https://oz.sputniknews.uz/20251201/uzbekistan-yadro-portlashi-53855815.html
O‘zbekistonda yadroviy portlash: gaz konidagi katta yong‘in shunday o‘chirilgan
O‘zbekistonda yadroviy portlash: gaz konidagi katta yong‘in shunday o‘chirilgan
Sputnik O‘zbekiston
1963 yilda O‘rta-buloq gaz konida yuz bergan yong‘in oddiy usullar bilan o‘chmagan va 1034 kun davom etgan. Sovet mutaxassislari 30 kilotonna qudratli termoyadro zaradini 1,5 km chuqurlikda portlatib, olovni 22–23 soniyada to‘xtatgan.
2025-12-01T16:49+0500
2025-12-01T16:49+0500
2025-12-01T16:49+0500
yadro quroli
portlash
gaz portlashi
olimlar
buxoro
qashqadaryo
o‘zbekiston
jamiyat
https://cdn1.img.sputniknews.uz/img/07e9/0c/01/53855629_0:156:3086:1892_1920x0_80_0_0_ffcb385c2f8e557ead7cc3ad9ba1dfb4.jpg
TOShKENT, 1 dek — Sputnik. 1963-yil 1-dekabr kuni Buxorodan 90 km uzoqlikdagi O‘rta-buloq gaz konida yirik falokat yuz berdi: yer ostidagi gaz yonib, alanga balandligi 120 metrgacha ko‘tarilgan.Olovni oddiy usullar bilan o‘chirishning iloji bo‘lmagan va yong‘in 1034 kun davom etdi. Har kuni taxminan 12 mln kub metr gaz yonib ketardi (taqqoslash uchun: 2025-yilning 10 oyida O‘zbekiston 35,5 mlrd kub metr gaz ishlab chiqargan).Olov manbasiga 250 metrdan yaqinlashishning imkoni yo‘q edi. Artilleriyadan foydalanish bo‘yicha bir necha urinishlar ham natija bermadi. Shundan so‘ng Sovet hukumati yig‘ilishda yong‘inni yadroviy zarad yordamida o‘chirishga qaror qildi. Zaradning asosiy xususiyati — “toza” termoyadro portlash bo‘lishi, ya’ni bo‘linish mahsulotlarining minimal, energiyaning esa asosan termoyadro sintezi hisobiga bo‘lishi kerak edi. Portlash sanasi KPSS Markaziy Qo‘mitasi Siyosiy burosi tomonidan, shaxsan L.I. Brejnev rahbarligida tasdiqlangan.Oradan ko‘p o‘tmay shunga o‘xshash yong‘in Qashqadaryo viloyatidagi Pamuq gaz konida ham sodir bo‘ldi. U yerdagi yong‘in ham xuddi shu usul — yadroviy portlash yordamida bartaraf etilgan.
https://oz.sputniknews.uz/20251130/boysun-gaz-yoqilish-53832096.html
o‘zbekiston
Sputnik O‘zbekiston
info@sputniknews-uz.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
2025
Sputnik O‘zbekiston
info@sputniknews-uz.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
Yangiliklar
uz_UZ
Sputnik O‘zbekiston
info@sputniknews-uz.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
Sputnik O‘zbekiston
info@sputniknews-uz.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
o‘rta-buloq, pamuq gaz koni, gaz qudug‘i yong‘ini, yadroviy portlash, termoyadro zaradi, 30 kilotonna, xirosima 15 kilotonna, sssr, brejnev, gaz falokati, buxoro viloyati, qashqadaryo, yong‘in o‘chirish tarixi, 1034 kunlik yong‘in, gaz konlari, texnik avariya
o‘rta-buloq, pamuq gaz koni, gaz qudug‘i yong‘ini, yadroviy portlash, termoyadro zaradi, 30 kilotonna, xirosima 15 kilotonna, sssr, brejnev, gaz falokati, buxoro viloyati, qashqadaryo, yong‘in o‘chirish tarixi, 1034 kunlik yong‘in, gaz konlari, texnik avariya
O‘zbekistonda yadroviy portlash: gaz konidagi katta yong‘in shunday o‘chirilgan
1963 yilda O‘rta-buloq gaz konida yuz bergan va oddiy usullar bilan o‘chmay 1034 kun davom etgan yong‘in 30 kilotonna quvvatli termoyadro zaradi portlatilishi orqali 22–23 soniyada to‘xtatilgan
TOShKENT, 1 dek — Sputnik. 1963 yil 1-dekabr kuni Buxorodan 90 km uzoqlikdagi O‘rta-buloq gaz konida yirik falokat yuz berdi: yer ostidagi gaz yonib, alanga balandligi 120 metrgacha ko‘tarilgan.
Olovni oddiy usullar bilan o‘chirishning iloji bo‘lmagan va yong‘in 1034 kun davom etdi. Har kuni taxminan 12 mln kub metr gaz yonib ketardi (taqqoslash uchun: 2025-yilning 10 oyida O‘zbekiston 35,5 mlrd kub metr gaz ishlab chiqargan).
Olov manbasiga 250 metrdan yaqinlashishning imkoni yo‘q edi. Artilleriyadan foydalanish bo‘yicha bir necha urinishlar ham natija bermadi. Shundan so‘ng Sovet hukumati yig‘ilishda yong‘inni yadroviy zarad yordamida o‘chirishga qaror qildi. Zaradning asosiy xususiyati — “toza” termoyadro portlash bo‘lishi, ya’ni bo‘linish mahsulotlarining minimal, energiyaning esa asosan termoyadro sintezi hisobiga bo‘lishi kerak edi. Portlash sanasi KPSS Markaziy Qo‘mitasi Siyosiy burosi tomonidan, shaxsan L.I. Brejnev rahbarligida tasdiqlangan.
1966 yil 30-sentabrda 1,5 km chuqurlikda 30 kilotonna quvvatga ega termoyadro zaradi portlatildi (taqqoslash uchun: Xirosimadagi bomba 15 kilotonna bo‘lgan). Portlashdan keyin tog‘ jinslari siljib, gaz chiqish yo‘lini to‘liq yopdi va 22–23 soniya ichida olov o‘chdi.
Oradan ko‘p o‘tmay shunga o‘xshash yong‘in Qashqadaryo viloyatidagi Pamuq gaz konida ham sodir bo‘ldi. U yerdagi yong‘in ham xuddi shu usul — yadroviy portlash yordamida bartaraf etilgan.
