Yevropa sanksiya urushida g‘olib bo‘ldi – endi taslim bo‘lish yo‘lini izlayapti

© Sputnik / Aleksey VitviskiyLogotip Yevrosoyuza na zdanii shtab-kvartiri Yevropeyskogo parlamenta v Brussele.
Logotip Yevrosoyuza na zdanii shtab-kvartiri Yevropeyskogo parlamenta v Brussele. - Sputnik O‘zbekiston, 1920, 21.04.2023
Obuna bo‘lish
Rossiyaga qarshi sanksiyalar, 200 ta tashkilot va 1500 nafar shaxsni qamrab oluvchi o‘nta paketni tashkil etadi.
G‘arb OAVlarida Rossiyaga qarshi ochilgan sanksiya urushiga nisbatan Yevropa hukumatlarining umidsizlikka tushayotgani haqidagi xabarlar tobora faol yangramoqda. “Financial Times” bilan suhbatda ismini oshkor qilmaslikni so‘ragan YeIning yuqori martabali amaldorlaridan biri vaziyat haqida fikrlarini bildirib o‘tdi. U YeI funksionerlarining boy fantanziyasining oxiri ko‘ringani va Rossiyaga azob berishga bo‘lgan har qanday keyingi urinish yevropaliklarning o‘zini yig‘latishi mumkinligidan hasrat qilgan. “Biz tugatdik, - deya ma’lum qildi manba. – Agar biz yana sanksiya kiritsak, ularda choralardan ko‘ra mustasnolar ko‘p bo‘ladi”.
Bu qanaqasi bo‘ldi, o‘zining oltin darvozalarini rus varvarlaridan yopgan muattar hid taratuvchi Yevropa bog‘ida nima ro‘y berdi?
Yuqori Yevropa madaniyati ko‘rkami va iftixori, Rossiyaga qarshi sanksiyalar, 200 ta tashkilot va 1500 nafar shaxsni qamrab oluvchi o‘nta paketni tashkil etadi. Yevropalik hisobchilar faxr bilan ular 300 milliard yevrodan ziyod Rossiya davlat aktivlarini muzatib qo‘yishgani va 150 milliard yevroga uglevodorod, texnologiya, asbob-uskuna va elektronika bilan ikki tomonlama savdoni kamaytirishganini ma’lum qilishgandi. YeI hozir muhokama qilayotgan sanksiyaning o‘n birinchi paketi e’lon qilinish arafasida.
Ammo yevropalik amaldorlar Chernomirdin vasiyatlariga sodiq ekanlar: ular (Yevropa uchun) juda yaxshi bo‘lishini xohlashgandi, natijada hammasi doimgidek bo‘ldi.
Adolatli bo‘lishi uchun qayd etamizki, jur’atsiz shubhalar avval ham sanksiyalar hajmini oshirish zarurligini aytishgandi. Masalan, o‘ninchi paket kiritilgandan so‘ng Litva yevrokomissari Virginiyus Sinkavichus qayg‘u bilan bu sanksiyalarni biror bir yangi narsa bilan to‘ldirish mumkin bo‘lgan sohalarni ko‘rmayotganini aytgandi. Yevropa kengashi rahbari Sharl Mishel tan olgandiki, Rossiyaga qarshi sanksiyalarni kengaytirish imkoniyatlari unchalik ko‘p emas, Polsha bosh vaziri Mateush Moraveskiy esa YeIning Moskvaga nisbatan galdagi sanksiyalarga “ishtahasi qamroq” ekanini aytgandi.
Shunday bo‘lsada, yomon oldindan sezishni “sanksiyalar samarasi uzoq muddatli istiqbolda ko‘rinishi borasidagi kuchli ishonch” yopardi.
Ammo bu ishonch ko‘z o‘ngimizda yo‘qolib bormoqda, endi esa shirinzabon yevropalik amaldorlar boshqacha sayrab boshlaydi. Xususan, Shvetsiya moliya vaziri Elizabet Svantesson “Rossiyaga qarshi sanksiyalar samarasini o‘lchash juda qiyin” ekani ma’lum bo‘lganini aytdi va Rossiya iqtisodiyoti qulash o‘rniga barqarorlik va o‘sishni ko‘rsatmoqda.
Yevropa xomxayollarining tarqalishiga qattiq jismoniy voqelik ko‘maklashmoqda. Yevropalik amaldorlarning “Yevropa sekin qadamlar bilan 2027-yilga kelib Rossiyaning energiyasi qaramligidan to‘liq xalos bo‘lishi” va yoqilg‘i omborlari 91 foizga to‘ldirilgani haqida tantanali ishonishlariga qaramasdan, bozorning asosiy ishtirokchilari va ekspertlarning biroz boshqacha fikri paydo bo‘ldi.
Bu Rossiyadan mustaqil Yevropadagi kelasi yil “hoynahoy o‘ta yomon bo‘lishi”ga ishora qilmoqda, bu esa u yerda har qanday so‘zlardan ko‘ra yaxshiroq gapiradigan o‘jar raqamlarga qarashganini anglatadi. Sanksiyalarni kiritish boshlangandan buyon YeIdagi energetika inflyatsiyasi tarixiy ko‘rsatkichga yetdi. Yevropada elektr energiyasining iste’mol narxi o‘tgan yilga qaraganda 35 foizga oshdi. Vengriyada inflyatsiya darajasi - 25,6, Latviyada 17,2, Chexiyada 16,5.
Buning oxirini hech kim ko‘rmayapti.
Biz bilamizki, yevropaliklar ko‘p to‘lashni uncha yaxshi ko‘rishmaydi, va ular sanksiyalar ko‘paytirilishi ular hamonining jadal bo‘shab borishini anglab yetishgan. Aynan shuning uchun hisob bo‘yicha sanksiyalarning o‘n birinchi paketi kun tartibidan galdagi “ qashqatqich sanksiyalar” o‘rniga – faqat ilgari joriy etilgan choralarni aylanib o‘tishga qarshi kurashish va tashkilot va shaxslarning qora ro‘yxatini biroz kengaytirish o‘rin olgan.
Oyday ravshanki, Yevropa Ittifoqi o‘z bashoratlarida qattiq adashdi va hozir Yevropa xaritasidan sanksiya ro‘yxati bilan olib tashlashning iloji bo‘lmagan Rossiya bilan bir tomonlama sulh muzokaralarga zamin hozirlamoqda.
Albatta, achinamizki, to‘riq Yevropa o‘z oyog‘ini o‘zi sindirdi (aslida yo‘q), AQSh ko‘rsatmasi bilan ish qilishdan oldin o‘ylash kerak edi. Yevropa Rossiya dunyo va tarixda boshqalarga qaraganda sabrliroq ekanini unutib qo‘ydi: azob bizni to‘xtatmaydi, aksincha kuchimizga o‘n karra ko‘proq kuch qo‘shadi.
Kimdir tarixni yaxshi o‘rganmagan – endi esa uning mevalarini uzoq terishadi.
Yangiliklar lentasi
0