Tojikiston Rog‘un GESini Pomirning "uyqudagi ajdahosi" namunasida qurmoqchi

TOShKENT, 20 yanv — Sputnik. Rog‘un gidroelektr stansiyasi Sarez ko‘li namunasida quriladi, deb aytdi Tojikiston Favqulodda vaziyatlar va inson muhofazasi qo‘mitasi raisining birinchi o‘rinbosari Rustam Shoxiyon.

Shoxiyonning so‘zlariga ko‘ra, Sarez ko‘lining tabiiy to‘g‘oni shunday tuzilgan-ki, har bir yer silkinishidan so‘ng, u tobora mustahkamlanib boradi va hatto 9 balli zilzilaga dosh berishi mumkin.

Quruvchilar ushbu noyob xususiyatni Nurek GESi qurilishida inobatga olishgan ekan. Endilikda, ushbu tajribadan Rog‘un GESi to‘g‘onini qurilishida foydalaniladi, deb xabar qilgan Sputnik Tojikiston.

Vaxsh darosi o‘zani 2016-yil oktabr oyida to‘silgan edi. To‘g‘on qurilishi boshlanishida Tojikiston prezidenti Emomali Rahmonning shaxsan o‘zi ishtirok etgan, va hatto, buldozer ruli qarshisiga o‘tirib, 1,5 soat davomida quruvchilar bilan teppa-teng ishlagan edi.

Eslatib o‘tamiz, Sarez ko‘li xalq orasida Pomirning uyqudagi ajdahosi sifatida mashhur. Tog‘ ko‘li 1911-yili yuz bergan 7 balli vayronakor zilzila oqibatida paydo bo‘lgan. Ko‘l o‘rnida bo‘lgan uch qishloq aholisi nobud bo‘lgan. Qishloqlardan birining nomi bilan ko‘l ham Sarez deb atala boshlagan.

Aksariyat tadqiqotchilarning fikricha, ko‘l nafaqat shu atrofda joylashgan aholi punktlari, balki qo‘shni davlatlar uchun ham katta xavf tug‘diradi. Chunki, ko‘l vayron bo‘ladigan taqdirda, Tojikiston, O‘zbekiston, Qirg‘iziston, Afg‘oniston va Turkmaniston hududlari suv ostida qoladi. Sarez yuqori seysmik zonada joylashgan va agar kuchli silkinish yuz bersa, milliardlab tonna tog‘ jismlari ko‘lga qulashi mumkin. Buning natijasida suv, tosh va loydan iborat oqim paydo bo‘lishi u qisqa muddat ichida Orol dengizigacha bo‘lgan hududlarni vayron qilib tashlashi mumkin.

Ammo Tojikiston Favqulodda vaziyatlar va inson muhofazasi qo‘mitasi Sarez ko‘li tufayli xavfsirash kerak emasligi haqida takrorlab keladi. Qo‘mita axborotiga ko‘ra, ko‘ldagi suv sathi ustidan kunu-tun nazorat olib boriladi.