Lukashenko YeOIIga a’zo davlatlar rahbarlariga murojaat qildi — tafsilotlar
© Sputnik / Aleksandr Kazakov
/ Obuna bo‘lish
Belarus prezidenti, Oliy Yevroosiyo iqtisodiy kengashi raisi YeOIIga a’zo davlatlar rahbarlariga murojaat qildi.
TOShKENT, 5 yanv — Sputnik. Yevroosiyo iqtisodiy ittifoqi (YeOII) uchun 2025-yil muhim yil bo‘ladi, dedi Belarus prezidenti, Oliy Yevroosiyo iqtisodiy kengashi raisi YeOIIga a’zo davlatlar rahbarlariga murojaatida.
Uning ta’kidlashicha, so‘nggi o‘n yil ichida Ittifoq yaqin iqtisodiy integratsiya g‘oyasining to‘g‘riligini, uning hayotiyligi va samaradorligini isbotlashga muvaffaq bo‘ldi.
“2025 yil Yevroosiyo iqtisodiy ittifoqi uchun muhim yil bo‘ladi: Yevroosiyo iqtisodiy integratsiyasini rivojlantirishning strategik yo‘nalishlarini amalga oshirishning besh yillik davri yakunlanmoqda, yangi bosqich boshlanishiga va 2030-yilgacha hamda 2045-yilgacha bo‘lgan davrda "Yevrosiyo iqtisodiy yo‘li" YeOII doirasidagi iqtisodiy jarayonlarni yanada rivojlantirish to‘g‘risidagi deklaratsiyani amalga oshirishga poydevor qo‘yilmoqda”, — dedi Lukashenko.
Shu munosabat bilan, Ittifoqqa a’zo davlatlarning samarali integratsion hamkorligini kuchaytirish maqsadida kelgusi yilda e’tibor markazida bo‘lishi kerak bo‘lgan qator asosiy ustuvor yo‘nalishlarni ma’lum qildi.
Birgalikda sa’y-harakatlarni YeOIIga a’zo davlatlarning texnologik salohiyatini rivojlantirish va iqtisodiyotning barcha tarmoqlarida o‘zaro hamkorlik uchun umumiy maydon yaratishga qaratish zarur. Buning uchun axborot-kommunikatsiya texnologiyalari, sun’iy intellekt, elektrotransport, mikroelektronika, robototexnika va yangi materiallar ishlab chiqarish bo‘yicha qo‘shma loyiha va dasturlarni amalga oshirishni faollashtirish zarur;
Bu yo‘nalishdagi hamkorlik YeOIIga a’zo davlatlar korxonalari o‘rtasida import o‘rnini bosuvchi yangi ishlab chiqarishlarni tashkil etish va Yevroosiyo brendi ostida qo‘shma mahsulotlar ishlab chiqarish maqsadida hamkorlik aloqalarini rivojlantirish uchun ishonchli asos yaratadi;
Ittifoqning oziq-ovqat xavfsizligini oshirish uchun sa’y-harakatlarni seleksiya va urug‘chilikni rivojlantirish, nasldor qishloq xo‘jaligi hayvonlarining genetik salohiyatini oshirishga qaratish taklif etilmoqda;
Yagona transport makonini shakllantirishni teng (kamsitishsiz) shart-sharoitlarni qabul qilish va adolatli raqobatni ta’minlash, ayniqsa, mamlakatlar o‘rtasida havo qatnovlarini amalga oshirishda yakunlash zarur;
Uchinchi mamlakatlarga va uchinchi davlatlardan yuklarni xalqaro avtomobil tashishning barcha turlariga ruxsat berish tizimini bekor qilish ishlari davom ettirilishi kerak;
Tovarlarni to‘siqsiz yetkazib berish uchun yangi logistika zanjirlarini yaratish va mavjudlarini takomillashtirish, YeOIIga a’zo davlatlarni bog‘laydigan "uzluksiz" va xavfsiz xalqaro transport yo‘laklarini rivojlantirish ayniqsa muhim;
Iqtisodiy faoliyatni amalga oshirish uchun shart-sharoitlarni tenglashtirish, Ittifoqning ichki makonida umumiy va shaffof raqobat muhitini yaratish bo‘yicha keyingi maqsadli ishlarni amalga oshirish;
Shu bilan birga, YeOII umumiy energiya bozorlarini shakllantirishni samarali yakunlash muhim ahamiyatga ega;
Hozirgi sharoitda ichki bozorni himoya qilish ishlari davom ettirilishi kerak. Bu ham YeOIIda biznes sharoitlarini tekislash uchun bojxona va tariflarni tartibga solishni takomillashtirishga, ham Yevroosiyo bozorini xavfli mahsulotlardan to‘liq himoya qilishga qaratilgan bo‘lishi kerak;
Ilg‘or xalqaro tajriba va ilmiy dalillarga asoslangan yagona texnik talablarning qabul qilinishini ta’minlash, milliy standartlarni uyg‘unlashtirish va davlatlararo standartlardan foydalanishga o‘tish muhim ahamiyatga ega;
Import qilinadigan tovarlarning ichki bozorga chiqishi uchun nazorat qilinadigan shart-sharoitlarni yaratish, tovarlarning bojxona qiymatini aniqlashda risklarni boshqarish tizimini samarali qo‘llashni davom ettirish zarur;
Hozirgi iqtisodiy voqelikda o‘z vaqtida amalga oshirilgan loyiha YeOIIda Ittifoq davlatlarining mavjud axborot, uslubiy va texnologik platformalari asosida asosiy tovarlar (neft mahsulotlari, qishloq xo‘jaligi mahsulotlari, o‘rmon mahsulotlari, qurilish materiallari va boshqalar) tovar bozorlari ko‘rsatkichlarining o‘z birja tizimini yaratish mumkin;
Birja savdosini yanada rivojlantirish, tovarlarning raqobatbardosh narxlarini shakllantirish uchun rag‘bat kerak;
Shuningdek, YeOIIga a’zo davlatlar o‘rtasida raqamli transformatsiya sohasida o‘zaro hamkorlikni faollashtirish zarur;
Zamonaviy dunyoda raqamli texnologiyalarning rivojlanish darajasi mamlakatlarning raqobatbardoshligida hal qiluvchi rol o‘ynaydi. Mavjud raqamli to‘siqlarni bartaraf etish eng muhim vazifalardan biri bo‘ladi. Davlat xaridlari tizimining samaradorligini oshirish uchun Ittifoqqa a’zo davlatlarning elektron raqamli imzosini o‘zaro tan olish masalasini yakuniy hal etish va ushbu sohada raqamli vositalarni yanada ommalashtirishga ko‘maklashish taklif etilmoqda;
Elektron tijoratning faol rivojlanishi munosabati bilan ham davlat, ham elektron savdo maydonchalari, sotuvchilar va iste’molchilar manfaatlarini hisobga oladigan Ittifoqda optimal modelni izlash bilan bir qatorda marketpleyslar faoliyatini alohida tartibga solish zarurati paydo bo‘ldi. Xalqaro hamkorlikni barcha formatlarda rivojlantirish va Ittifoq tovarlarini tashqi bozorlarga chiqarish uchun qo‘shimcha shart-sharoitlar yaratish uchun ham yangi turtki zarur;
A’zo davlatlarning ustav maqsadlari va mafkurasi bilan bog‘liq bo‘lgan mintaqaviy integratsiya birlashmalari bilan o‘zaro hamkorligi, shuningdek, YeOII huzuridagi kuzatuvchi davlat instituti doirasida sheriklikni rivojlantirish Ittifoqning iqtisodiy salohiyatini mustahkamlashning muhim omili hisoblanadi;
YeOII, MDH, ShHT va BRIKS integratsiya salohiyatini bog‘lashning amaliy jihatlariga, ASEANga a’zo davlatlar bilan savdo-iqtisodiy aloqalarni rivojlantirishga alohida e’tibor qaratish lozim;
Do‘st mamlakatlar bilan YeOII darajasida imzolangan erkin savdo va savdo-iqtisodiy hamkorlik to‘g‘risidagi bitimlarni amalga oshirish bo‘yicha ishlarni davom ettirish, istiqbolli hamkorlar bilan muzokaralarni faollashtirish — Ittifoqni Yevroosiyo qit’asida muvaffaqiyatli faoliyat yuritayotgan xalqaro mintaqaviy tashkilot sifatida joylashtirishning asosiy amaliy elementlari;
Iqtisodiy integratsiya yo‘lini ijtimoiy-gumanitar sohadagi masalalar bilan to‘ldirishga qaratilgan birgalikdagi ishlar ham birdek muhim. Ko‘rinib turibdiki, YeOIIni yanada rivojlantirish Ittifoqqa a’zo davlatlar fuqarolari farovonligini oshirish bilan uzviy bog‘liq bo‘lishi kerak. Shu munosabat bilan sog‘liqni saqlash, ta’lim, sport, turizm, madaniyat va boshqa gumanitar sohalardagi hamkorlikka jiddiy e’tibor qaratish lozim. Turli buzg‘unchi resurslar va tajovuzkor hujumlarga qarshi samarali choralar ko‘rish uchun har qachongidan ham ko‘proq axborot o‘zaro ta’sirining yangi darajasiga o‘tish talab etiladi.
Aytilishicha, mamlakatlarning an’anaviy qadriyatlari, xalqlarning tarixiy va madaniy merosini hurmat qilish asosida umumiy axborot makonini shakllantirishga yaxlit yondashuvni ishlab chiqish maqsadga muvofiq.
"Va, albatta, biz umumiy tariximizda alohida sanani - Ulug‘ Vatan urushidagi G‘alabaning 80-yilligini munosib nishonlashimiz, tinchlikni ta’minlash va butun insoniyat uchun yana tahdidga aylanib borayotgan natsizmga qarshi kurashga qaratilgan sa’y-harakatlarni birlashtirishimiz kerak", — Lukashenko.
Shuningdek, u bugungi kunda bir-birini hurmat qilish, huquqiy meyorlarga rioya qilish orqaligina taraqqiyot, kelajak qurish, farovonlikka erishish mumkinligini jahon hamjamiyatiga namoyish etish muhimligini ta’kidladi.
U ushbu yo‘nalishlarning izchil amalga oshirilishi Yevrosiyo integratsiyasini yanada rivojlantirish va mamlakatlar o‘rtasidagi o‘zaro manfaatli hamkorlikni kengaytirishga xizmat qilishiga ishonch bildirdi.
Ma’lumot uchun, Belarus Respublikasi 2025-yil 1-yanvardan boshlab uchinchi marta Yevroosiyo iqtisodiy ittifoqi organlariga raislik qiladi.
