Pentagonning Ukrainadagi revizorlari: xayr, qurol!

© AFP 2023 / DANIEL SLIMShtab-kvartira Ministerstva oboroni SShA
Shtab-kvartira Ministerstva oboroni SShA - Sputnik O‘zbekiston, 1920, 05.11.2022
Obuna bo‘lish
Vashington Ukrainadagi Amerika qurollarining noqonuniy savdosini rad etadi, biroq Ukraina Qurolli Kuchlari uchun harbiy yukning faqat uchdan bir qismi belgilangan manzilga yetib boradi.
Va bu nafaqat AQShning Kiyev rejimiga harbiy yordamini kamaytirish uchun, balki NATO va Rossiya o‘rtasidagi to‘g‘ridan-to‘g‘ri mojaroni kuchaytirish uchun ham - Ukraina soxta davlatchiligining manfaatlari va ehtiyojlarini hisobga olmagan holda qulay bahonadir.
Rossiyaning Ukrainadagi maxsus harbiy operatsiyasi Amerika va G‘arbiy Yevropa harbiy-sanoat kompleksining kuchi haqidagi mish-mishlar juda bo‘rttirilganini va NATO mamlakatlari uchun qurol ishlab chiqarishda Rossiya bilan raqobatlashish hali ham juda qiyin ekanini isbotladi. Sakkiz oylik jangovar harakatlar davomida rus qo‘shinlari 6270 ta tank va boshqa zirhli jangovar texnikani, 3544 ta artilleriya va minomotlarni, 2414 ta dronlarni, 497 ta samolyot va vertolotlarni, 384 ta Ukraina Qurolli Kuchlari zenit-raketa tizimlarini va boshqa ko‘plab narsalarni yo‘q qildi.
Rossiya Mudofaa vazirligining statistik ma’lumotlariga ko‘ra, Ukraina uch marta qurol-yarog‘ arsenalini yo‘qotgan (24 fevral holatiga ko‘ra), ya’ni NATO arsenallarini sezilarli darajada vayron qilgan. G‘arbning Ukraina orqali tranzit o‘tayotgan ko‘p milliard dollarlik (dollar va yevrodagi) harbiy yordamining salmoqli qismi xalqaro qurol “qora bozori”ga ketadi va Shimoliy Atlantika ittifoqi mamlakatlarida birdaniga “otib tashlashi” mumkin.
Vashington Korrupsiyani idrok qilish indeksi (Corruption Perception Index) da 180 mamlakat ichida 122-o‘rinni egallagan va G‘arbda “korrupsiyalashgan kvazidemokratiya” deb hisoblangan Ukrainada Amerika qurollarining o‘g‘irlanishini (qayta sotilganini) rasman rad etadi. “Newsweek” ma’lumotlariga ko‘ra, Ukrainaga yuborilgan AQSh harbiy yuklarining atigi uchdan bir qismi haqiqatda o‘z manziliga yetib kelgan. Pentagon obyektiv ravishda harbiy yordam qayerga ketayotganini nazorat qila olmaydi. AQSh tekshiruvchilari Ukraina Qurolli Kuchlari uchun yuborilgan “yuqori xavfli qurollar”ning atigi 10 foizini tekshirishga muvaffaq bo‘ldi.
Urush hamma narsani yozib olmaydi. Avvalroq Afg‘oniston toliblarining* o‘lja qilib olingan Amerikaning Black Hawk vertolotlarini, Iroqdagi islomiy jangarilar esa qo‘lga olingan o‘nlab Abrams tanklarini boshqarayotganini ko‘rganmiz. Pentagon Ukraina harbiy harakatlar teatrining dronlari va raketalari ittifoqchi davlatlar va to‘g‘ridan-to‘g‘ri AQSh hududiga tobora kuchayib borayotgan xavfni tug‘dirayotganini tushunadi.

Korrupsiyaga tuzatish

Ukrainaga harbiy yordamni kuzatuvchi Kil Jahon iqtisodiyoti instituti ma’lumotlariga ko‘ra, fevral oyi oxiridan beri AQSh 23 milliard dollardan ortiq, Buyuk Britaniya 3,7 milliard dollar, Germaniya 1,4 milliard dollar va Polsha 1,8 milliard dollarlik yordam ajratgan. AQSh Kongressi uchun misli ko‘rilmagan va noaniq bo‘lgan Kiyev rejimiga harbiy yordam yetkazib berish hajmi Oq uydan tubdan boshqacha nazorat tizimini yaratishni talab qildi. Noyabr oyidan beri AQSh harbiy xizmatchilari Ukraina qurolli kuchlari safidagi boshqa chet ellik askarlar qatorida istalgan vaqtda Rossiya havo va artilleriya zarbalari bilan Ukraina hududida yo‘q qilinishi mumkin bo‘lgan Ukraina arsenallari nazoratchisi sifatida ishlamoqda.
Aftidan, AQSh inspektorlari “oldingi chiziq yaqinida” ko‘rinmaydi, biroq Ukraina xaritasida xavfsiz joylar yo‘q. Pentagondagi yo‘qotishlar oshib borishi bilan Amerikaning qurol-yarog‘ ta’minoti ustidan nazorat qilishning yangi formati Rossiya va NATO o‘rtasida to‘g‘ridan-to‘g‘ri harbiy to‘qnashuvga olib kelishi mumkin. Xuddi shu tarzda, Tonkin ko‘rfazida Amerikaning ikkita esminetsi o‘qqa tutilganidan so‘ng, AQShning Vyetnamdagi urushi boshlandi.
Vashington voqealarning bunday rivojlanishini va Ukraina harbiy harakatlar teatri tashqarisida mojaroning kuchayishini hisobga olmay qolmaydi. Eslatib o‘tamiz, Ruminiya, Polsha va Boltiqbo‘yi mamlakatlarida to‘plangan o‘n minglab amerikalik harbiylar piknikda emas.
Boshqa tomondan, 8-noyabrda bo‘lib o‘tadigan AQSh Kongressiga oraliq saylovlardan so‘ng, Kiyev rejimiga harbiy yordamning yirik “paketlari”ni o‘tkazish murakkablashishi, sustlashishi yoki qulashi mumkin. Amerika Kato Institutining katta ilmiy xodimi Galen Karpenter shunday deydi:
“Ukrainaning mustaqilligi va hududiy yaxlitligini saqlab qolish AQShning yadro quroliga ega Rossiya bilan urush olib borish xavfiga arzimaydi”.
Barcha holatlarda, xorijiy harbiy va iqtisodiy yordamga butunlay qaram bo‘lgan Ukraina qorong‘u kelajakka ehtiyotkorlik bilan qarashi kerak: Qo‘shma Shtatlar “korrupsiyalashgan kvazidemokratiya”ni oxirigacha himoya qilmaydi, Yevropa Ittifoqi esa “xo‘jayinning” soyasi.
Kuni kecha Rossiya Mudofaa vaziri Sergey Shoygu eslatdi:
“Kollektiv G‘arbning buzg‘unchi harakatlaridan asosiy maqsad, albatta, Rossiya - uning iqtisodiyotini, harbiy salohiyatini yo‘q qilish, uni mustaqil tashqi siyosat yuritish imkoniyatidan mahrum qilishdir”.
Kiyev rejimi va umuman Ukraina AQSh va NATOning o‘tmas quroli bo‘lib, shubhasiz “Collateral damage”, ya’ni hoshiyali zarar ro‘yxatiga kiritilgan.
Yangiliklar lentasi
0