Misli ko‘rilmagan darajaga chiqdi - Putin Xitoy bilan munosabatlar haqida
15:57 30.08.2025 (yangilandi: 16:08 30.08.2025)
© POOL
/ Obuna bo‘lish
Rossiya va Xitoyning strategik munosabatlari nafaqat Yevroosiyoda, balki butun dunyoda barqarorlashtiruvchi omil hisoblanadi.
TOShKENT, 30 avg – Sputnik. Rossiya prezidenti Vladimir Putin Xitoyga rasmiy tashrifi oldidan “Sinxua”axborot agentligiga intervyu berib, unda Pekin va Moskva munosabatlari hamda ShHT kelajagi haqida gapirdi.
"Misli ko‘rilmagan yuqori daraja"
Putin Moskva va Pekin o‘rtasidagi iqtisodiy aloqalar tobora jadal rivojlanayotganini ta’kidladi.
"Rossiya va Xitoy o‘rtasidagi iqtisodiy munosabatlar misli ko‘rilmagan darajada yuqori ko‘tarildi. 2021-yildan buyon tovar ayirboshlash hajmining o‘sishi qariyb 100 milliard dollarni tashkil etdi. O‘zaro tovar ayirboshlash bo‘yicha Xitoy Rossiya uchun so‘zsiz yetakchi, o‘tgan yili Rossiya xorijiy davlatlar – Xitoyning tashqi savdo hamkorlari orasida beshinchi o‘rinni egalladi".
U Xitoy rahbari Si Szinpinni o‘z do‘sti deb atadi va uning may oyida Rossiyaga qilgan tashrifi katta muvaffaqiyat bilan o‘tganini ta’kidladi.
Moskva va Pekin asosiy xalqaro mavzular bo‘yicha fundamental masalalar bo‘yicha o‘xshash qarashlarga ega.
Mamlakatlar o‘rtasidagi strategik munosabatlar nafaqat Yevroosiyoda, balki butun dunyoda barqarorlashtiruvchi omil hisoblanadi.
"Yevrosiyodagi ikki yirik davlat sifatida biz umumiy qit’amiz va butun dunyo miqyosida mavjud tahdid va tahdidlarni e’tiborsiz qoldira olmaymiz", - dedi Putin.
Putin Xitoy rahbari bilan ikki tomonlama kun tartibining barcha jihatlarini, jumladan, siyosat va xavfsizlik sohasidagi hamkorlikni muhokama qilmoqchi.
Rossiya yetakchisi aytishiga ko‘ra, Xitoy uchun mamlakatni Si kabi shaxs, haqiqiy lider va irodali yetakchi boshqarayotgani nihoyatda muhim. Rossiya uning ikki tomonlama munosabatlarni har tomonlama rivojlantirishga bo‘lgan samimiy istagini yuksak qadrlaydi.
Rossiya va Xitoy munosabatlarining asosiy jihatlarini sanab o‘tdi:
Rossiya va Xitoy munosabatlarining asosiy jihatlarini sanab o‘tdi:
Moskva va Pekinning BMT, ShHT va BRIKS doirasidagi hamkorligi global siyosatda muhim omil hisoblanadi; G20 va APEC ishiga ijobiy tuzatishlar kiritdi.
Moskva va Pekin BMTni isloh qilish, jumladan, Global Janubni Xavfsizlik Kengashiga kiritish tarafdori.
Shuningdek, ular XVJ va Jahon bankining moliyaviy vositalardan barcha davlatlar uchun teng foydalanishi uchun islohotlarini qo‘llab-quvvatlaydi.
Oziq-ovqat mahsulotlari va qishloq xo‘jaligi mahsulotlari Rossiyaning Xitoyga etkazib berishda etakchi o‘rinlardan birini egallaydi.
Rossiya Xitoy avtomobillarini eksport qilish bo‘yicha dunyodagi asosiy bozorlardan biridir.
Ikki davlat o‘rtasidagi o‘zaro hisob-kitoblarda dollar va yevroning ulushi statistik xatolik darajasiga tushib ketdi.
Moskva Xitoyga neft va gaz eksporti bo‘yicha yetakchilikni mustahkam ushlab turibdi.
O‘tgan yili o‘zaro sayyohlar oqimi 2,5 barobar oshib, 2,8 million kishiga yetdi.
ShHT istiqbollari haqida
Rossiya Xitoydagi sammitdan keyin tashkilot zamonaviy chaqiriqlarga javob berish imkoniyatlarini oshirishini kutmoqda.
"Ma’lumki, Shanxay hamkorlik tashkilotining sammiti bo‘lib o‘tadigan Tanszinga yana tashrif buyurishdan juda mamnun bo‘laman. Umid qilamizki, bo‘lajak sammit yakunlari bo‘yicha Tashkilot qo‘shimcha kuchga ega bo‘ladi, zamonaviy chaqiriq va tahdidlarga javob berish qobiliyatini oshiradi va umumiy Yevropa makonida hamjihatlikni mustahkamlaydi".
"Ikkinchi jahon urushi natijalari qayta ko‘rib chiqilmoqda"
SSSR va Xitoy xalqlari Ikkinchi jahon urushining eng og‘ir og‘irligini ko‘tardilar va eng og‘ir, eng katta insoniy yo‘qotishlarni boshdan kechirdilar.
– Bosqinchilarga qarshi kurashda barcha og‘ir yuklarni o‘z zimmasiga olgan, natsizm va militarizm ustidan qozonilgan g‘alabada asosiy rol o‘ynagan bizning vatanimiz fuqarolari bo‘ldi.
Moskva va Pekin Ikkinchi jahon urushi tarixini buzib ko‘rsatishga, natsistlar, militaristlar va ularning tarafdorlarini ulug‘lashga bo‘lgan har qanday urinishlarni qat’iy qoralaydi.
Ayrim G‘arb davlatlarida Ikkinchi Jahon urushi natijalari haqiqatda qayta ko‘rib chiqilmoqda, tarixiy haqiqat esa soxtalashtirilmoqda.
"Bunday xavfli tendensiyalarning negizida - hozirgi G‘arb elitasining o‘tgan avlodlari boshlagan jahon urushi uchun bevosita aybini eslashni istamaslik, ularning tarixidan sharmandali sahifalarni o‘chirish istagi, revanshizm va neonatsizmni rag‘batlantirish niyati turibdi. Tarixiy haqiqat siyosiy vaziyatga mos ravishda soxtalashtirilmoqda".
Xayoliy rus va xitoy tahdidlari bahonasida yapon militarizmi jonlanmoqda, Yevropa, jumladan, Germaniya ham qit’ani remilitarizatsiya qilish yo‘lini belgilamoqda. Putinning Xitoyga tashrifi 31-avgustdan 3-sentabrgacha bo‘lib o‘tadi. Prezident Tanszin shahrida bo‘lib o‘tadigan ShHT sammitida, so‘ngra Pekinda Xitoy xalqlarining Yaponiya agressiyasiga qarshi kurash va Ikkinchi jahon urushidagi g‘alabaning 80-yilligiga bag‘ishlangan tadbirlarda ishtirok etadi. Xitoy poytaxtida Putin Xitoy rahbari Si Szinpin bilan uchrashadi. Shuningdek, u Hindiston bosh vaziri Narendra Modi va Eron prezidenti Masud Pezeshkan bilan o‘ndan ortiq ikki tomonlama uchrashuvlar o‘tkazadi.
