https://oz.sputniknews.uz/20211214/buzuqlar-jamoasi-olimpiadada-galaba-qozonishni-istamoqda-21788600.html
Buzuqlar jamoasi Olimpiadada g‘alaba qozonishni istamoqda
Buzuqlar jamoasi Olimpiadada g‘alaba qozonishni istamoqda
Sputnik O‘zbekiston
Buzuqlar jamoasi Olimpiadada g‘alaba qozonishni istamoqda
2021-12-14T16:53+0500
2021-12-14T16:53+0500
2023-04-05T18:35+0500
kolumnistlar
aqsh
xitoy
rossiya
https://cdn1.img.sputniknews.uz/img/07e5/0c/0e/21782421_452:579:2818:1910_1920x0_80_0_0_e9e9c118fb5aaacb6edf42903eef84b5.jpg
Bu "biz Pekinga boykot e’lon qilamiz" yozuvidan yangi akkord bo‘lib, uni Vashington sharmankachilari chalmoqda.Ular birinchi yil uni chalmayapti, muvaffaqiyatsiz, biroq ularga ko‘ngilni aynitadigan, eskirgan kuy uyg‘unlik timsoli bo‘lib tuyuladi.Shunday qilib, keling, boykot mavzusi - Olimpiya sport turlaridan siyosiy qurol sifatida foydalanishning oyoqlari qayerdan o‘sib kelayotganini ko‘rib chiqaylik.Qirq yildan ko‘proq vaqt oldin demokrat-prezident Jimmi Karter administratsiyasi 1980-yilda Moskvada bo‘lib o‘tgan Yozgi Olimpiada o‘yinlarini boykot qildi.Shunday qilib Vashington SSSRni janubiy chegaralarini himoya qilishni niyat qilgan Moskva Afg‘onistonga cheklangan harbiy kontingentni olib kirgani uchun "jazolash"ga qaror qildi.Butun olimpiya siklidagi eng og‘ir ish, sportchi musobaqaga o‘zining eng yuqori cho‘qqisiga kelganida, birgina jimjimador imzo bilan axlat qutisiga uloqtirildi.Moskvaga kelganlar sportchilar uyda qanday bosim va ta’qiblarga duch kelgani haqida, masalan, lord Koudan so‘rash mumkin.Moskva Olimpiadasi boshlanishidan bir yil oldin o‘z toifasidagi eng yaxshi sportchi sifatida tan olingan mashhur yuguruvchi uni Moskvadagi musobaqadan qaytarishga harakat qilishgan.Nafaqat Sebastyan Kouga, balki uning otasiga ham - Margaret Tetcher idorasi va uning ishonchli odamlari darajasida bosim o‘tkazishdi. O‘sha paytda 24 yoshli o‘rta masofaga yuguruvchi lord Kou butun Dauning-stritni sport bilan shug‘ullanishga yubordi.1980 yilgi Olimpiadaga boykot e’lon qilgan Oq uy albatta Kreml simmetrik tarzda javob berishini tushunmadi. Shunday qilib, Ikkinchi jahon urushidan keyin zo‘rg‘a tiklangan Olimpiya sikli to‘xtatildi.Yuqori oyoq-qo‘llari bilan ruchkadan og‘irroq narsani kamdan-kam ushlagan siyosatchilarning ahmoqligi unutilishi uchun yana bir necha yil kerak bo‘ldi.Rossiyaga nisbatan munosabatning nisbatan yumshash davri va kulminatsion natija sifatida XOQning Sochida o‘yin o‘tkazish to‘g‘risidagi qarori deyarli darhol o‘z o‘rnini, aytaylik, rad etishning yangi bosqichiga bo‘shatib berdi.Allaqachon mashhur alomat paydo bo‘ldi: Vashington agar qayerdadir va kimdir bilan siyosat yoki iqtisodda yaxshi bo‘lmasa, sport darajasida sanksiyalarni kuting.Bu soha juda zaif, hatto iqtisoddan ham ko‘proq himoyasiz bo‘lib chiqdi.Chunki bu yerda zarba aylanma va foydaga emas, savdo bozorlariga emas, kredit bilan debetga emas, balki inson taqdiri qarata uriladi.Albatta, Vashington Pekindan qattiq g‘azablangan, ammo siyosiy jihatdan zaifroq, Afg‘onistonda sharmanda bo‘lgan, tariflar va bojlarga qaramay, Xitoy bilan tashqi savdoda ulkan taqchillikka ega bo‘lgan holda, ular hozir Pekinga diplomatik to‘g‘nog‘ich sanchish uchun barcha imkoniyatlardan foydalanmoqda.Xuddi o‘sha kuchliroq ekan, qisqa va shov-shuvsiz javob berdi AQSh “umuman olganda, sizni bu yerga hech kim zo‘rlik bilan sudrab kelayotgani yo‘q, xohlamasangiz - kelmang”.Britaniya darhol boykotga (shuningdek diplomatik) qo‘shildi: qirollik YeIdan qochib ketganligi va orolning o‘zi boshqa ittifoqchilar bilan munosabatlari keskinlashgani sababli, Albion Amerikaning keng ko‘rinadigan orqa tomoniga suyanishdan boshqa iloji yo‘q.Ayni paytda XOQ o‘z o‘yinini o‘ynamoqda, u nafaqat o‘yinlar tashkilotchisi bo‘lish, balki o‘zining, shuningdek, siyosiy kun tartibini shakllantirishni xohlaydi.Agar Vashington Pekinga "inson huquqlari" buzilishi bilan bog‘liq boykot e’lon qilsa, unda XOQ ayollar sportini jimgina yo‘q qilmoqda, shu o‘rinda huquqlarga rioya qilgan holda transgender ayollar, ya’ni erkaklar bo‘lib tug‘ilganlarni himoya qilmoqda.Shunga ko‘ra, erkak gormonlar darajasi, xususan, testosteron bilan. Testosteron qancha yuqori bo‘lsa, mushak massasi shunchalik yuqori bo‘ladi va qonni kislorod bilan ta’minlash yaxshi bo‘ladi. Bu, ayniqsa, Olimpiya darajasidagi musobaqalarda aniq afzalliklarni beradi.Antik davrdan boshlab, Peloponnesdagi ziyoratgohda olov yoqishdan boshlab, bu fikrlar poklik va bellashuvning adolatli timsoliga aylandi, Olimpiya o‘yinlari paytida har qanday nizolar to‘xtadi, barcha da’volar unutildi va g‘alaba uchun kurash faqat muhim edi.Bugungi kunda turli siyosiy buzuqlar – o‘zlarining mayda-chuydaligi, aqliy dangasaliklari, oxir-oqibat, o‘z ahmoqliklari tufayli o‘zlari yaratmagan, (nazariy jihatdan) bu vaqtinchalik amaldorlardan ham oshib ketishi kerak bo‘lgan urf-odatlarni yo‘q qilishga urinmoqda.1980 yilgi Olimpiadani boykot qilish Vashingtonga birorta ham siyosiy ochko bermadi.Biroq, Sovet harbiy mavjudligiga qarshilik ko‘rsatishga urinib, AQSh o‘z qo‘llari va pullari bilan Usama bin Ladenni ko‘tardi.Bu qanday tugaganini hammaning esida.Va agar bu fojia yetarli bo‘lmasa, Vashington Afg‘onistondan qochib ketganida unga qo‘pol hazil (qonli) qo‘shdi.Ruslar o‘z vaqtida xotirjam va hurmat bilan o‘z qo‘shinlarini olib ketishdi.Ular barcha boykot va taqiqlardan keyin Olimpiadada qatnashish, musobaqalarda rekord o‘rnatish va g‘alaba qozonishda davom etishdi.Rostini aytsam.Aslida, u ming yillar oldin ham, bugungi kunda ham shunday.
xitoy
Sputnik O‘zbekiston
info@sputniknews-uz.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
2021
Yelena Karayeva
https://cdn1.img.sputniknews.uz/img/07e5/06/16/19351330_0:0:100:100_100x100_80_0_0_b26f64e2131fae54a474174e52857591.jpg
Yelena Karayeva
https://cdn1.img.sputniknews.uz/img/07e5/06/16/19351330_0:0:100:100_100x100_80_0_0_b26f64e2131fae54a474174e52857591.jpg
Yangiliklar
uz_UZ
Sputnik O‘zbekiston
info@sputniknews-uz.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
Sputnik O‘zbekiston
info@sputniknews-uz.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
Yelena Karayeva
https://cdn1.img.sputniknews.uz/img/07e5/06/16/19351330_0:0:100:100_100x100_80_0_0_b26f64e2131fae54a474174e52857591.jpg
buzuqlar jamoasi olimpiadada g‘alaba qozonishni istamoqda
buzuqlar jamoasi olimpiadada g‘alaba qozonishni istamoqda
Buzuqlar jamoasi Olimpiadada g‘alaba qozonishni istamoqda
16:53 14.12.2021 (yangilandi: 18:35 05.04.2023) Yaponiya hukumati Pekin Olimpiadasini diplomatik boykot qilish to‘g‘risida hali rasman qaror qilmagan bo‘lsa-da, O‘yinlarning ochilish marosimida kunchiqar mamlakatning nufuzli mehmonlari va amaldorlari ishtirok etmasligi allaqachon ma’lum.
Bu "biz Pekinga boykot e’lon qilamiz" yozuvidan yangi akkord bo‘lib, uni Vashington sharmankachilari chalmoqda.
Ular birinchi yil uni chalmayapti, muvaffaqiyatsiz, biroq ularga ko‘ngilni aynitadigan, eskirgan kuy uyg‘unlik timsoli bo‘lib tuyuladi.
Shunday qilib, keling, boykot mavzusi - Olimpiya sport turlaridan siyosiy qurol sifatida foydalanishning oyoqlari qayerdan o‘sib kelayotganini ko‘rib chiqaylik.
Qirq yildan ko‘proq vaqt oldin demokrat-prezident Jimmi Karter administratsiyasi 1980-yilda Moskvada bo‘lib o‘tgan Yozgi Olimpiada o‘yinlarini boykot qildi.
Shunday qilib Vashington SSSRni janubiy chegaralarini himoya qilishni niyat qilgan Moskva Afg‘onistonga cheklangan harbiy kontingentni olib kirgani uchun "jazolash"ga qaror qildi.
Bugungi kunda, albatta, bu boykot - AQSh o‘zining respublikadan tartibsiz va qochishi fonida - kulgili qo‘shiqqa o‘xshaydi, ammo Amerikaga itoatkorlik bilan qaragan davlatlarning sportchilarida umuman kulish istagi yo‘q edi.
Butun olimpiya siklidagi eng og‘ir ish, sportchi musobaqaga o‘zining eng yuqori cho‘qqisiga kelganida, birgina jimjimador imzo bilan axlat qutisiga uloqtirildi.
Moskvaga kelganlar sportchilar uyda qanday bosim va ta’qiblarga duch kelgani haqida, masalan, lord Koudan so‘rash mumkin.
Moskva Olimpiadasi boshlanishidan bir yil oldin o‘z toifasidagi eng yaxshi sportchi sifatida tan olingan mashhur yuguruvchi uni Moskvadagi musobaqadan qaytarishga harakat qilishgan.
Nafaqat Sebastyan Kouga, balki uning otasiga ham - Margaret Tetcher idorasi va uning ishonchli odamlari darajasida bosim o‘tkazishdi. O‘sha paytda 24 yoshli o‘rta masofaga yuguruvchi lord Kou butun Dauning-stritni sport bilan shug‘ullanishga yubordi.
1980 yilgi Olimpiadaga boykot e’lon qilgan Oq uy albatta Kreml simmetrik tarzda javob berishini tushunmadi. Shunday qilib, Ikkinchi jahon urushidan keyin zo‘rg‘a tiklangan Olimpiya sikli to‘xtatildi.
Yuqori oyoq-qo‘llari bilan ruchkadan og‘irroq narsani kamdan-kam ushlagan siyosatchilarning ahmoqligi unutilishi uchun yana bir necha yil kerak bo‘ldi.
Rossiyaga nisbatan munosabatning nisbatan yumshash davri va kulminatsion natija sifatida XOQning Sochida o‘yin o‘tkazish to‘g‘risidagi qarori deyarli darhol o‘z o‘rnini, aytaylik, rad etishning yangi bosqichiga bo‘shatib berdi.
Allaqachon mashhur alomat paydo bo‘ldi: Vashington agar qayerdadir va kimdir bilan siyosat yoki iqtisodda yaxshi bo‘lmasa, sport darajasida sanksiyalarni kuting.
Bu soha juda zaif, hatto iqtisoddan ham ko‘proq himoyasiz bo‘lib chiqdi.
Chunki bu yerda zarba aylanma va foydaga emas, savdo bozorlariga emas, kredit bilan debetga emas, balki inson taqdiri qarata uriladi.
Mashq qilding, harakat qilding, butun kuchni berding, qon va ter to‘kding - lekin o‘zining kichik va past maqsadlariga erishish uchun Olimpiya sportini bo‘g‘moqchi bo‘lsa, buning ima ahamiyati nima?
Albatta, Vashington Pekindan qattiq g‘azablangan, ammo siyosiy jihatdan zaifroq, Afg‘onistonda sharmanda bo‘lgan, tariflar va bojlarga qaramay, Xitoy bilan tashqi savdoda ulkan taqchillikka ega bo‘lgan holda, ular hozir Pekinga diplomatik to‘g‘nog‘ich sanchish uchun barcha imkoniyatlardan foydalanmoqda.
Xuddi o‘sha kuchliroq ekan, qisqa va shov-shuvsiz javob berdi AQSh “umuman olganda, sizni bu yerga hech kim zo‘rlik bilan sudrab kelayotgani yo‘q, xohlamasangiz - kelmang”.
Britaniya darhol boykotga (shuningdek diplomatik) qo‘shildi: qirollik YeIdan qochib ketganligi va orolning o‘zi boshqa ittifoqchilar bilan munosabatlari keskinlashgani sababli, Albion Amerikaning keng ko‘rinadigan orqa tomoniga suyanishdan boshqa iloji yo‘q.
Ayni paytda XOQ o‘z o‘yinini o‘ynamoqda, u nafaqat o‘yinlar tashkilotchisi bo‘lish, balki o‘zining, shuningdek, siyosiy kun tartibini shakllantirishni xohlaydi.
Agar Vashington Pekinga "inson huquqlari" buzilishi bilan bog‘liq boykot e’lon qilsa, unda XOQ ayollar sportini jimgina yo‘q qilmoqda, shu o‘rinda huquqlarga rioya qilgan holda transgender ayollar, ya’ni erkaklar bo‘lib tug‘ilganlarni himoya qilmoqda.
Shunga ko‘ra, erkak gormonlar darajasi, xususan, testosteron bilan. Testosteron qancha yuqori bo‘lsa, mushak massasi shunchalik yuqori bo‘ladi va qonni kislorod bilan ta’minlash yaxshi bo‘ladi. Bu, ayniqsa, Olimpiya darajasidagi musobaqalarda aniq afzalliklarni beradi.
Vashington va uning malaylari Pekinga e’lon qilgan boykot ham, musobaqalarda qatnashish qoidalariga kiritilgan o‘zgartirishlar ham aslida Olimpiya o‘yinlarining mohiyatiga ziddir.
Antik davrdan boshlab, Peloponnesdagi ziyoratgohda olov yoqishdan boshlab, bu fikrlar poklik va bellashuvning adolatli timsoliga aylandi, Olimpiya o‘yinlari paytida har qanday nizolar to‘xtadi, barcha da’volar unutildi va g‘alaba uchun kurash faqat muhim edi.
Bugungi kunda turli siyosiy buzuqlar – o‘zlarining mayda-chuydaligi, aqliy dangasaliklari, oxir-oqibat, o‘z ahmoqliklari tufayli o‘zlari yaratmagan, (nazariy jihatdan) bu vaqtinchalik amaldorlardan ham oshib ketishi kerak bo‘lgan urf-odatlarni yo‘q qilishga urinmoqda.
1980 yilgi Olimpiadani boykot qilish Vashingtonga birorta ham siyosiy ochko bermadi.
Biroq, Sovet harbiy mavjudligiga qarshilik ko‘rsatishga urinib, AQSh o‘z qo‘llari va pullari bilan Usama bin Ladenni ko‘tardi.
Bu qanday tugaganini hammaning esida.
Va agar bu fojia yetarli bo‘lmasa, Vashington Afg‘onistondan qochib ketganida unga qo‘pol hazil (qonli) qo‘shdi.
Ruslar o‘z vaqtida xotirjam va hurmat bilan o‘z qo‘shinlarini olib ketishdi.
Ular barcha boykot va taqiqlardan keyin Olimpiadada qatnashish, musobaqalarda rekord o‘rnatish va g‘alaba qozonishda davom etishdi.
Aslida, u ming yillar oldin ham, bugungi kunda ham shunday.
