Denis Manturov O‘zbekiston bilan hamkorlikni kengaytirishga qiziqish ortib borayotganini aytdi
17:32 10.12.2024 (yangilandi: 18:12 10.12.2024)
© Sputnik / Valeriy Melnikov
/ Obuna bo‘lish
Denis Manturov Rossiya Federatsiyasi va O‘zbekiston o‘rtasidagi hamkorlik bo‘yicha hukumatlararo komissiyaning 25-yig‘ilishida nutq so‘zladi.
TOShKENT, 10 dek— Sputnik. Yaqin kelajakda O‘zbekistonning Navoiy va Buxoro viloyatlarida Rossiya ishtirokida ikkita sanoat parki ochilishi kutilmoqda. Bu haqda Rossiya Federatsiyasi hukumati raisining birinchi o‘rinbosari Denis Manturov Rossiya Federatsiyasi va O‘zbekiston o‘rtasidagi hamkorlik bo‘yicha hukumatlararo komissiyaning 25-yig‘ilishida ma’lum qildi.
“Biz O‘zbekistonda qo‘shma sanoat parklarini yaratish bo‘yicha ijobiy amaliyot borligini bir necha bor qayd etganmiz. Ushbu hamkorlik formatining yaqqol afzalliklari qatorida soliq imtiyozlari majmui va tayyor infratuzilmaning mavjudligi ham bor. Chirchiq va Jizzaxda faoliyat ko‘rsatayotgan obyektlardan tashqari, yaqin kunlarda yana ikkitasini - Navoiy va Buxoro viloyatlarida ham ishga tushiramiz”, — dedi Manturov.
Uning qayd etishicha, Samarqand viloyatida o‘simliklarni kimoviy himoya qilish vositalari, Nukus shahrida shisha tola ishlab chiqarish yo‘lga qo‘yilgani Rossiya va O‘zbekiston hamkorligiga yorqin misol bo‘la oladi.
“Biz bunday tashabbuslarni ko‘paytirishimiz kerak. Bundan tashqari, hamkorlikni kengaytirishga qiziqish tobora ortib bormoqda. Buni har yili o‘tkaziladigan “Innoprom. Markaziy Osiyo” ko‘rgazmasi ishtirokchilari soni va sifatiga qarab baholash mumkin. Rossiya taraqqiyot institutlari biznesni faol qo‘llab-quvvatlamoqda. Ularda metallurgiya, kimyo, tog‘-kon sanoati kabi sohalarda bir qator yirik infratuzilma loyihalari amalga oshirilmoqda”, — dedi Manturov.
U shuningdek, Rossiyaning O‘zbekiston iqtisodiyotiga kiritgan sarmoyalari hajmi joriy yilning 9 oyi yakunlariga ko‘ra yillik hisobda 17 foizga oshganini ma’lum qildi.
“Mamlakatimiz O‘zbekiston iqtisodiyotiga sarmoya kiritayotgan yetakchi davlatlardan biri hisoblanadi. To‘qqiz oy davomida Rossiya investitsiyalari hajmi ham o‘tgan yilga nisbatan 17 foizga oshdi. Respublikada Rossiya ishtirokidagi uch mingdan ortiq korxonalar mavjud. Bu O‘zbekistonda faoliyat yuritayotgan xorijiy kapital ishtirokidagi kompaniyalar umumiy sonining deyarli to‘rtdan bir qismini tashkil etadi”, — deya aniqlik kiritdi u.
Manturovning qo‘shimcha qilishicha, Rossiya va O‘zbekiston o‘rtasidagi tovar ayirboshlash 2024-yilning yanvar-sentabr oylarida o‘tgan yilning shu davriga nisbatan 10 foizga oshgan. Bundan tashqari, bugungi kunda mamlakatlar savdosida milliy valyutalarning ulushi 70 foizdan oshdi.
“Shunday qilib, biz tovar ayirboshlash hajmini ko‘paytirish bo‘yicha ulkan vazifani bajarish uchun asosiy shart-sharoit yaratdik. Davlatlarimiz rahbarlari bu boradagi maqsadni 30 milliard dollar deb belgilaganlar. Ushbu rejalarni amalga oshirish uchun bir qator ikki tomonlama hujjatlar imzolandi. Ular barcha asosiy yo‘nalishlar bo‘yicha hamkorlikni kengaytirishning tizimli asoslarini belgilaydi”, — dedi Manturov.
Manturov o‘z so‘zida O‘zbekistonda kam quvvatli atom elektr stansiyasining loyiha hujjatlari ishlab chiqilayotgani, bo‘lajak atom elektr stansiyasi o‘rnida tayyorgarlik ishlari boshlanganini eslatib o‘tdi.
“Prezidentning may oyida O‘zbekistonga tashrifi chog‘ida kam quvvatli atom elektr stansiyasini qurish bo‘yicha kelishuvga erishilgan edi. Loyiha hujjatlari allaqachon ishlab chiqilmoqda. Bo‘lajak atom elektr stansiyasi o‘rnida ham tayyorgarlik ishlari boshlandi”, — dedi u.
Manturov energetika sohasida O‘zbekistonga tabiiy gazni uzoq muddatli yetkazib berish bo‘yicha kelishuvlar rejadagidek amalga oshirilayotganini ta’kidladi. Shuningdek, rossiyalik mutaxassislar O‘zbekistondagi gaz konlarini o‘zlashtirish, ishlab chiqarish jarayonlarini boshqarish va optimallashtirish bo‘yicha vakolatlarni o‘tkazishda ishtirok etmoqda.
May oyida Toshkentda atom energetikasi tarixida kam quvvatli atom elektr stansiyalarini qurish bo‘yicha birinchi eksport shartnomasi imzolangan edi. Loyiha O‘zbekistonning Jizzax viloyatida Rossiya loyihasi bo‘yicha quvvati 330 MVt bo‘lgan atom elektr stansiyasi – har biri 55 MVt quvvatga ega oltita RITM-200N reaktorini qurishni nazarda tutadi. Stansiya qurilishida “Rosatom” bosh pudratchi vazifasini bajaradi, unga mahalliy kompaniyalar ham jalb etiladi. Tanlangan hudud allaqachon tekshirilgan va uning xavfsizligi tasdiqlangan.
Sentabr oyi boshida “O‘zatom” va “Atomstroeksport” (“Rosatom”ning muhandislik bo‘limi) bo‘lajak stansiya qurilish maydonchasida ishlarni boshlash to‘g‘risida protokol imzoladi. 2026-yil boshida “O‘zatom” stansiya qurish uchun ruxsat olishni rejalashtirmoqda.
Manturovning so‘zlariga ko‘ra, Rossiya va O‘zbekiston Trans-Afg‘on temir yo‘li qurilishining texnik-iqtisodiy asoslarini tayyorlash ustida hamkorlikda ishlamoqda.
Rossiya va O‘zbekiston Trans-Afg‘on temir yo‘li qurilishining texnik-iqtisodiy asoslarini tayyorlash ustida hamkorlikda ishlamoqda. Shu jumladan, Kaspiy dengizi orqali yangi marshrutlardan foydalanish. Transafg‘on temir yo‘li qurilishining texnik-iqtisodiy asoslarini tayyorlash bo‘yicha qo‘shma ishlar olib borilmoqda.
2021 yil fevral oyida Toshkentda O‘zbekiston, Afg‘oniston va Pokiston hukumatlari Termiz – Mozori Sharif – Kobul – Peshovar temir yo‘li qurilishi bo‘yicha “yo‘l xaritasi”ni imzolagan edi. 2023-yil oktabr oyida “O‘zbekiston temir yo‘llari” AJ Qatar Transport vazirligi uchun Transafg‘on temir yo‘li loyihasi taqdimotini o‘tkazdi.
Loyiha ishtirokchilarining hisob-kitoblariga ko‘ra, dastlabki qiymati qariyb 5 mlrd 20 million tonnagacha yuk tashish salohiyatiga ega yangi transport yo‘lagi Yevropa mamlakatlari, Rossiya, O‘zbekiston, Afg‘oniston, Pokiston, Hindiston va undan keyingi Janubi-Sharqiy Osiyo davlatlarini bog‘lashi kerak.
Rossiya O‘zbekiston bilan kiberxavfsizlik va sun’iy intellekt sohalarida hamkorlikni kengaytirish imkoniyatlarini ko‘rmoqda.
“Biz raqamli yechimlarni iqtisodiyotga integratsiya qilish bo‘yicha muvaffaqiyatli tajribani davlat boshqaruvi va ta’lim sohalariga o‘tkazishni taklif qilamiz. Biz kiberxavfsizlik va sun’iy intellekt sohalarida hamkorlikni kengaytirish imkoniyatlarini ko‘rmoqdamiz”, — dedi Mnturov.
Uning qo‘shimcha qilishicha, nooziq-ovqat savdosi doirasida elektron chakana savdoning ahamiyati ortib bormoqda. O‘zbekistonda Rossiyaning “Ozon” va “Wildberries” kompaniyalari muvaffaqiyatli faoliyat yuritmoqda. Ushbu obyektlarda sotilayotgan mahsulotlarning salmoqli qismi O‘zbekistonda ishlab chiqarilgan.
Shuningdek, Rossiya O‘zbekistonga yog‘-moy, don, go‘sht va qandolat mahsulotlari yetkazib berish hajmini oshirishga tayyor.
“Hamkorligimizning yana bir muhim yo‘nalishi – qishloq xo‘jaligi. O‘zbekistonlik dehqonlarning mahsulotlari an’anaviy tarzda rossiyalik xaridorlar orasida yuqori talabga ega. O‘z navbatida biz O‘zbekistonga yog‘-moy, don, go‘sht va qandolat mahsulotlari yetkazib berish hajmini oshirishga tayyormiz”, — dedi u.
Manturov oziq-ovqat savdosi hajmini oshirishda veterinariya va fitosanitariya nazorati sohasidagi hamkorlik muhim o‘rin tutishini ta’kidladi.
“Chorvachilikda kasalliklarning oldini olishda zarur yordam ko‘rsatishga tayyormiz. Jumladan, veterinariya preparatlari eksportini ko‘paytirish hisobiga”, — qo‘shimcha qildi u.
Rossiya Federatsiyasi O‘zbekiston bilan qishloq xo‘jaligi sohasida hamkorlikda nafaqat qishloq xo‘jaligi va oziq-ovqat mahsulotlari eksportini ko‘paytirishga, balki hayvonlar kasalliklarining oldini olishga ham ko‘maklashishga tayyor.
“Biz chorvachilikda kasalliklarning oldini olishda, jumladan, veterinariya preparatlari eksportini ko‘paytirish orqali zarur yordam ko‘rsatishga tayyormiz”, — dedi u.
Rossiya Federatsiyasi O‘zbekistonga keng turdagi qishloq xo‘jaligi mahsulotlarini eksport qiladi. Shunday qilib, “Agroeksport” markazi ma’lumotlariga ko‘ra, joriy yilning 10 oyi davomida respublikaning rus shokoladi yetkazib berishdagi ulushi 12 foizni tashkil etdi. O‘zbekiston mol go‘shti, grechka, kurka go‘shti, shakar xom ashyosi va boshqa mahsulotlarni ham xarid qiladi.
Rosselxoznadzor ma’lumotlariga ko‘ra, O‘zbekistonning Rossiya Federatsiyasiga meva-sabzavot importidagi ulushi 10 foizdan oshadi, yetkazib berish esa har yili 20-30 foizga oshadi. Respublika Rossiya Federatsiyasiga karam, xurmo, sabzi va boshqa sabzavot va mevalarni eksport qiladi.
Joriy yilning may oyida ikki davlat o‘rtasida karantin sohasida hamkorlik to‘g‘risida shartnoma imzolangan edi. Hujjat meva-sabzavot mahsulotlarini o‘zaro yetkazib berishda ularning fitosanitariya holati kuzatilishi va barqarorligini ta’minlaydi. Bundan tashqari, 2024-2026 yillarga mo‘ljallangan karantin va o‘simliklarni himoya qilish sohasidagi hamkorlikni rivojlantirish bo‘yicha “yo‘l xaritasi” imzolandi.
