Toshkentda mashhur rassom Yanis Kiriakidisning shaxsiy ko‘rgazmasi ochildi — foto
Toshkentda mashhur rassom Yanis Kiriakidisning shaxsiy ko‘rgazmasi ochildi — foto
Sputnik O‘zbekiston
O‘zbekiston Badiiy akademiyasi Ikuo Xirayama xalqaro madaniyat karvonsaroyida atoqli grafika va illyustratsiya ustasi Yanis Kiriakidisning ko‘rgazmasining tantanali ochilishi bo‘lib o‘tdi. Ivan Dmitriyevich Kiriakidi — 1970–1990-yillarda O‘zbekistondagi linogravura, ksilografiya va rangtasvir san’atining yetakchi ustalaridan biri bo‘lgan. Uning ijodi O‘zbekiston san’atining rivojiga katta hissa qo‘shgan, asarlari esa nafaqat mamlakatimizda, balki butun dunyo bo‘ylab e’tirof etilgan.
O‘zbekiston Badiiy akademiyasi Ikuo Xirayama xalqaro madaniyat karvonsaroyida atoqli grafika va illyustratsiya ustasi Yanis Kiriakidisning ko‘rgazmasining tantanali ochilishi bo‘lib o‘tdi. Rassomning 85-yilligiga bag‘ishlangan ko‘rgazma ramziy nom oldi - "...Men yana do‘stlar orasidaman".Ko‘rgazmada rassomning linogravura va ksilografiya janrlarida ishlangan 80 tadan ortiq asarlari namoyish qilindi. Ularning har biri muallifning boy hayotiy tajribasi, badiiy tafakkuri va estetik qarashlarini mujassam etgan.San’at yo‘lida — yarim asrlik izlanishlarIvan Dmitriyevich Kiriakidi — 1970–1990 yillarda O‘zbekistondagi linogravura, ksilografiya va rangtasvir san’atining yetakchi ustalaridan biri bo‘lgan. Uning ijodi O‘zbekiston san’atining rivojiga katta hissa qo‘shgan, asarlari esa nafaqat mamlakatimizda, balki butun dunyo bo‘ylab e’tirof etilgan.Rassom 1940-yilda Gruziyaning Kaspi shahrida tug‘ilgan. Yoshligi Qozog‘istonda o‘tgan. U 1962–1967 yillarda Lvovdagi Ivan Fedorov nomidagi poligrafiya institutida tahsil olib, kitob grafikasining nozik sirlarini o‘rgangan.1967-yilda Toshkentga kelgan san’atkor dastlab badiiy muharrir sifatida faoliyat yuritgan, 1973-yildan boshlab esa G‘afur G‘ulom nomidagi nashriyotda bosh rassom lavozimida ishlagan. 1983-yilda esa O‘zbekiston Davlat nashriyot qo‘mitasining Eksperimental grafika bo‘limi bosh rassomiga aylandi.1978 yildan u sobiq SSSR Rassomlar uyushmasi a’zosi, 1991-yildan esa Gretsiyaning Afina shahrida yashab ijod qilib kelmoqda.San’at va hayot musofiriYanis Kiriakidis hayoti va ijodi ko‘plab xalqlar, madaniyatlar va mamlakatlar bilan chambarchas bog‘langan. U bu tuyg‘ularni Gretsiyada yozgan she’rlari orqali ham ifodalagan. Rassom hayoti davomida SSSR, Angliya, AQSh, Fransiya, Braziliya, Gretsiya, Germaniya, Italiya, Ispaniya, Norvegiya, Daniya kabi mamlakatlarda o‘tkazilgan 400 tadan ortiq ko‘rgazmalarda ishtirok etgan.Uning asarlari ko‘plab muzeylar va shaxsiy kolleksiyalarda saqlanadi, ko‘plab mukofot va medallar bilan taqdirlangan. Shuningdek, rassom 1959-yildan boshlab o‘zining she’rlari va chizmalari bilan gazeta sahifalarida chiqish qilib keladi.Uning “Sayyoh ziyoratchining tavba-tazarrusi”, “So‘nggi Apostol”, “Ruhlar vodiysi”, “Teatr mavsumi”, “Gunohkorlar jannati”, “Dingo itining onasi” va “Shamning e’tirofi” kabi she’r to‘plamlari Rossiya va Gretsiyada chop etilgan.Rassom so‘zlari bilan Rassom o‘z ijodiy ruhiy holatini shunday ifodalagan edi: “Yashirin yo‘llar bo‘ylab, yulduzlardan yulduzlargacha, orzular hech charchamasdan kezadi... Fikrlarim dunyoning sirli chegaralarini izlab, har joyda kezadi... Men esa noma’lum mohiyatni anglamasdan uxlab qolish mumkinligiga ishonmayman.” Bu so‘zlar uning butun umri davomida san’atga, izlanishga va yaratuvchanlikka sadoqatini ifodalaydi. Ko‘rgazma san’at ixlosmandlari uchun rassom ijodini yangidan kashf etish, u bilan “yana do‘stlar orasida” bo‘lish imkonini beradi.Ko‘rgazma san’at ixlosmandlari uchun rassom ijodini yangidan kashf etish, u bilan “yana do‘stlar orasida” bo‘lish imkonini beradi.Ko‘rgazma 2025-yilning 13-noyabriga qadar davom etadi.
Ko‘rgazmada rassomning linogravura va ksilografiya janrlarida ishlangan 80 tadan ortiq asarlari namoyish qilindi.
O‘zbekiston Badiiy akademiyasi Ikuo Xirayama xalqaro madaniyat karvonsaroyida atoqli grafika va illyustratsiya ustasi Yanis Kiriakidisning ko‘rgazmasining tantanali ochilishi bo‘lib o‘tdi. Rassomning 85-yilligiga bag‘ishlangan ko‘rgazma ramziy nom oldi - "...Men yana do‘stlar orasidaman".
Ko‘rgazmada rassomning linogravura va ksilografiya janrlarida ishlangan 80 tadan ortiq asarlari namoyish qilindi. Ularning har biri muallifning boy hayotiy tajribasi, badiiy tafakkuri va estetik qarashlarini mujassam etgan.
San’at yo‘lida — yarim asrlik izlanishlar
Ivan Dmitriyevich Kiriakidi — 1970–1990 yillarda O‘zbekistondagi linogravura, ksilografiya va rangtasvir san’atining yetakchi ustalaridan biri bo‘lgan. Uning ijodi O‘zbekiston san’atining rivojiga katta hissa qo‘shgan, asarlari esa nafaqat mamlakatimizda, balki butun dunyo bo‘ylab e’tirof etilgan.
Rassom 1940-yilda Gruziyaning Kaspi shahrida tug‘ilgan. Yoshligi Qozog‘istonda o‘tgan. U 1962–1967 yillarda Lvovdagi Ivan Fedorov nomidagi poligrafiya institutida tahsil olib, kitob grafikasining nozik sirlarini o‘rgangan.
1967-yilda Toshkentga kelgan san’atkor dastlab badiiy muharrir sifatida faoliyat yuritgan, 1973-yildan boshlab esa G‘afur G‘ulom nomidagi nashriyotda bosh rassom lavozimida ishlagan. 1983-yilda esa O‘zbekiston Davlat nashriyot qo‘mitasining Eksperimental grafika bo‘limi bosh rassomiga aylandi.
1978 yildan u sobiq SSSR Rassomlar uyushmasi a’zosi, 1991-yildan esa Gretsiyaning Afina shahrida yashab ijod qilib kelmoqda.
San’at va hayot musofiri
Yanis Kiriakidis hayoti va ijodi ko‘plab xalqlar, madaniyatlar va mamlakatlar bilan chambarchas bog‘langan. U bu tuyg‘ularni Gretsiyada yozgan she’rlari orqali ham ifodalagan. Rassom hayoti davomida SSSR, Angliya, AQSh, Fransiya, Braziliya, Gretsiya, Germaniya, Italiya, Ispaniya, Norvegiya, Daniya kabi mamlakatlarda o‘tkazilgan 400 tadan ortiq ko‘rgazmalarda ishtirok etgan.
Uning asarlari ko‘plab muzeylar va shaxsiy kolleksiyalarda saqlanadi, ko‘plab mukofot va medallar bilan taqdirlangan. Shuningdek, rassom 1959-yildan boshlab o‘zining she’rlari va chizmalari bilan gazeta sahifalarida chiqish qilib keladi.
Uning “Sayyoh ziyoratchining tavba-tazarrusi”, “So‘nggi Apostol”, “Ruhlar vodiysi”, “Teatr mavsumi”, “Gunohkorlar jannati”, “Dingo itining onasi” va “Shamning e’tirofi” kabi she’r to‘plamlari Rossiya va Gretsiyada chop etilgan.
“Ivan bilan 18-yil birgalikda ishladik. Kitob grafikasini yuksak san’at darajasiga ko‘targan ajoyib rassom. U ijod qilgan yillarda o‘zbek kitob grafikasi Sovet Ittifoqida kuchli uchlikdan joy oldi. Uning sharofati bilan san’atshunos bo‘ldim. Uning asarlarida qadimiylik nafasi, plastika uyg‘unligi va shaklning qat’iy go‘zalligini his qilish mumkin”, — dedi san’atshunos Natalya Muxina Sputnik O‘zbekiston muxbiri bilan suhbatda.
Rassom so‘zlari bilan
Rassom o‘z ijodiy ruhiy holatini shunday ifodalagan edi: “Yashirin yo‘llar bo‘ylab, yulduzlardan yulduzlargacha, orzular hech charchamasdan kezadi... Fikrlarim dunyoning sirli chegaralarini izlab, har joyda kezadi... Men esa noma’lum mohiyatni anglamasdan uxlab qolish mumkinligiga ishonmayman.”
Bu so‘zlar uning butun umri davomida san’atga, izlanishga va yaratuvchanlikka sadoqatini ifodalaydi. Ko‘rgazma san’at ixlosmandlari uchun rassom ijodini yangidan kashf etish, u bilan “yana do‘stlar orasida” bo‘lish imkonini beradi.
Ko‘rgazma san’at ixlosmandlari uchun rassom ijodini yangidan kashf etish, u bilan “yana do‘stlar orasida” bo‘lish imkonini beradi.
Ko‘rgazma 2025-yilning 13-noyabriga qadar davom etadi.
!["Alisher Navoiy" seriyasi linogravura,1967-68 yy. - Sputnik O‘zbekiston](https://cdn1.img.sputniknews.uz/img/07e9/0b/04/53219262_0:0:3481:2048_600x0_80_0_1_77930eb35f288509ac50050c740e0377.jpg ""Alisher Navoiy" seriyasi linogravura,1967-68 yy.")
!["Uilyam Shekspir. "Sonetlar" seriyasi ksilografiya, 6,4x7,8, 1978-yil. - Sputnik O‘zbekiston](https://cdn1.img.sputniknews.uz/img/07e9/0b/04/53219240_0:0:3523:2048_600x0_80_0_1_1772cba936a071c48a343386e92a7b2e.jpg ""Uilyam Shekspir. "Sonetlar" seriyasi ksilografiya, 6,4x7,8, 1978-yil.")
!["Toshkent" turkumi, linogravura, 1967-68 gg. - Sputnik O‘zbekiston](https://cdn1.img.sputniknews.uz/img/07e9/0b/04/53219328_0:0:2048:2564_600x0_80_0_1_a3c670bd718cbd9b3cd5f9f18c20a6e8.jpg ""Toshkent" turkumi, linogravura, 1967-68 gg.")
!["Megara Quduq yonida", ksilografiya, 16,5x11, 2008 y. - Sputnik O‘zbekiston](https://cdn1.img.sputniknews.uz/img/07e9/0b/04/53219284_0:0:2822:2048_600x0_80_0_1_b6e686ace2f09d83cd04f550b1df899f.jpg ""Megara Quduq yonida", ksilografiya, 16,5x11, 2008 y.")
!["Toshkent" turkumi, linogravura, 1967-68 gg. - Sputnik O‘zbekiston](https://cdn1.img.sputniknews.uz/img/07e9/0b/04/53219350_0:0:2048:2684_600x0_80_0_1_211cab935a53cc5650a2c69f911e84fa.jpg ""Toshkent" turkumi, linogravura, 1967-68 gg.")
!["Qadimgi Yunoniston afsonalari" turkumi, linogravura, 2004 y. - Sputnik O‘zbekiston](https://cdn1.img.sputniknews.uz/img/07e9/0b/04/53219372_0:0:2048:2358_600x0_80_0_1_e3dd3f3f17e96ef7a845640a8eef52db.jpg ""Qadimgi Yunoniston afsonalari" turkumi, linogravura, 2004 y.")
!["Megara Xalq an’analari", ksilografiya, 16,5x11, 2008 y. - Sputnik O‘zbekiston](https://cdn1.img.sputniknews.uz/img/07e9/0b/04/53219305_0:0:2818:2048_600x0_80_0_1_e436926724796d73c71ff03a5e649c15.jpg ""Megara Xalq an’analari", ksilografiya, 16,5x11, 2008 y.")
