TOShKENT, 4 apr – Sputnik. O‘zbekistondayaqin to‘rt yil ichida Osiyo taraqqiyot banki, Islom banki va Jahon banki ishtiriokida uch loyihani amalga oshirish rejalashtirilgan. Loyihalar zamonaviy elektr hisoblagich asboblar o‘rnatish va ularni yagona tizimga ulashga qaratilgan.
Ushbu loyihalarning umumiy qiymati 460 million dollardan ziyod. Ntijada to‘qqiz viloyatda zamonaviy hischoblagichlar o‘rnatilib ular energiya tarqatuvchilariga real vaqtda elektr hisobini amalga oshirish imkonini beradi.
Hozirgi kunda O‘zbekistonning ko‘plab shaharlarida yashayotgan aholi eski, sovet davridan qolgan elektr hisoblagichlardan foydalanmoqda. Yangi hisoblagichlar o‘rnatish chog‘ida ko‘plab xonadon egalari elektriklar tomonidan pul to‘lashga majbur qilinmoqda. Bunga, asosan, uy egalarining texnik va yuridik jihatdan kam ma’lumotga ega ekanligi sabab bo‘lmoqda.
Parda Xidirovning so‘zlariga qaraganda, jismoniy va yuridik shaxslar uchun eski hisoblagichlarni yangisiga almashtirish bugungi kunda mutlaq bepul o‘tkazilmoqda. Bu ishlar “O‘zbekenergo”ning xususiy mablag‘i va Xolqaro bankolardan yollangan mablag‘lar evaziga amalga oshirilmoqda.
Lekin “O‘zbekenergo” vakili elektr hisoblagichni uning plombasi buzilishi, yoki boshqa texnik nosozligi tufayli almashtirishga majbur bo‘lsa, foydalanuvchi belgilangan narxlar bo‘yicha to‘lashi lozim. Undan tashqari hisoblagich va transformatorlar qiymatini belgilangan narxda to‘lash kerak.
O‘zbekistonda zamonaviy hisoblagich asboblari o‘rnatish 2009-yildan beri amalga oshirilmoqda. Jarayon har yil belgilanadigan reja asosida amalga oshirilmoqda. Foydalanuvchi, “O‘zbekenergo”ning hududiy filialiga murojaat qilib navbatsiz almashtirishi ham mumkin. Hisoblagichni almashtirish faqat foydalanuvchi ishtiriokida amalga oshiriladi.
Hisoblagichni almashtirish vaqtida, eski hisoblagichning plombasi buzilganini yoki uning tashqi butunligiga zarar yetkizilgani ma’lum bo‘lsa, foydalanuvchi jarima to‘lashga majbur bo‘ladi.
Undan tashqari hisoblagich almashtirishdan oldin elektr to‘lovlari bo‘yicha barcha qarzlardan qutilish kerak bo‘ladi. Agar foydalanuvchi hisobida ortiqcha to‘langan mablag‘ bo‘lsa, u yangi hisoblagich hisobiga oldindan amalga oshirilgan to‘lov sifatida o‘tkaziladi.
Qonunga ko‘ra, shaxsiy foydalanuvchilarning elektr hisoblagichlari har to‘rt yilda, yuridik shaxslarning elektr hisoblagichlari har ikki yilda ko‘rikdan o‘tkazilishi kerak.