Hozirda Rossiyaning Ukraina, G‘arb, NATO va YeXHTga munosabati qanday — Lavrov javobi

© Sputnik / MID RF / Mediabankka o‘tishRossiya tashqi ishlar vaziri Sergey Lavrov BMT Xavfsizlik kengashining Ukraina bo‘yicha yig‘ilishida ishtirok etdi, arxiv surat.
Rossiya tashqi ishlar vaziri Sergey Lavrov BMT Xavfsizlik kengashining Ukraina bo‘yicha yig‘ilishida ishtirok etdi, arxiv surat. - Sputnik O‘zbekiston, 1920, 30.05.2024
Obuna bo‘lish
Lavrov: NATOning Ukrainadagi boshqa qurollari kabi F-16 samolyotlari ham yo‘q qilinadi.
TOShKENT, 30-may — Sputnik. Moskva Ukraina bo‘yicha muzokaralar uchun ochiqligicha qolmoqda, biroq bu sulh emas, tinchlik haqida, dedi Rossiya tashqi ishlar vaziri Sergey Lavrov RIA Novosti agentligiga bergan intervyusida.

“Biz bir necha bor, jumladan, yuqori darajada ham, Rossiya muzokaralar uchun ochiqligicha qolayotganini aytdik”, - dedi u. — Ammo biz sulh haqida emas, tinchlik haqida gapirayotganimizni aniq tushunish kerak”.

Vazir Ukraina atrofidagi vaziyatni siyosiy jihatdan tartibga solish jarayonini tezlashtirish imkoniyati bormi, degan savolga “dushmanga yana bir bor qayta guruhlanish va qayta qurollantirish uchun foydalanadigan pauza berishning ma’nosi yo‘q. Muzokaralar xavfsizlikning bo‘linmasligi va yerdagi voqelik tamoyiliga asoslanishi kerak”, deya javob berdi.
Ukraina mojarosini hal qilish uchun Moskva va Kiyev ishtirokida tinchlik konferensiyasi chaqirilishi mumkinligi haqida gapirar ekan, Lavrov bu Xitoyning inqirozdan chiqish uchun shart-sharoit yaratish harakatlarining davomi bo‘lishi mumkinligini aytdi.
Kiyevdagi “urush partiyasi” hukmronligini hisobga olgan holda tinchlik haqidagi muloqotni tasavvur qilish qiyin, dedi Rossiya tashqi ishlar vaziri.

"Urush partiyasi Kiyevda hukmronlik qiladi va u hech bo‘lmaganda so‘z bilan aytganda, "jang maydonida" Rossiyani mag‘lub etishga intiladi. Bunday sharoitda tinchlik haqidagi muloqotni tasavvur qilish qiyin”, — deydi Rossiya TIV rahbari.

Vazirning qo‘shimcha qilishicha, 2022-yil 30-sentabrdan boshlab Ukrainada Rossiya bilan muzokaralar olib borish qonuniy taqiqlangan.
“Vladimir Zelenskiyning 20-maydan keyingi huquqiy maqomiga kelsak, uning Ukraina prezidenti sifatidagi muddati tugagach, Rossiya prezidenti Vladimir Putin 24-may kuni Minskda bo‘lib o‘tgan matbuot anjumanida bu haqda juda aniq gapirdi”, — deb eslatdi Lavrov.
Rossiya prezidenti Vladimir Putin 24-may kuni bo‘lib o‘tgan Rossiya-Belarus muzokaralari yakunlariga ko‘ra, Rossiya Vladimir Zelenskiyning qonuniyligi tugaganidan kelib chiqadi, deb aytdi.

“Umid qilamizki, ertami-kech Ukrainada xalq manfaatlarini o‘ylaydigan siyosiy kuchlar paydo bo‘ladi. Hozircha maxsus harbiy operatsiyani maqsadlarga erishilgunga qadar davom ettirishdan boshqa chora yo‘q”, — deya xulosa qildi u.

Rossiya tashqi ishlar vazirining fikricha, nazariy jihatdan Ukraina inqirozini siyosiy yo‘l bilan hal qilishni “tezlashtirish” mumkin, buning uchun G‘arb qurol yetkazib berishni to‘xtatishi kerak.
U Ukraina atrofidagi vaziyatni siyosiy jihatdan tartibga solish jarayonini tezlashtirish imkoniyati bor-yo‘qligi haqidagi savolga javob berar ekan, vazir “nazariy jihatdan, ha”, deb ta’kidladi.

“Buning uchun G‘arb Ukrainaga qurol yuborishni to‘xtatishi, Kiyev esa harbiy harakatlarni to‘xtatishi kerak. Bu qanchalik tez sodir bo‘lsa, siyosiy kelishuv shunchalik tez boshlanadi”, — dedi Lavrov.

Avvalroq AQShning Tinch okeani mintaqasidagi quruqlikdagi qo‘shinlari qo‘mondoni AQSh yaqin kelajakda Hind-Tinch okeani mintaqasida o‘rta masofali raketalarni joylashtirish niyati borligini ma’lum qilgandi.
AQSh Osiyo davlatlaridan raketalarni joylashtirish uchun hudud ajratishni so‘raydi — Lavrov
Rossiya o‘rta va qisqa masofali raketalarni joylashtirishga qo‘ygan bir tomonlama moratoriydan voz kechish bilan bir qatorda, agar AQSh o‘z raketalarini Yevropa yoki Osiyo-Tinch okeani mintaqasida joylashtirsa, yadroviy to‘siq bo‘yicha choralar ko‘rishi mumkin. Bu borada qarorni prezident qabul qiladi, dedi vazir.
“Amerikaliklar tomonidan yerga asoslangan o‘rta va qisqa masofali raketalarni joylashtirish rejalarini amalga oshirish bizning munosabatimizsiz qolmaydi. Xususan, bu holatda, AQSh Xalqaro ishlar bo‘yicha Rossiya kengashi shartnomasidan chiqqanidan keyin Rossiya tomonidan kiritilgan bir tomonlama o‘zini o‘zi cheklashlarni rad etish muqarrar. Biz yadroviy to‘siq bo‘yicha qo‘shimcha qadamlarni istisno qilmaymiz: oxir-oqibat, Amerikaning oldinga asoslangan raketalari qo‘mondonlik punktlari va yadroviy kuchlarimiz joylashgan joylarni qamrab olishi mumkin. Bu masalalar bo‘yicha qarorlar Rossiya Federatsiyasi prezidentining vakolatiga kiradi”, — dedi Lavrov.
Vazirning so‘zlariga ko‘ra, Amerikaning quruqlikdagi o‘rta va qisqa masofali raketalarini Yevropa va Osiyo-Tinch okeani mintaqasida joylashtirish "Rossiya Federatsiyasi uchun jiddiy xavfsizlik muammosini keltirib chiqaradi".
“Bu nafaqat biz uchun muammo. Rossiya prezidenti Putinning yaqinda Xitoyga tashrifi yakunlari bo‘yicha qo‘shma bayonotda ta’kidlanganidek, Qo‘shma Shtatlarning beqarorlashtiruvchi bunday qadamlari mamlakatimizga ham, Xitoyga ham to‘g‘ridan-to‘g‘ri tahdid soladi. Shuning uchun biz va xitoylik hamkorlarimiz Vashingtonning xalqaro barqarorlikka putur yetkazuvchi mas’uliyatsiz xatti-harakatlarini qaytarish uchun hamkorlikni kuchaytirishga kelishib oldik”, — dedi Lavrov.
AQSh Falastin muammosini adolatli hal etish tarafdori ekanini ochiqchasiga e’lon qilar ekan, aslida Yaqin Sharqdagi mojaro oloviga moy sepmoqda.

“Amerikaliklar Falastin muammosini adolatli hal qilish tarafdori ekanliklarini ochiqchasiga gapirishda davom etmoqda. Ayni paytda ular amalda qurolli qarama-qarshilik oloviga saxiylik bilan moy sepmoqda”, — dedi Lavrov.

Uning ta’kidlashicha, Vashington olti oy davomida BMT Xavfsizlik Kengashida o‘t ochishni to‘xtatish qarorining qabul qilinishiga to‘sqinlik qilib, "aslida G‘azo sektorini vayron qilish uchun yashil chiroq yoqdi". Shu yilning mart oyida esa "amerikaliklar ovoz berishdan bosh tortishga majbur bo‘lishdi va Kengash jangni to‘xtatishni talab qiladigan rezolyutsiyani ma’qulladi, AQSh vakili xijolat bo‘lmasdan BMT xavfsizlik Kengashining hujjati majburiy emasligini aytdi".
"Vashingtonning Isroilga o‘q-dorilar yetkazib berishni to‘xtatish to‘g‘risidagi bayonoti o‘q-dorilarning bir turiga - samolyot bombalariga ta’sir qildi va faqat "qisqa muddatli yordamning bir partiyasi" dan. Bir necha kundan so‘ng, AQSh Vakillar palatasi Isroilga qurol-yarog‘ yetkazib berishda "pauzani" bekor qilish to‘g‘risidagi qonun loyihasini ma’qulladi. Agar respublikachilar tayyorlagan hujjat Senatda qabul qilinsa, bu Oq uyga Tel-Avivga harbiy yordam berishdan bosh tortishiga yo‘l qo‘ymaydi”, — deya xulosa qildi vazir.
Uning so‘zlariga ko‘ra, Moskvaning amerikaliklar bilan muloqot qilish tajribasi “AQSh bayonotlariga ishonmaslik kerakligidan dalolat beradi”.

“Biz ularga uzoq vaqt ishonishni xohladik, muzokaralar olib bordik, shartnomalar tuzdik. Ammo keyinroq ma’lum bo‘ldiki, Vashington qog‘ozda va BMT Xavfsizlik Kengashi rezolyutsiyalarida qayd etilgan barcha "va’dalari"ni bajarmoqchi emas", — deya ta’kidladi Lavrov.

NATOning ayrim davlatlari tomonidan yetkazib berilgan F-16 qiruvchi samolyotlari yaqin orada Ukrainada paydo bo‘lishi ma’lum qilindi. Rossiya Tashqi ishlar vazirligi Moskva ushbu samolyotlarni yadro quroli tashuvchisi sifatida qabul qilishini aytdi. Lavrov Ukraina Qurolli Kuchlari arsenalida ushbu turdagi jangchilar paydo bo‘lishiga bizning munosabat qanday bo‘ladi, degan savolga javob berdi.
Rossiya qurollari Ukrainadagi mojaroni qanday o‘zgartirmoqda?
“Kiyev rejimini tobora buzg‘unchi qurol turlari bilan to‘ldirish G‘arbning mojaroga barham berishdan manfaatdor emasligini ko‘rsatadi. Amerikaning F-16 qiruvchi samolyotlarini yetkazib berish jangovar aloqa chizig‘idagi vaziyatni o‘zgartirmaydi. NATO davlatlari Ukrainaga yetkazib berayotgan boshqa turdagi qurollar kabi bu samolyotlar ham yo‘q qilinadi. Shuni yodda tutish kerakki, F-16 qiruvchi samolyotlari uzoq vaqtdan beri NATOning qo‘shma yadroviy missiyalari doirasida yetkazib berishning asosiy vositasi bo‘lib kelgan. Shuning uchun biz Kiyev rejimiga ushbu tizimlarni yetkazib berishni NATOning yadroviy sohada ataylab qilingan ishorasi deb hisoblamasak bo‘lmaydi”, — deya javob berdi vazir.
Uning aytishicha, ular Rossiyaga Ukrainada AQSh va NATO tom ma’noda hamma narsaga tayyor ekanligini tushunishga harakat qilmoqda.
Lavrov shu kunlarda strategik bo‘lmagan yadro qurollarini qo‘llashni sinab ko‘rish bo‘yicha Rossiya-Belarus o‘quv mashg‘ulotlari raqiblarga qandaydir ma’no berishi va yadroviy kuchayish narvonlari bo‘ylab keyingi taraqqiyotning halokatli oqibatlarini eslatishiga umid qildi.
Bu tashkilotning Ukrainaparast kursini inobatga olgan holda Rossiyaning Yevropada xavfsizlik va hamkorlik tashkiloti (YeXHT) bilan hamkorlikni davom ettirishi mantiqiymi?

“YeXHT chuqur inqirozga yuz tutganini inkor etib bo‘lmaydi. Bu G‘arbning ushbu tashkilot asos solgan barcha tamoyillarni oyoq osti qilishining natijasidir. Uning kun tartibini butunlay "ukrainlashtirish" an’anaviy yo‘nalishlardagi faoliyatni amalda bekor qiladi: harbiy-siyosiy, iqtisodiy-ekologik va gumanitar. Ehtimol, Rossiyaning YeXHTdagi ishtirokining yagona ma’nosi hozirgi masalalar bo‘yicha o‘z pozitsiyamizni boshqa 56 ishtirokchiga, shu jumladan biz bilan boshqa formatlarda muloqotni to‘xtatgan G‘arb davlatlariga to‘g‘ridan-to‘g‘ri yetkazish imkoniyati bo‘lib qolmoqda. Shu bilan birga, tashkilotda mavjud bo‘lgan konsensus qoidasi bizga do‘stona bo‘lmagan mamlakatlarning Rossiyaga mos kelmaydigan takliflarini bloklashga imkon beradi”, — deya ta’kidladi Lavrov.

Predsedatel Gosudarstvennoy Dumi RF Vacheslav Volodin na plenarnom zasedanii Gosudarstvennoy Dumi RF. - Sputnik O‘zbekiston, 1920, 26.05.2024
Volodin: Zelenskiy bilan har qanday bitim qonuniy kuchga ega emas
Yangiliklar lentasi
0