O‘zbekistonlik siyosatshunos: Markaziy Osiyodagi beqarorlik G‘arbga nima uchun kerak?
© Sputnik
Obuna bo‘lish
Baxtiyor Ergashev G‘arbning Markaziy Osiyodagi rejalari, mintaqada beqarorlikni qo‘zg‘atayotgani, Markaziy Osiyo va Rossiya hamkorligi haqida gapirib, O‘zbekiston va YeOII o‘rtasidagi hamkorlikni tahlil qildi.
YeOIIda O‘zbekistonning uchta asosiy hamkoridan ikkitasi – Rossiya va Qozog‘iston mavjud va shuning uchun respublika yaqin kelajakda ittifoqning to‘liq a’zosiga aylanadi. Bu fikrni O‘zbekistonning “Ma'no” tadqiqot tashabbuslari markazi direktori Baxtiyor Ergashev "Sputnik na russkom" muxbiriga bergan intervyusida ma’lum qildi.
Baxtiyor Ergashevning so‘zlariga ko‘ra, O‘zbekiston ittifoqchilik munosabatlari to‘g‘risidagi shartnomani faqat Rossiya bilan imzolagan. Shartnoma 2005-yilgi. Kuni kecha Qozog‘iston parlamenti O‘zbekiston va Qozog‘iston o‘rtasidagi ittifoqchilik munosabatlari to‘g‘risidagi shartnomani ratifikatsiya qildi.
"O‘zbekiston, nazarimda, ikki tomonlama asosda hamkorlik qilish borasida yaxshi ish olib bormoqda. Siyosiy sohada ham, o‘zaro hamkorlik sohasida ham, masalan, harbiy-texnik sohada ham. Ammo O‘zbekiston 2020-yildayoq, birinchi navbatda, o‘z tarmoqlarini YeOIIning yetakchi davlatlari – Qozog‘iston va Rossiya bilan yirik Yevroosiyo makoniga kirib, ozmi-ko‘pmi teng sharoitlarda raqobatlasha olishi uchun tayyorlashga vaqt kerakligini aytgan edi. Ikkinchidan, u taym-aut sifatida besh-yetti yillik vaqtni oldi, bu vaqt davomida u YeOII doirasidagi imkoniyatlar va tashkiliy tartiblarni chuqur o‘rganmoqchi edi. Uchinchidan, ehtimol, eng muhimi shundaki, bu davrda O‘zbekiston bojxona qonunchiligini sinxronlashtirishni, tariflarni, soliq tizimlarini, fitosanitariya nazorati tartiblarini birlashtirishni ta’minlamoqchi edi”, — dedi Ergashev.
Uning qayd etishicha, tashqi savdoning negizida bir qancha o‘ta muhim narsalar mavjud bo‘lib, ular o‘zbek milliy tartiblarini texnik reglamentlar, Davlatlararo standartlar bilan sinxronlashtirishga to‘g‘ri keldi. Hozirda Davlatlararo standartlar haqida kamroq, ko‘proq qoidalar haqida gapirishmoqda.
"YeOIIda juda ko‘p miqdordagi mahsulotlar uchun juda yaxshi ishlab chiqilgan texnik reglamentlar tizimi mavjud. O‘zbekiston bundan manfaatdor va hozirda texnik standartlashtirish va tartibga solish tizimini isloh qilmoqda. Ko‘p jihatdan juda yaqin bo‘lgan qoidalar tizimining shakllanishi mavjud va ularning aksariyati YeOIIda qabul qilingan texnik reglamentlarga asoslanadi. Ya’ni, O‘zbekiston o‘sha davrda bu uch masalani hal qilmoqchi edi, lekin umuman olganda, bu haqda hech qachon rasman e’lon qilinmadi", — deya qayd etdi u.
Uning qo‘shimcha qilishicha, to‘rt yil ichida O‘zbekiston banklari raqobatbardoshligini jiddiy ravishda mustahkamladi. O‘zbekiston YeOIIning to‘la huquqli a’zosi bo‘lishga tobora yaqinlashmoqda.
"G‘arb OAVlari nima demasin, O‘zbekistonning 3 ta asosiy tashqi iqtisodiy hamkorlaridan ikkitasi YeOIIda mavjud, bular Rossiya va Qozog‘iston. 2023-yil oxirida Rossiya Xitoydan keyin ikkinchi o‘rinda tashqi savdo sherigi bo‘ldi, uchinchi o‘rinda Qozog‘iston", — dedi Ergashev.
G‘arb Markaziy Osiyo respublikalarini qanday talon-taroj qilmoqchi? Mintaqa mamlakatlari xavfsizligiga nima tahdid solmoqda? Rossiya bilan hamkorlik qaysi sohalarda Markaziy Osiyo davlatlariga ustunlik beradi? Bularning barchasi haqida — Sputnik videosida.
