TOShKENT, 4 sen — Sputnik. O‘zbekiston prezidenti Islom Karimov vafotidan keyin Toshkent va Moskva munosobatlari, avvalgidan ham yaqinroq bo‘lishi kutilmoqda, dedi RIA Novostiga xalqaro siyosat eksperti, Politics First jurnali bosh muharriri Markus Papadopulos.
O‘zbekiston Prezidenti Islom Karimov 2-sentabr kuni 78 yoshida vafot etdi. Respublikaning birinchi prezidenti o‘z ona shahri Samarqanddagi qadimiy Shohi Zinda qabristoniga dafn etildi. O‘zbekistonda ushbu munosobat bilan uch kunlik motam e’lon qilindi.
“Prezident Karimov puxta bilimli, samarali va tajribali rahbar edi. Karimov O‘zbekistonda radikal islom rivojlanishiga yo‘l qo‘ymadi. Bu nafaqat O‘rta Osiyo mamlakatlari, balkim Rossiya va butun dunyo uchun ham o‘ta muhim ahamiyatga”, — dedi Britaniya eksperti.
Papadopulosning fikriga ko‘ra, “Karimovning vafoti, o‘zbeklarda, albatta, xavotir va bezovtalik o‘yg‘otadi. Ko‘pchillikni Karimov kafolatlagan xavfsizlik va barqarorlik saqlanib qoladimi; radikal islom hukumatni egallab olishga harakat qiladimi; amerikaliklar yangi o‘zbek rahbarining o‘zlariga og‘dirib olishga urunib ko‘radimi, kabi savollar bezovta qilmoqda.
“Rossiya O‘zbekiston va butun O‘rta Osiyoda kuchli ta’sirga ega va ushbu holat saqlanib qoladi”, — deb hisoblaydi ekspert. “O‘zbeklar ruslarni juda yaxshi bilishadi va ularga xitoyliklar va ayniqsa amerikaliklarga qaraganda, ko‘proq ishonadi”, — dedi siyosiy ekspert.
“Undan tashqari Toshkent va Moskva orasidagi munosobatlar yanada kuchli rivojlana boshlaydi. O‘zbekiston ODKBga qo‘shilishi ham mumkin”, — dedi mutaxassis.
“Radikal islomga kelsak, bundan buyon ham u cheklanganicha qolaveradi, dedi Papadopulos, shu bilan bir vaqtda, ayrim hududlarda, ayniqsa radikallarning yashirin guruhlari joylashgan Farg‘ona vodiysida uni yanada diqqat bilan kuzatish kerak.”
Karimov vafotidan keyin, O‘zbekiston Konstitutsiyasiga ko‘ra, Oliy Majlis Senati raisi Nig‘matilla Yo‘ldoshev vaqtincha prezident vazifasini bajarishi kerak.
Shu bilan bir vaqtda, ekspert, Karimovni dafn etish komissiyasiga Respublika bosh vaziri Shavkat Mirziyoyev rahbarlik qilganiga e’tibor berdi. Uning so‘zlariga ko‘ra, SSSR davrida, sobiq gensek dafn marosimini kim boshqarsa, o‘sha odam keyin mamlakat rahbari bo‘lgan ekan.