TOShKENT, 22 fev – Sputnik. O‘zbekiston prezidenti Shavkat Mirziyoyev raisligida 22-fevral kuni soliq siyosatini takomillashtirish konsepsiyasi bo‘yicha olib borilayotgan ishlar natijadorligini tahlil qilib, navbatdagi muhim vazifalarni belgilab olishga bag‘ishlangan videoselektor yig‘ilishi o‘tkazildi.
Joriy yilning yanvar oyida budjetga tushumlar bo‘yicha prognoz barcha hududlarda bajarildi. Yanvar oyida inflyatsiya darajasi yillik hisobda 13 foizni tashkil etib, belgilangan prognoz ko‘rsatkichdan oshmadi. Bu valyuta bozori liberalizatsiyasidan keyingi davrdagi yillik inflyatsiyaning eng minimal ko‘rsatkichidir. Bu esa amalga kiritilgan yangi soliq konsepsiyasi iqtisodiy va huquqiy jihatdan asosli ekanini ko‘rsatadi.
Yig‘ilishda soliq idoralari ayrim xodimlarining malakasi, kasb mas’uliyati talab darajasida emasligi, oqibatda jiddiy kamchilik va xatolarga yo‘l qo‘yilayotgani qayd etildi.
Masalan, Qashqadaryo va Jizzax viloyatlarining ayrim tumanlarida umumbelgilangan soliq to‘lash tizimiga o‘tgan tadbirkorlik subyektlariga maslahat berish uchun soliq inspektorlari nomiga biriktirilgan.
Yig‘ilishda yangi soliq tizimini joriy etishda sustkashlikka yo‘l qo‘ygan ayrim viloyat hokimlarining birinchi o‘rinbosarlari, tuman hokimlari va ularning o‘rinbosarlariga intizomiy choralar ko‘rildi.
“Soliq va prokuratura idorasi xodimlari qulog‘iga quyib olsin: bu yil yangi soliq tizimining tartib-qoidalari va hisob-kitoblari tadbirkorlar ongida to‘liq shakllanmaguncha, ularni jazolashga, jarimaga tortishga umuman yo‘l qo‘yilmasin. Aksincha, ular tadbirkorlarga maslahatchi va ko‘makchi bo‘lib, soliqlarni aniq hisoblash va to‘lashda to‘g‘ri yo‘l ko‘rsatishi kerak,” – dedi Shavkat Mirziyoyev.
Soliq xodimlari malakasini oshirish, soliq to‘lovchilarga hisobotlarni shakllantirish va hisob-fakturalarni to‘ldirish tartiblarini o‘rgatish masalalari muhokama qilindi.
Ayrim tadbirkorlar yangi soliq tizimini qo‘llash bo‘yicha yetarli bilimga ega emasligi tufayli tovarlarga asossiz ravishda qo‘shimcha ustamalar hisoblash hollari uchramoqda. Bu iste’mol bozorida narx-navoga o‘z ta’sirini o‘tkazmoqda.
Shu bois respublika shtabiga hududlarga chiqib, joylarda narx-navo oshishi sabablarini doimiy tahlil qilish, ularning asossiz o‘sishining oldini olish bo‘yicha qo‘shimcha takliflar ishlab chiqish vazifasi qo‘yildi. Yangi soliq tizimi bo‘yicha yuzaga kelayotgan ko‘plab savollarga javob topish uchun uchrashuvlar, ommaviy axborot vositalarida maxsus efirlar tashkil etish bo‘yicha ko‘rsatma berildi.
Videoselektorda soliqlar to‘lovini amalga oshirishda noqonuniy holatlar ayrim misollar asosida muhokama qilindi. Yirik ishlab chiqaruvchilar, importorlar va ulgurji savdo tashkilotlari tomonidan sotilayotgan tovarlar harakatini tahlil qilib, naqd pulsiz hisob kitob-qilish ko‘lamini kengaytirish, buning uchun elektron hisob-faktura tizimini tezroq joriy etish zarurligi ta’kidlandi.
Soliq idoralariga joylardagi boqimanda qarzdorlikni undirish, daromadlarning ichki zaxiralarini izlash bo‘yicha tavsiyalar berildi. Jumladan, Davlat soliq qo‘mitasi huzurida yirik soliq to‘lovchilar va importorlar bilan ishlaydigan hududlararo inspeksiya faoliyatini yo‘lga qo‘yish zarurligi qayd etildi.
“Qanchalik murakkab bo‘lmasin, boshlagan islohotlarimizni oxirigacha yetkazishimiz zarur. Lekin targ‘ibot-tushuntirish ishlarini bahona qilib, o‘rganishlarni tekshiruvga aylantirishga mutlaqo yo‘l qo‘yilmaydi. Halol tadbirkor doimo davlat himoyasida, mening himoyamda,” – dedi davlat rahbari.