https://oz.sputniknews.uz/20231004/ozbekistonda-rossiya-kompaniyalari-soni-ikki-baravar-kopaydi--botirjon-asadov-39608173.html
O‘zbekistonda Rossiya kompaniyalari soni ikki baravar ko‘paydi — Botirjon Asadov
O‘zbekistonda Rossiya kompaniyalari soni ikki baravar ko‘paydi — Botirjon Asadov
Sputnik O‘zbekiston
Rossiya va O‘zbekistonning iqtisodiy va madaniy sohalardagi hamkorligi, O‘zbekistonning turistik potensiali hamda migratsiya sohasida qilinayotgan ishlar haqida... 04.10.2023, Sputnik O‘zbekiston
2023-10-04T21:25+0500
2023-10-04T21:25+0500
2023-10-04T21:25+0500
rossiya
o‘zbekiston
botirjon asadov
elchi
intervyu
o‘zbekiston - rossiya
hamkorlik
vladimir putin
shavkat mirziyoyev
https://cdn1.img.sputniknews.uz/img/07e7/07/09/36702023_0:114:3072:1842_1920x0_80_0_0_a1eba2323e26770b3026b6d00c4a84e3.jpg
So‘nggi uch yil ichida O‘zbekistonda Rossiya kapitali ishtirokidagi korxonalar soni ikki baravar ko‘paydi, dedi O‘zbekistonning Rossiyadagi elchisi Botirjon Asadov RIA Novosti muxbiri Kristina Tatarnikova bilan suhbatda. – O‘zbekiston va Rossiya o‘rtasidagi bugungi munosabatlarni qanday tavsiflagan bo‘lardingiz?– Hozirgi bosqichdagi O‘zbekiston va Rossiya munosabatlarini so‘nggi o‘n yilliklardagi eng samaralisi deb ta’riflash mumkin. Ular ikki tomonlama munosabatlarning o‘zaro hamjihatligi, boyligi, shiddati va eng muhimi, sifati bilan ajralib turadi.Bunday yuksak darajadagi hamkorlik, avvalambor, prezidentlarimiz o‘rtasidagi do‘stona va ishonchli munosabatlarga asoslanadi. 2022-yil sentabrda Samarqand shahrida – ikki davlat rahbarlari har tomonlama strategik sheriklik to‘g‘risidagi deklaratsiyani imzoladilar. Ikki tomonlama parlamentlararo hamkorlik faol rivojlanmoqda. Ikki tomonlama iqtisodiy hamkorlik istiqbollari har yili hukumat rahbarlari darajasidagi O‘zbekiston-Rossiya qo‘shma komissiyasi hamda O‘zbekiston va Rossiya o‘rtasidagi iqtisodiy hamkorlik bo‘yicha hukumatlararo komissiya doirasida muhokama qilinadi. Tashqi ishlar vazirliklari o‘rtasidagi muloqot rivojlanmoqda. Tashqi ishlar idoralari rahbarlari muntazam uchrashib, siyosiy maslahatlashuvlar o‘tkazib turishmoqda.– Toshkent YeOII ishida kuzatuvchi sifatida ishtirok etayotganidan mamnunmi?– 2020-yil dekabr oyida bo‘lib o‘tgan Oliy Yevroosiyo iqtisodiy kengashi yig‘ilishida O‘zbekistonga YeOIIda kuzatuvchi davlat maqomini berish to‘g‘risida qaror qabul qilindi.O‘zbekiston ushbu maqomda assotsiatsiya doirasida o‘zaro manfaatli savdo-iqtisodiy hamkorlikni rivojlantirishga qaratilgan ko‘p tomonlama tadbirlar va loyihalarda faol ishtirok etmoqda. Masalan, qulay shart-sharoitlar yaratish, yangi o‘sish nuqtalari va savdo aloqalarini kengaytirish imkoniyatlarini izlash bo‘yicha hamkorlikda ishlar amalga oshirildi. O‘tgan yilning oxirida O‘zbekistonning YeOII mamlakatlari bilan tovar ayirboshlash hajmi 23 foizga oshgan. Joriy yilda ham barqaror o‘sish dinamikasi kuzatilmoqda.Sanoat kooperatsiyasi sohasida ham sezilarli natijalarga erishildi. So‘nggi yillarda O‘zbekistonda YeOII mamlakatlari kompaniyalari ishtirokida ustuvor tarmoqlarda yuzlab loyiha va korxonalar ishga tushirildi.Uch yillik hamkorlik rejasi doirasida qonunchilikni xalqaro standartlarga muvofiqlashtirish, tajriba almashish, iqtisodiyotni tartibga solish, savdo-iqtisodiy sohalarda o‘zaro manfaatli hamkorlikni rivojlantirishga to‘sqinlik qilayotgan to‘siqlarni bartaraf etish bo‘yicha keng ko‘lamli chora-tadbirlar amalga oshirildi.O‘zbekiston, shuningdek, elektron tijorat, temir yo‘l transportini raqamlashtirish, qishloq xo‘jaligi va iqlim masalalari bo‘yicha individual dasturlar va sanoat loyihalariga qo‘shildi.– Toshkent va Moskva o‘rtasidagi tovar ayirboshlashda ijobiy dinamikani qayd etapsizmi? Bu miqdorni oshirish mumkinmi?– Rossiya Federatsiyasi mamlakatimizning asosiy savdo hamkorlaridan biridir. O‘tgan yil yakunlariga ko‘ra, tovar ayirboshlash hajmi to‘qqiz milliard dollardan oshdi va jadal o‘sib bormoqda. Tovar ayirboshlashda qo‘shimcha qiymati yuqori bo‘lgan tovarlar ulushi ortib borayotgani quvonarli.Rossiya, shuningdek, iqtisodiyotimizning yetakchi investorlaridan biridir. So‘nggi uch yilda O‘zbekistonda Rossiya kapitali ishtirokidagi korxonalar soni ikki baravar ko‘paydi. Bugungi kunda ularning soni uch mingga yaqin. Tog‘-metallurgiya, energetika, kimyo, qishloq xo‘jaligi, mashinasozlik va elektrotexnika sanoatida sanoat kooperatsiyasi loyihalari faol amalga oshirilmoqda.Hududlararo hamkorlik yuqori sur’atlarda rivojlanmoqda. O‘tgan yili O‘zbekiston va Rossiya delegatsiyalarining 70 tadan ortiq o‘zaro tashriflari amalga oshirildi. 2023-yilning birinchi yarmida ikki mamlakat hududlaridan delegatsiyalarning 50 taga yaqin o‘zaro tashriflari amalga oshirildi.Oktabr oyi boshida Tataristonda navbatdagi Mintaqalararo hamkorlik forumining o‘tkazilishi yangi kelishuvlarga erishishga xizmat qiladi, deb umid qilamiz.Mamlakatlarimiz o‘rtasidagi savdo-iqtisodiy aloqalar, jumladan, hududlar va xo‘jalik yurituvchi subyektlar darajasida ham izchil rivojlanib borayotganini va o‘ylaymanki, yaqin kelajakda biz mamlakatlarimiz o‘rtasidagi tovar ayirboshlash darajasiga erisha olamiz, deb o‘ylayman. 10 milliard dollar, buning uchun katta imkoniyatlar va barcha imkoniyatlar mavjud.– O‘zbekiston prezidenti matbuot xizmati avvalroq xabar qilganidek, Rossiya kompaniyalari ishtirokida "Chirchiq" texnoparkining investorlari 2023-yil oxirigacha respublikada umumiy portfeli 28 million dollarni tashkil etadigan yangi loyihalarni ishga tushiradi. Tafsilotlarni oshkor qila olasizmi? Yaqin kelajakda Rossiya tomoni bilan yana qanday sarmoyaviy shartnomalar imzolanishi mumkin?– Bugungi kunda Tatariston bilan faol ish olib borilmoqda. Uning ishtirokida Toshkent viloyatida "Chirchiq" kimyo-sanoat texnologiyalar parki muvaffaqiyatli faoliyat yuritmoqda. Bu yerda yiliga 100 xildan ortiq mahsulotlar, asosan, zamonaviy plastmassa va yuqori elastik poliuretandan ishlab chiqariladi.Tatariston Respublikasining hurmatli rahbari Rustam Minnixanovning ushbu loyihani ilgari surish va amalga oshirishdagi o‘rnini alohida ta’kidlamoqchiman, uning yaratilishida Qozon "Ximgrad" texnopolisi mutaxassislari ishlagan. Shuningdek, 2023-yilda yangi loyiha – Jizzax viloyatida texnopark tashkil etildi. Xuddi shu hududda O‘zbekiston Respublikasida Qozon federal universitetining filiali ochilib, u yerda IT-texnologiyalari va muhandislik mutaxassisliklari bo‘yicha mutaxassislar tayyorlanadi. Navoiy va Buxoro viloyatlarida ham ana shunday qo‘shma sanoat-iqtisodiyot parklarini tashkil etish bo‘yicha shartnoma tayyorlash ishlari olib borilmoqda.Qo‘shma loyiha ofisi doirasida loyihalarning katta portfeli ishlab chiqilmoqda. Joriy yilda savdo-iqtisodiy hamkorlik bo‘yicha mustahkam loyihalar paketini ishga tushirish rejalashtirilgan.Avgust oyida Rossiya iqtisodiy rivojlanish vaziri Maksim Reshetnikov va O‘zbekiston bosh vaziri o‘rinbosari Jamshid Xo‘jayev o‘rtasidagi uchrashuvda ikki tomonlama hamkorlikning dolzarb masalalari, jumladan, "Agroekspress" loyihasini amalga oshirish masalalari muhokama qilingan edi. Ushbu hujjatga muvofiq, 2023-2024 yillarga mo‘ljallangan tezlashtirilgan temir yo‘l transportidan foydalangan holda o‘zaro mahsulot yetkazib berish hajmini oshirish bo‘yicha kelishuvga erishildi.Biz nafaqat Toshkent-Moskva yo‘nalishida, balki O‘zbekiston va Rossiyaning boshqa viloyatlaridan ham yetkazib berishni tashkil etish imkoniyatlarini o‘rganmoqdamiz. Tez orada Jizzax shahrida yiliga 810 ming tonnagacha mahsulot ishlab chiqarish quvvatiga ega agrar majmuani ishga tushirish rejalashtirilgan.– Ikki davlat o‘rtasidagi madaniy-gumanitar hamkorlik sohasida qanday loyihalarni qayd eta olasiz?– O‘zbekiston va Rossiya o‘rtasidagi bu boradagi hamkorlik dinamikasi keyingi yillarda yangi sifat bosqichiga ko‘tarildi. Mamlakatlar o‘rtasidagi aloqalar madaniyat, san’at, teatr, kinematografiya va madaniy-gumanitar sohaning boshqa yo‘nalishlarida kengaymoqda. O‘tgan yil davomida Toshkent va Moskva shaharlarida madaniyat bo‘yicha quyi qo‘mita majlislari, shuningdek, muzey xodimlarining ikkita konferensiyasi bo‘lib o‘tdi. O‘tgan yili ham Moskva va Sankt-Peterburgda O‘zbekiston madaniyati kunlari va O‘zbek kinosi kunlari muvaffaqiyatli o‘tkazildi.2023 yilda Nijniy Novgorod, Yekaterinburg, Ufa, Qozon va Sankt-Peterburg shaharlarida Mukarrama Turg‘unboyeva nomidagi "Bahor" O‘zbekiston davlat raqs ansamblining gastrol safari tashkil etildi. Joriy yilning 10-sentabr kuni Moskvadagi Katta teatrda “Lazgi. Qalb va muhabbat raqsi” baletining namoyishi bo‘lib o‘tdi.Joriy yilda O‘zbekistonda “Rossiya fasllari” keng ko‘lamli xalqaro madaniy loyihasi doirasida 15 dan ortiq madaniy-gumanitar tadbirlar o‘tkazilmoqda. Biz ta’lim sohasida muvaffaqiyatli hamkorlik qilamiz. Bugungi kunda O‘zbekistonda Rossiyaning yetakchi oliy o‘quv yurtlarining 14 ta filiali ochilgan va faoliyat ko‘rsatmoqda, ularda 7,5 mingga yaqin o‘zbekistonlik talaba tahsil olmoqda.2020 yildan boshlab har yili O‘zbekiston-Rossiya ta’lim forumi o‘tkazib kelinmoqda, joriy yilning 25-26 sentabr kunlari Sankt-Peterburg shahrida Rossiya va O‘zbekiston universitetlari rektorlarining IV mintaqalararo konferensiyasi muvaffaqiyatli o‘tkazildi. Bu yo‘nalishda bizni ko‘p asrlik do‘stlik, mustahkam ma’naviy-madaniy rishtalar bog‘lab turadi. Umumiy madaniy-gumanitar qadriyatlarni saqlash ko‘p qirrali ikki tomonlama munosabatlarimizni yanada mustahkamlashga xizmat qilishiga ishonaman.– O‘zbekistonning qadimiy shaharlari – Samarqand, Buxoro, Xivani ko‘rish istagida bo‘lgan rossiyaliklar soni ortib bormoqda. Rossiyadan kelayotgan sayyohlar soni ortganini sezdingizmi?– Albatta, rossiyaliklar O‘zbekistonga ko‘proq ta’tilga kela boshladilar. So‘nggi bir yil ichida rossiyalik sayyohlar orasida O‘zbekistonga sayohatga bo‘lgan talab ortdi. 2023-yilning olti oyida O‘zbekistonga kelgan rossiyalik sayyohlar soni o‘tgan yilning shu davriga nisbatan 1,9 barobar oshib, 345 ming kishini tashkil qildi. O‘tgan yili bu ko‘rsatkich 185,6 ming sayohatchini tashkil qilgan.Rossiyalik sayyohlar oqimining ijobiy dinamikasi 2022-yilning bahoridan boshlab kuzatilmoqda. 2022-yil oxirida O‘zbekistonga Rossiyadan kelgan sayyohlar soni 2021-yilga nisbatan uch baravarga oshib, 567,7 ming kishini tashkil etdi va hatto respublikaga 450 ming Rossiya fuqarosi kelgan 2019-yildagi pandemiyadan oldingi ko‘rsatkichdan ham oshib ketdi.Mamlakatlar o‘rtasidagi vizasiz rejim tufayli ushbu yo‘nalish tobora ommalashib bormoqda. Bundan tashqari, barqaror, kafolatlangan, arzon havo qatnovlari ham bunga o‘z hissasini qo‘shmoqda. Birgina Moskvadan Toshkentga kuniga 15 dan ortiq parvozlar amalga oshiriladi. Shu bilan birga, rossiyalik sayyohlar nafaqat Toshkentga, balki Samarqand, Buxoro, Xiva, Farg‘ona kabi shaharlarga ham parvoz qilish imkoniyatiga ega. Bu sayohatchilarning xarajatlarini sezilarli darajada kamaytirdi.Rossiyalik sayohatchilarni jahon ahamiyatiga molik yodgorliklar, jahonga mashhur o‘zbek oshxonasi va mehmondo‘stligi, til to‘siqlarining yo‘qligi, o‘xshash mentalitet, umumiy tarix va qadriyatlar, shuningdek, turlarning nisbatan arzon narxlari o‘ziga jalb qiladi.O‘zbekiston hukumati Rossiyadan turistlar oqimini kengaytirishni rag‘batlantirmoqda. Biz erishilgan natijalar bilan cheklanib qolish niyatimiz yo‘q va yaqin kelajakda Rossiyadan O‘zbekistonga sayyohlar oqimini rekord darajadagi bir million kishiga yetkazishni rejalashtirmoqdamiz. Bunga O‘zbekiston va Rossiya hukumatlari tomonidan 2022-yil mart oyida imzolangan mamlakatlarimiz o‘rtasida sayyohlik oqimini oshirish uchun shart-sharoit yaratish bo‘yicha chora-tadbirlar rejasi yordam beradi. U transport-logistika aloqalarini mustahkamlash, o‘zaro sayyohlik oqimini ko‘paytirish, shuningdek, O‘zbekiston va Rossiya o‘rtasida yangi turistik yo‘nalishlarni yaratishni o‘z ichiga oladi.Bundan tashqari, joriy yilda mamlakatlarimiz o‘rtasida turizm sohasidagi kichik qo‘mitaning birinchi yig‘ilishini o‘tkazishni rejalashtirganmiz. U mamlakatlarimiz hukumatlararo komissiyasi raislari qarori bilan tuzilgan.– Yaqin kelajakda O‘zbekistonda turizm sohasida xalqaro tadbirlar o‘tkazish rejalashtirilganmi?– 2023-yil 16-20 oktabr kunlari Samarqand shahrida Birlashgan Millatlar Tashkiloti Jahon sayyohlik tashkiloti (YuNVTO) Bosh Assambleyasining 25-yubiley sessiyasi o‘tkazilishi rejalashtirilganini alohida ta’kidlamoqchiman. O‘zbekiston o‘z tarixida birinchi marta BMT Bosh Assambleyasi tizimining eng muhim voqeasi hisoblangan YuNVTO sessiyasiga mezbonlik qilmoqda. Forumda dunyoning 160 ga yaqin davlatidan turizm sohasida faoliyat yurituvchi davlat organlari va xalqaro tashkilotlar rahbarlari ishtirok etadi. Bugungi kunda Saudiya Arabistoni, Albaniya, Ozarbayjon, Bagam orollari, Bahrayn, Gvatemala, Gaiti, Kot-d’Ivuar, Indoneziya, Monako, Niger, Panama, Portugaliya, Serra-Leone, Ukraina, Urugvay va Yaman kabi mamlakatlardan turizm tashkiloti va idoralari rahbarlari tashrif buyurishi kutilmoqda. Mamlakatimizga xalqaro miqyosda bildirilayotgan bunday ishonch O‘zbekistonning nafaqat jahon turizm bozoridagi o‘rni mustahkamligi, balki xalqaro munosabatlardagi faoliyati samaradorligini ham ko‘rsatadi.Jahon sayyohlik tashkiloti Bosh Assambleyasining 25-yubiley sessiyasining qadimiy Samarqand shahrida o‘tkazilishi mamlakatimizning madaniy, sayyohlik, sarmoyaviy va intellektual salohiyati bilan dunyoni tanishtirish, jahon hamjamiyati bilan savdo, iqtisodiyot, turizm va madaniyat sohalarida xalqaro aloqalarni yanada mustahkamlash imkonini beradi.
o‘zbekiston
Sputnik O‘zbekiston
info@sputniknews-uz.com
+74956456601
MIA „Rosiya Segodnya“
2023
Sputnik O‘zbekiston
info@sputniknews-uz.com
+74956456601
MIA „Rosiya Segodnya“
Yangiliklar
uz_UZ
Sputnik O‘zbekiston
info@sputniknews-uz.com
+74956456601
MIA „Rosiya Segodnya“
Sputnik O‘zbekiston
info@sputniknews-uz.com
+74956456601
MIA „Rosiya Segodnya“
rossiya, o‘zbekiston, botirjon asadov, elchi, intervyu, o‘zbekiston - rossiya, hamkorlik, vladimir putin, shavkat mirziyoyev
rossiya, o‘zbekiston, botirjon asadov, elchi, intervyu, o‘zbekiston - rossiya, hamkorlik, vladimir putin, shavkat mirziyoyev
O‘zbekistonda Rossiya kompaniyalari soni ikki baravar ko‘paydi — Botirjon Asadov
Rossiya va O‘zbekistonning iqtisodiy va madaniy sohalardagi hamkorligi, O‘zbekistonning turistik potensiali hamda migratsiya sohasida qilinayotgan ishlar haqida batafsil elchi bilan intervyuda.
So‘nggi uch yil ichida O‘zbekistonda Rossiya kapitali ishtirokidagi korxonalar soni ikki baravar ko‘paydi, dedi O‘zbekistonning Rossiyadagi elchisi Botirjon Asadov RIA Novosti muxbiri Kristina Tatarnikova bilan
suhbatda. – O‘zbekiston va Rossiya o‘rtasidagi bugungi munosabatlarni qanday tavsiflagan bo‘lardingiz?
– Hozirgi bosqichdagi O‘zbekiston va Rossiya munosabatlarini so‘nggi o‘n yilliklardagi eng samaralisi deb ta’riflash mumkin. Ular ikki tomonlama munosabatlarning o‘zaro hamjihatligi, boyligi, shiddati va eng muhimi, sifati bilan ajralib turadi.
Bunday yuksak darajadagi hamkorlik, avvalambor, prezidentlarimiz o‘rtasidagi do‘stona va ishonchli munosabatlarga asoslanadi. 2022-yil sentabrda Samarqand shahrida – ikki davlat rahbarlari har tomonlama strategik sheriklik to‘g‘risidagi deklaratsiyani imzoladilar. Ikki tomonlama parlamentlararo hamkorlik faol rivojlanmoqda. Ikki tomonlama iqtisodiy hamkorlik istiqbollari har yili hukumat rahbarlari darajasidagi O‘zbekiston-Rossiya qo‘shma komissiyasi hamda O‘zbekiston va Rossiya o‘rtasidagi iqtisodiy hamkorlik bo‘yicha hukumatlararo komissiya doirasida muhokama qilinadi. Tashqi ishlar vazirliklari o‘rtasidagi muloqot rivojlanmoqda. Tashqi ishlar idoralari rahbarlari muntazam uchrashib, siyosiy maslahatlashuvlar o‘tkazib turishmoqda.
– Toshkent YeOII ishida kuzatuvchi sifatida ishtirok etayotganidan mamnunmi?
– 2020-yil dekabr oyida bo‘lib o‘tgan Oliy Yevroosiyo iqtisodiy kengashi yig‘ilishida O‘zbekistonga YeOIIda kuzatuvchi davlat maqomini berish to‘g‘risida qaror qabul qilindi.
O‘zbekiston ushbu maqomda assotsiatsiya doirasida o‘zaro manfaatli savdo-iqtisodiy hamkorlikni rivojlantirishga qaratilgan ko‘p tomonlama tadbirlar va loyihalarda faol ishtirok etmoqda. Masalan, qulay shart-sharoitlar yaratish, yangi o‘sish nuqtalari va savdo aloqalarini kengaytirish imkoniyatlarini izlash bo‘yicha hamkorlikda ishlar amalga oshirildi. O‘tgan yilning oxirida O‘zbekistonning YeOII mamlakatlari bilan tovar ayirboshlash hajmi 23 foizga oshgan. Joriy yilda ham barqaror o‘sish dinamikasi kuzatilmoqda.
Sanoat kooperatsiyasi sohasida ham sezilarli natijalarga erishildi. So‘nggi yillarda O‘zbekistonda YeOII mamlakatlari kompaniyalari ishtirokida ustuvor tarmoqlarda yuzlab loyiha va korxonalar ishga tushirildi.
Uch yillik hamkorlik rejasi doirasida qonunchilikni xalqaro standartlarga muvofiqlashtirish, tajriba almashish, iqtisodiyotni tartibga solish, savdo-iqtisodiy sohalarda o‘zaro manfaatli hamkorlikni rivojlantirishga to‘sqinlik qilayotgan to‘siqlarni bartaraf etish bo‘yicha keng ko‘lamli chora-tadbirlar amalga oshirildi.
O‘zbekiston, shuningdek, elektron tijorat, temir yo‘l transportini raqamlashtirish, qishloq xo‘jaligi va iqlim masalalari bo‘yicha individual dasturlar va sanoat loyihalariga qo‘shildi.
– Toshkent va Moskva o‘rtasidagi tovar ayirboshlashda ijobiy dinamikani qayd etapsizmi? Bu miqdorni oshirish mumkinmi?
– Rossiya Federatsiyasi mamlakatimizning asosiy savdo hamkorlaridan biridir. O‘tgan yil yakunlariga ko‘ra, tovar ayirboshlash hajmi to‘qqiz milliard dollardan oshdi va jadal o‘sib bormoqda. Tovar ayirboshlashda qo‘shimcha qiymati yuqori bo‘lgan tovarlar ulushi ortib borayotgani quvonarli.
Rossiya, shuningdek, iqtisodiyotimizning yetakchi investorlaridan biridir. So‘nggi uch yilda O‘zbekistonda Rossiya kapitali ishtirokidagi korxonalar soni ikki baravar ko‘paydi. Bugungi kunda ularning soni uch mingga yaqin. Tog‘-metallurgiya, energetika, kimyo, qishloq xo‘jaligi, mashinasozlik va elektrotexnika sanoatida sanoat kooperatsiyasi loyihalari faol amalga oshirilmoqda.
Hududlararo hamkorlik yuqori sur’atlarda rivojlanmoqda. O‘tgan yili O‘zbekiston va Rossiya delegatsiyalarining 70 tadan ortiq o‘zaro tashriflari amalga oshirildi. 2023-yilning birinchi yarmida ikki mamlakat hududlaridan delegatsiyalarning 50 taga yaqin o‘zaro tashriflari amalga oshirildi.
Oktabr oyi boshida Tataristonda navbatdagi Mintaqalararo hamkorlik forumining o‘tkazilishi yangi kelishuvlarga erishishga xizmat qiladi, deb umid qilamiz.
Mamlakatlarimiz o‘rtasidagi savdo-iqtisodiy aloqalar, jumladan, hududlar va xo‘jalik yurituvchi subyektlar darajasida ham izchil rivojlanib borayotganini va o‘ylaymanki, yaqin kelajakda biz mamlakatlarimiz o‘rtasidagi tovar ayirboshlash darajasiga erisha olamiz, deb o‘ylayman. 10 milliard dollar, buning uchun katta imkoniyatlar va barcha imkoniyatlar mavjud.
– O‘zbekiston prezidenti matbuot xizmati avvalroq xabar qilganidek, Rossiya kompaniyalari ishtirokida "Chirchiq" texnoparkining investorlari 2023-yil oxirigacha respublikada umumiy portfeli 28 million dollarni tashkil etadigan yangi loyihalarni ishga tushiradi. Tafsilotlarni oshkor qila olasizmi? Yaqin kelajakda Rossiya tomoni bilan yana qanday sarmoyaviy shartnomalar imzolanishi mumkin?
– Bugungi kunda Tatariston bilan faol ish olib borilmoqda. Uning ishtirokida Toshkent viloyatida "Chirchiq" kimyo-sanoat texnologiyalar parki muvaffaqiyatli faoliyat yuritmoqda. Bu yerda yiliga 100 xildan ortiq mahsulotlar, asosan, zamonaviy plastmassa va yuqori elastik poliuretandan ishlab chiqariladi.
Tatariston Respublikasining hurmatli rahbari Rustam Minnixanovning ushbu loyihani ilgari surish va amalga oshirishdagi o‘rnini alohida ta’kidlamoqchiman, uning yaratilishida Qozon "Ximgrad" texnopolisi mutaxassislari ishlagan. Shuningdek, 2023-yilda yangi loyiha – Jizzax viloyatida texnopark tashkil etildi. Xuddi shu hududda O‘zbekiston Respublikasida Qozon federal universitetining filiali ochilib, u yerda IT-texnologiyalari va muhandislik mutaxassisliklari bo‘yicha mutaxassislar tayyorlanadi. Navoiy va Buxoro viloyatlarida ham ana shunday qo‘shma sanoat-iqtisodiyot parklarini tashkil etish bo‘yicha shartnoma tayyorlash ishlari olib borilmoqda.
Qo‘shma loyiha ofisi doirasida loyihalarning katta portfeli ishlab chiqilmoqda. Joriy yilda savdo-iqtisodiy hamkorlik bo‘yicha mustahkam loyihalar paketini ishga tushirish rejalashtirilgan.
Avgust oyida Rossiya iqtisodiy rivojlanish vaziri Maksim Reshetnikov va O‘zbekiston bosh vaziri o‘rinbosari Jamshid Xo‘jayev o‘rtasidagi uchrashuvda ikki tomonlama hamkorlikning dolzarb masalalari, jumladan, "Agroekspress" loyihasini amalga oshirish masalalari muhokama qilingan edi. Ushbu hujjatga muvofiq, 2023-2024 yillarga mo‘ljallangan tezlashtirilgan temir yo‘l transportidan foydalangan holda o‘zaro mahsulot yetkazib berish hajmini oshirish bo‘yicha kelishuvga erishildi.
Biz nafaqat Toshkent-Moskva yo‘nalishida, balki O‘zbekiston va Rossiyaning boshqa viloyatlaridan ham yetkazib berishni tashkil etish imkoniyatlarini o‘rganmoqdamiz. Tez orada Jizzax shahrida yiliga 810 ming tonnagacha mahsulot ishlab chiqarish quvvatiga ega agrar majmuani ishga tushirish rejalashtirilgan.
– Ikki davlat o‘rtasidagi madaniy-gumanitar hamkorlik sohasida qanday loyihalarni qayd eta olasiz?
– O‘zbekiston va Rossiya o‘rtasidagi bu boradagi hamkorlik dinamikasi keyingi yillarda yangi sifat bosqichiga ko‘tarildi. Mamlakatlar o‘rtasidagi aloqalar madaniyat, san’at, teatr, kinematografiya va madaniy-gumanitar sohaning boshqa yo‘nalishlarida kengaymoqda. O‘tgan yil davomida Toshkent va Moskva shaharlarida madaniyat bo‘yicha quyi qo‘mita majlislari, shuningdek, muzey xodimlarining ikkita konferensiyasi bo‘lib o‘tdi. O‘tgan yili ham Moskva va Sankt-Peterburgda O‘zbekiston madaniyati kunlari va O‘zbek kinosi kunlari muvaffaqiyatli o‘tkazildi.
2023 yilda Nijniy Novgorod, Yekaterinburg, Ufa, Qozon va Sankt-Peterburg shaharlarida Mukarrama Turg‘unboyeva nomidagi "Bahor" O‘zbekiston davlat raqs ansamblining gastrol safari tashkil etildi. Joriy yilning 10-sentabr kuni Moskvadagi Katta teatrda “Lazgi. Qalb va muhabbat raqsi” baletining namoyishi bo‘lib o‘tdi.
Joriy yilda O‘zbekistonda “Rossiya fasllari” keng ko‘lamli xalqaro madaniy loyihasi doirasida 15 dan ortiq madaniy-gumanitar tadbirlar o‘tkazilmoqda. Biz ta’lim sohasida muvaffaqiyatli hamkorlik qilamiz. Bugungi kunda O‘zbekistonda Rossiyaning yetakchi oliy o‘quv yurtlarining 14 ta filiali ochilgan va faoliyat ko‘rsatmoqda, ularda 7,5 mingga yaqin o‘zbekistonlik talaba tahsil olmoqda.
2020 yildan boshlab har yili O‘zbekiston-Rossiya ta’lim forumi o‘tkazib kelinmoqda, joriy yilning 25-26 sentabr kunlari Sankt-Peterburg shahrida Rossiya va O‘zbekiston universitetlari rektorlarining IV mintaqalararo konferensiyasi muvaffaqiyatli o‘tkazildi. Bu yo‘nalishda bizni ko‘p asrlik do‘stlik, mustahkam ma’naviy-madaniy rishtalar bog‘lab turadi. Umumiy madaniy-gumanitar qadriyatlarni saqlash ko‘p qirrali ikki tomonlama munosabatlarimizni yanada mustahkamlashga xizmat qilishiga ishonaman.
– O‘zbekistonning qadimiy shaharlari – Samarqand, Buxoro, Xivani ko‘rish istagida bo‘lgan rossiyaliklar soni ortib bormoqda. Rossiyadan kelayotgan sayyohlar soni ortganini sezdingizmi?
– Albatta, rossiyaliklar O‘zbekistonga ko‘proq ta’tilga kela boshladilar. So‘nggi bir yil ichida rossiyalik sayyohlar orasida O‘zbekistonga sayohatga bo‘lgan talab ortdi. 2023-yilning olti oyida O‘zbekistonga kelgan rossiyalik sayyohlar soni o‘tgan yilning shu davriga nisbatan 1,9 barobar oshib, 345 ming kishini tashkil qildi. O‘tgan yili bu ko‘rsatkich 185,6 ming sayohatchini tashkil qilgan.
Rossiyalik sayyohlar oqimining ijobiy dinamikasi 2022-yilning bahoridan boshlab kuzatilmoqda. 2022-yil oxirida O‘zbekistonga Rossiyadan kelgan sayyohlar soni 2021-yilga nisbatan uch baravarga oshib, 567,7 ming kishini tashkil etdi va hatto respublikaga 450 ming Rossiya fuqarosi kelgan 2019-yildagi pandemiyadan oldingi ko‘rsatkichdan ham oshib ketdi.
Mamlakatlar o‘rtasidagi vizasiz rejim tufayli ushbu yo‘nalish tobora ommalashib bormoqda. Bundan tashqari, barqaror, kafolatlangan, arzon havo qatnovlari ham bunga o‘z hissasini qo‘shmoqda. Birgina Moskvadan Toshkentga kuniga 15 dan ortiq parvozlar amalga oshiriladi. Shu bilan birga, rossiyalik sayyohlar nafaqat Toshkentga, balki Samarqand, Buxoro, Xiva, Farg‘ona kabi shaharlarga ham parvoz qilish imkoniyatiga ega. Bu sayohatchilarning xarajatlarini sezilarli darajada kamaytirdi.
Rossiyalik sayohatchilarni jahon ahamiyatiga molik yodgorliklar, jahonga mashhur o‘zbek oshxonasi va mehmondo‘stligi, til to‘siqlarining yo‘qligi, o‘xshash mentalitet, umumiy tarix va qadriyatlar, shuningdek, turlarning nisbatan arzon narxlari o‘ziga jalb qiladi.
O‘zbekiston hukumati Rossiyadan turistlar oqimini kengaytirishni rag‘batlantirmoqda. Biz erishilgan natijalar bilan cheklanib qolish niyatimiz yo‘q va yaqin kelajakda Rossiyadan O‘zbekistonga sayyohlar oqimini rekord darajadagi bir million kishiga yetkazishni rejalashtirmoqdamiz. Bunga O‘zbekiston va Rossiya hukumatlari tomonidan 2022-yil mart oyida imzolangan mamlakatlarimiz o‘rtasida sayyohlik oqimini oshirish uchun shart-sharoit yaratish bo‘yicha chora-tadbirlar rejasi yordam beradi. U transport-logistika aloqalarini mustahkamlash, o‘zaro sayyohlik oqimini ko‘paytirish, shuningdek, O‘zbekiston va Rossiya o‘rtasida yangi turistik yo‘nalishlarni yaratishni o‘z ichiga oladi.
Bundan tashqari, joriy yilda mamlakatlarimiz o‘rtasida turizm sohasidagi kichik qo‘mitaning birinchi yig‘ilishini o‘tkazishni rejalashtirganmiz. U mamlakatlarimiz hukumatlararo komissiyasi raislari qarori bilan tuzilgan.
– Yaqin kelajakda O‘zbekistonda turizm sohasida xalqaro tadbirlar o‘tkazish rejalashtirilganmi?
– 2023-yil 16-20 oktabr kunlari Samarqand shahrida Birlashgan Millatlar Tashkiloti Jahon sayyohlik tashkiloti (YuNVTO) Bosh Assambleyasining 25-yubiley sessiyasi o‘tkazilishi rejalashtirilganini alohida ta’kidlamoqchiman. O‘zbekiston o‘z tarixida birinchi marta BMT Bosh Assambleyasi tizimining eng muhim voqeasi hisoblangan YuNVTO sessiyasiga mezbonlik qilmoqda. Forumda dunyoning 160 ga yaqin davlatidan turizm sohasida faoliyat yurituvchi davlat organlari va xalqaro tashkilotlar rahbarlari ishtirok etadi. Bugungi kunda Saudiya Arabistoni, Albaniya, Ozarbayjon, Bagam orollari, Bahrayn, Gvatemala, Gaiti, Kot-d’Ivuar, Indoneziya, Monako, Niger, Panama, Portugaliya, Serra-Leone, Ukraina, Urugvay va Yaman kabi mamlakatlardan turizm tashkiloti va idoralari rahbarlari tashrif buyurishi kutilmoqda.
Mamlakatimizga xalqaro miqyosda bildirilayotgan bunday ishonch O‘zbekistonning nafaqat jahon turizm bozoridagi o‘rni mustahkamligi, balki xalqaro munosabatlardagi faoliyati samaradorligini ham ko‘rsatadi.
Jahon sayyohlik tashkiloti Bosh Assambleyasining 25-yubiley sessiyasining qadimiy Samarqand shahrida o‘tkazilishi mamlakatimizning madaniy, sayyohlik, sarmoyaviy va intellektual salohiyati bilan dunyoni tanishtirish, jahon hamjamiyati bilan savdo, iqtisodiyot, turizm va madaniyat sohalarida xalqaro aloqalarni yanada mustahkamlash imkonini beradi.
