TOShKENT, 31 yanv — Sputnik. Seshanba kuni amerikalik tadbirkor Ilon Mask birinchi odam "Neuralink" implantatini olgani va uning ahvoli yaxshi ekanini e’lon qildi. Maskning so‘zlariga ko‘ra, qurilmaning ishlashi bo‘yicha olingan dastlabki ma’lumotlar istiqbolli natijalarni ko‘rsatmoqda.
Keyinroq Mask yangi "Neuralink" qurilmasi "Telepathy" (Telepatiya) deb nomlanganini yozdi. U egasiga fikr kuchidan foydalangan holda smartfon yoki kompyuterni boshqarish imkoniyatini beradi va birinchi navbatda oyoq-qo‘llarini ishlatish qobiliyatini yo‘qotgan odamlar uchun yaratilgan.
"Neuralink" neyrochipini implantatsiya qilish texnologiyasi ko‘plab savollar tug‘diradi. U Avstraliyaning "Synchron" kompaniyasining shunga o‘xshash implantiga qaraganda inson miyasi uchun xavfsizroq ko‘rinadi, chunki sensorni miyaga o‘tkazish jarayonida ba’zi sirt joylariga ozgina zarar yetishi mumkin. Bu haqda "NeuroNet" (Neyronet) milliy texnologik tashabbusi bozor eksperti Vladimir Kozlov RIA Novosti agentligiga ma’lum qildi.
Uning ta’kidlashicha, chipni joylashtirtirishda "Neuralink" birinchilardan emas. 2022-yilda "Synchron" amerikalik bemorga birinchi marta neyroninterfeysni joylashtirdi.
Kompaniya bu texnologiyani 2016-yilda e’lon qilgan edi. Ishlab chiquvchilar tushuntirganidek, qurilma aql va kompyuter o‘rtasida vositachi vazifasini bajaradi: u shaxsiy kompyuter sichqonchasini boshqarish imkoniyatini va’da qiladi.
Agar "Synchron" implantasi datchikni tomirlar ichiga joylashtirish usuli sifatida ishlab chiqilgan bo‘lsa, "Neuralink" implantini ishlab chiquvchilar xohlagan nuqtalarda inson miyasiga joylashtirish rejalashtirilgan.
“Ya’ni, miyaning ba’zi yuzaki qismlarida sensorning ular orqali oldinga siljishi va miyaga kiritilishi tufayli ozgina shikastlanadi. Bular turli xil texnologiyalar va "Neuralink" texnologiyasi "Synchron" taklif qilganidan ko‘ra xavfsizroqdir”, — dedi Kozlov.
"Neyronet" bozori eksperti Denis Kuleshovning fikricha, neyroimplantlarni o‘rnatish unchalik ilg‘or va innovatsion yutuq emas - ko‘plab shunga o‘xshash operatsiyalar AQSh va boshqa ko‘plab mamlakatlarda amalga oshiriladi.
“Neuralink”ning birinchi operatsiyasi kompaniyani falaj bo‘lganlar foydalanishi uchun tibbiy asbobni keyingi sertifikatlashtirishga yaqinlashtiradi.
“Texnologiya nuqtayi nazaridan, "Neuralink" implanti bir qator yangiliklarni taklif qiladi - implantatsiya qilingan elektrodlarning yetarlicha ko‘pligi bemor buyruqlarini tez va aniq tanib olish va kompyuterga yuborish imkonini beradi va jarrohlik roboti bemorlar uchun xavflarni kamaytiradi”, — dedi u