Ko‘kaldosh madrasasi — poytaxtning bebaho ma’naviy meros yodgorligi
Ko‘kaldosh madrasasi — poytaxtning bebaho ma’naviy meros yodgorligi
Sputnik O‘zbekiston
Eski Toshkentning qoq markazida Chorsu bozori yaqinida joylashgan Ko‘kaldosh madrasasi shahardagi 23 ta tarixiy madrasaning eng kattasi hisoblanadi. U 1570-yilda Shayboniylar sulolasi davrida Barakxon va Darvishxon sultonlariga yaqin vazir tomonidan qurilgan. Xon oilasiga yaqinligi uchun u “ko‘kaldosh”, ya’ni “sut og‘a” degan laqab oldi.
Eski Toshkentning qoq markazida Chorsu bozori yaqinida joylashgan Ko‘kaldosh madrasasi shahardagi 23 ta tarixiy madrasaning eng kattasi hisoblanadi. U 1570-yilda Shayboniylar sulolasi davrida Barakxon va Darvishxon sultonlariga yaqin vazir tomonidan qurilgan. Xon oilasiga yaqinligi uchun u “ko‘kaldosh”, ya’ni “sut og‘a” degan laqab oldi.
Toshkentdagi eng muhim me’moriy inshootlardan biri – Ko‘kaldosh madrasasi 450-yildan ortiq vaqt davomida tarix qo‘riqchisi bo‘lib kelgan.
Eski Toshkentning qoq markazida Chorsu bozori yaqinida joylashgan Ko‘kaldosh madrasasi shahardagi 23 ta tarixiy madrasaning eng kattasi hisoblanadi. U 1570-yilda Shayboniylar sulolasi davrida Barakxon va Darvishxon sultonlariga yaqin vazir tomonidan qurilgan. Xon oilasiga yaqinligi uchun u “ko‘kaldosh”, ya’ni “sut og‘a” degan laqab oldi.
Balandligi qariyb 20 metr bo‘lgan baland portal (peshtak), kalligrafik yozuvlari bo‘lgan o‘yilgan panjara panjaralari, ko‘k rangli mayolika, bezatilgan ayvonlar va talabalar uchun ikki qavatli hujralar (hujralar).
Zilzilalardan, unutilishlardan va qayta tiklashdan omon qolgan u bugun yana bir bor o‘zining asl vazifasi - islom ta’lim markazi sifatida xizmat qilmoqda.
Madrasa o‘z tarixi davomida bir necha bor o‘zining ko‘rinishi va maqsadini o‘zgartirgan. U karvonsaroy, qal’a, muzey bo‘lib xizmat qilgan, sovet davrida bu yerda ateizmni targ‘ib qiluvchi ko‘rgazma tashkil etilgan.
Yodgorlik ayniqsa, 19-asrdagi zilzilalardan qattiq aziyat chekdi. Asosiy portalning ombori vayron qilingan, gumbazlari va ikkinchi qavati g‘isht uchun demontaj qilingan.
Ko‘kaldosh madrasasi shunchaki me’moriy yodgorlik emas, u zamonaviy jamiyatda yana bir bor o‘z ahamiyatini kasb etib borayotgan Toshkent ma’naviyat tarixining jonli guvohidir.
