O‘zbekiston axborot maydoni propaganda hujumlaridan qanchalik himoyalangan?
© Sputnik
Obuna bo‘lish
Eksklyuziv
Hozirgi axborot muhiti har bir insonni tanlashga majbur qiladi: vaziyatni tushunish yoki so‘zsiz ishonish.
O‘zbekiston axborot maydoni propaganda hujumlaridan qanchalik himoyalangan? Rossiyalik mutaxassis Dmitriy Yegorchenkov shu borada fikr bildirdi.
Sputnik O‘zbekiston matbuot markazida Rossiya xalqlar do‘stligi universiteti Strategik tadqiqotlar va prognozlar instituti direktori Dmitriy Yegorchenkov ishtirokida matbuot anjumani bo‘lib o‘tdi. Anjuman Rossiya va O‘zbekiston o‘rtasidagi ta’lim, fan va madaniyat sohasidagi hamkorlikka bag‘ishlandi.
Bundan tashqari, ekspert postsovet mamlakatlarida G‘arb tomonidan axborot proksi urushlarining qanday usullari ishlab chiqilayotgani, respublikalar o‘z axborot maydonlarini buzg‘unchi va tashviqot hujumlaridan qanday himoya qilishlari mumkinligini aytib o‘tdi.
Yegorchenkovning so‘zlariga ko‘ra, hozirgi axborot muhiti har bir insonni tanlashga majbur qiladi: vaziyatni tushunish yoki so‘zsiz ishonish. Buning uchun, ekspertning fikricha, manbalarni tanqid qilishni rivojlantirish kerak.
"Bugungi kunda har bir kishi hech bo‘lmaganda qaysidir darajada manbalarni tanqid qilishga majbur. "Men so‘zga ishonmayman" lahzasidan so‘ng, ushbu manbani o‘zingiz uchun mavjud bo‘lgan darajada tekshirishga harakat qilishingiz kerak. Buning uchun siz tunnel ko‘rish qobiliyati toraymaganligiga ishonchingiz komil bo‘lishi kerak”, — dedi ekspert.
Uning so‘zlariga ko‘ra, agar inson axborot makonida o‘zini qulay his qilsa, buni tushunish mumkin. U, shuningdek, o‘z pozitsiyasini shakllantirish uchun bir nechta manbalarning muhimligini ta’kidladi.
“Bir xil faktni turli yo‘llar bilan ochish mumkin. Avvalo, biz ushbu voqeadan haqiqatni ajratib olishimiz kerak.Keyin esa o‘zingizdagi manbalardan foydalanib, o‘z pozitsiyangizni shakllantiring”, — deb tushuntirdi u.
Ma’ruzachi bu, ayniqsa, ko‘pincha mafkuraviy xurujlar nishoniga aylanib borayotgan yoshlarga taalluqli ekanini ta’kidladi. Mutaxassis bunda ta’lim tizimi asosiy o‘rin tutishiga ishonchi komil.
“Bu axborotni tahlil qilish va qayta ishlashning asosiy tamoyillarini belgilab beradi, analitik tuzilmalar va ongsiz algoritmlarni yaratadi. U (ta’lim tizimi) har qanday davlatning mafkuraviy va qadriyat suverenitetini qurishning eng muhim omillaridan biridir.Bugungi kunda bolalar va yoshlar ta’sirga ko‘proq moyil. Chunki, bir tomondan, ular o‘zlarini kattaroq narsaning bir qismidek his qilishadi, lekin boshqa tomondan, bu "kattaroq" nima ekanligini tushuna olmaydilar", — deya tushuntirdi u.
Mutaxassis, shuningdek, axborot xurujlari va feyklarga qarshi qanday kurashish kerakligini ham aytib berdi. Uning fikricha, bunday hujumlarga duchor bo‘lgan davlatlar erta javob berish tizimini ishlab chiqishi kerak.
“Bunday hujumlarga qarshi erta ogohlantirish tizimini ishlab chiqish mumkinmi? Qiyin. O‘zbekistonda erta javob berish ish berdi. Amerikaliklar super kuchga ega ekanligi biz uchun hech qachon sir bo‘lmagan, bu pul deb ataladi. Ha ular undan foydalanganlari aniq. O‘zbekiston bunga adekvat javob berdi. O‘zbekistonning axborot maydonini O‘zbekistonning o‘zi himoya qilgan. Lekin kuchli axborot xuruji ketayotgan paytda nima qilish mumkin ? Uni himoya qilish kerak. Hamma narsaning ijobiy va salbiy tomonlari bor. Axborot ochiqligining salbiy tomoni bunday tashqi xujumlarga nisbatan sezgirlikning oshishi hisoblanadi”, — deydi u.
Mutaxassis ta’lim masalasiga to‘xtalar ekan, O‘zbekistonda talabalarning o‘ndan bir qismi rus tilida ta’lim olishni xohlashini ta’kidladi.
"Bu juda ta’sirli raqamlar. Ehtimol, ko‘proq narsani qilish mumkin edi. Biz hozir qo‘limizdan kelganini qilyapmiz”, — dedi mutaxassis.
Bundan tashqari, O‘zbekistonda o‘zaro mehnatga, jumladan, ilmiy ishlarga ham talab katta ekanini ta’kidladi.