylik, Fukusimada hech kim radiatsiya tufayli halok bo‘lmagan, ikki kishi sunami oqibatida cho‘kkan, xolos. Chernobilda esa rasman 28 kishi halok bo‘lgan. Yana bir necha o‘nlab kishilarning halok bo‘lgani savol ostida. Aytmoqchiman-ki, Gollivudda ishlangan "Chernobil" filmda so‘zlab berilgani kabi minglab kishilar hayotdan ko‘z yumgan emas", - dedi Chudakov.
O‘zbekistonga yana nechta AES kerak >>>
MAGATE rasmiy vakili shuningdek, atom energetikasini rivojlantirishga qarshi "hayqiriqlar" ortida muqobil energiya manbalari turganiga shubha qilmaydi.
"Ular - kelajak faqat atom energetikasiniki ekanini, aynan yadroviy energetika uglerod energetika manbaini "so‘nggi manzilga kuzatishini" juda yaxshi bilishadi. Umuman, jahonda ham, O‘zbekistonda ham atom energetikasi eng istiqbolli sohalardan biridir, u rivojlanishda davom etadi va atom energetikasi bo‘yicha xalqaro agentlik yadro energetikasi infratuzilmasini mustahkamlash bo‘yicha qator dasturlarga ega va bunda O‘zbekistonda ko‘mak berishga tayyor", - deya xulosa qildi Chudakov.
Chudakov tashrifining birinchi kunida Fanlar akademiyasi Yadro fizikasi institutida MAGATE ekspertlarining YaIF bilan hamkorlikdagi missiyasi - Omarr mission bo‘yicha kelishuvga erishildi.
Eslatib o‘tamiz, 2018-yilning oktabr oyida Rossiya va O‘zbekiston prezidentlari Vladimir Putin hamda Shavkat Mirziyoyev O‘zbekistonda birinchi atom elektr stansiyasini qurish loyihasiga start berishgan edi.
AES quriladigan maydon sifatida Jizzax viloyati Tuzkon ko‘li yaqinidagi maydonlardan biri tanlab olindi.
Xalqaro atom energiyasi agentligining mustaqil hukumatlararo tashkilot sifatidagi faoliyati - atomdan tinchlik yo‘lida foydalanish sohasida hamkorlikni rivojlantirishga qaratilgan. O‘zbekiston mazkur tashkilot bilan ilmiy-texnik hamkorlik doirasida atom energiyasidan tinchlik maqsadida foydalanish bo‘yicha ko‘plab loyihalarni amalga oshirib kelmoqda.
