TOShKENT, 22 okt — Sputnik. Samarqandda Birlashgan Millatlar Tashkiloti Jahon sayyohlik tashkiloti (YuNVTO) Bosh Assambleyasining 25-sessiyasi yakunlandi. U 16-20 oktabr kunlari Silk Road Samarkand sayyohlik majmuasi hududida bo‘lib o‘tdi va 140 dan ortiq davlatdan ishtirokchilarni birlashtirdi.
Bosh Assambleyaning yubiley sessiyasini O‘zbekiston prezidenti Shavkat Mirziyoyev va Jahon sayyohlik tashkiloti bosh kotibi Zurab Pololikashvili ochdi.
Samarqand sayyohlik markazi “Silk Road Samarkand”.
© UNWTO
YuNVTO Bosh Assambleyasining navbatdagi 26-sessiyasi Saudiya Arabistoni Qirolligida bo‘lib o‘tadi.
O‘zbekiston 2024-yilda qancha sayyohni qabul qilishni rejalashtirmoqda, qaysi sayyohlik qishlog‘i mamlakatdagi eng yaxshi sayyohlik qishlog‘iga aylangani va respublikaning turizm bozoriga qiziqish bildirgan rossiyalik investorlar haqida – Sputnik materialida.
Ikki yillik tayyorgarlik
Samarqand sayyohlik markazi “Silk Road Samarkand”.
© UNWTO
2021 yilda Ispaniyada sessiyaning navbatdagi joyi uchun ovoz berish jarayonida O‘zbekiston Portugaliya va Misrdan ustun keldi. Respublikada YuNVTO Bosh Assambleyasining navbatdagi sessiyasiga ikki yil davomida tayyorgarlik ko‘rildi.
“Biz muhim infratuzilmaga, jumladan, tarixiy joylarni tiklash, ko‘priklar va yo‘llar qurish, suv va energetika tizimlarini yangilashga 1 milliard dollar sarmoya kiritdik. Ushbu davlat sarmoyasi xususiy sektordan yana 2 milliard dollar jalb etdi. Xususiy tadbirkorlar tomonidan Samarqand shahrida 60 ta yangi mehmonxona qurildi, yana 40 ta mehmonxona ta’mirlandi”, — deya ma’lum qildi Ekologiya, atrof-muhitni muhofaza qilish va iqlim o‘zgarishi vaziri Aziz Abduhakimov.
Vazir, shuningdek, tadbirkorlar tomonidan Samarqand aeroportida yangi terminal qurilib, hozirda foydalanishga topshirilgani, shuningdek, Markaziy Osiyodagi eng yirik Samarqand sayyohlik markazi bo‘lgan “Silk Road Samarkand” barpo etilganini qo‘shimcha qildi.
Darvoqe, Samarqand xalqaro aeroporti O‘zbekiston aviatsiya sanoati tarixidagi davlat-xususiy sheriklikka asoslangan birinchi loyihadir. U o‘zini muvaffaqiyatli isbotladi - 2023-yil boshidan buyon uning yo‘lovchi tashish hajmi rekord darajadagi 742 ming kishini tashkil etdi.
Endilikda Uzbekistan Airports yana ikkita aeroport uchun xususiy sheriklar qidirmoqda. 2023-2025 yillarda Urganch va Andijon aeroportlariga sarmoya kiritish rejalashtirilgan DXSh asosidagi investitsiyalarning umumiy hajmi mos ravishda 177, 28 million va 144,6 million dollarni tashkil etadi.
O‘zbekiston uchun turistik mahsulotda (turistning sayohati davomida zarur bo‘lgan xizmatlar majmui) xarajatlarning asosiy qismini havo qatnovi tashkil etgan va bu sayohatchilarning foydaliroq sayohat yo‘nalishlarini tanlashiga jiddiy sabab bo‘lgan.
“Bugungi kunga qadar 12 ta milliy aviatashuvchiga ishlash uchun ruxsatnomalar berildi, ular parvozlar geografiyasini sezilarli darajada kengaytirdi. Xalqaro va milliy aviatashuvchilar o‘rtasidagi raqobat esa parvozlar narxini dinamik ravishda pasaytirish imkonini beradi”, — deb tushuntirdi Sputnik muxbiriga Turizm qo‘mitasining transport logistikasi bo‘limi boshlig‘i Shuhrat Isoqulov.
Shu bilan birga, 2023-yilda O‘zbekistonga uchuvchi xorijiy aviakompaniyalar soni 37 taga yetdi.
Ta’lim xabi
YuNVTO Bosh Assambleyasining 25-sessiyasining muhim voqealaridan biri global ta’lim forumi bo‘ldi. Aziz Abduhakimovning so‘zlariga ko‘ra, so‘nggi uch yilda O‘zbekistonda ixtisoslashtirilgan oliy o‘quv yurtlari soni 16 tadan 30 taga, talabalar soni esa 4100 tadan 11500 taga ko‘paygan.
“2018 yilda prezidentimiz tashabbusi bilan Samarqand shahrida “Ipak yo‘li” turizm va madaniy meros xalqaro universiteti tashkil etildi va u O‘zbekistondagi yetakchi turizm ta’lim muassasalaridan biriga aylandi”, — deya qo‘shimcha qildi Abduhakimov.
Bosh Assambleya doirasida Samarqandda Jahon sayyohlik tashkilotining soha mutaxassislarini tayyorlaydigan va malakasini oshiradigan noyob Xalqaro turizm akademiyasi ochildi.
“Ishonchim komilki, UNWTO akademiyasi global ta’lim markaziga aylanadi”, — dedi Mirziyoyev sessiya ochilishida so‘zlagan nutqida. Prezident, shuningdek, 2025-yilni UNWTO doirasida Inklyuziv turizm yili (alohida ehtiyojli odamlar erkin sayohat qilishlari mumkin bo‘lgan davrda) deb e’lon qilishni taklif qildi.
Respublikaning turistik salohiyati
600 dan ortiq kompaniya vakillari ishtirok etgan global investitsiya forumida muhim sarmoyaviy loyihalar muhokama qilindi. Xususan, Zomin va Chorvoq sayyohlik zonalari, Chimon tog‘ kurorti investorlarda katta qiziqish uyg‘otdi.
Masalan, Zomin sayyohlik majmuasi qurilishiga nafaqat o‘zbekistonlik investorlar, balki Xitoy, Rossiya, Germaniya tadbirkorlari ham qiziqish bildirishdi.
Investitsiya forumi chog‘ida ma’lum bo‘lishicha, turistik zonani 2030-yilgacha uch bosqichda qurish rejalashtirilgan. Birinchisining narxi 1 milliard dollarni tashkil etadi. Loyiha mehmonxonalar, osma yo‘llar, sport maydonchalari, tog‘-chang‘i kurorti, ko‘ngilochar markaz, restoranlar va boshqa ko‘p narsalarni o‘z ichiga oladi.
“Rossiyalik investorlar ishtirok etayotgan yana bir loyiha Jizzax viloyatida 3 ming gektar maydonda joylashgan “Suffa platosi – 2400” noyob xalqaro butun mavsumiy kurortidir”, — dedi Shuhrat Isoqulov.
Ikki kun davom etgan sarmoyaviy forum yakunlari bo‘yicha umumiy qiymati 5 milliard dollardan ortiq bo‘lgan 158 ta bitim imzolandi.
Rossiyalik sayyohlar O‘zbekistonda
Aziz Abduhakimov ta’kidlaganidek, joriy yilda O‘zbekistonga 7 million xorijiy sayyoh tashrif buyursa, kelgusi yilda bu ko‘rsatkich 10 millionni tashkil etishi kutilmoqda.
Shulardan, Shuhrat Isoqulovning so‘zlariga ko‘ra, bir milliondan ortiq mehmon Rossiyadan bo‘ladi. O‘tgan yili O‘zbekistonga 556 ming rossiyalik sayyoh kelgan bo‘lsa, bu yil 800 ming nafari kutilmoqda.
“Ularning soni xorijiy mamlakatlardan kelgan barcha sayyohlar sonidan ikki baravar ko‘p. Ayni paytda bu sayyohlik oqimining amalga oshirilmagan imkoniyatlari juda ko‘p”, — dedi Shuhrat Isoqulov.
Mutaxassisning fikricha, rossiyalik sayyohlarning kichik qismi Markaziy Osiyo davlatlariga yo‘naltirildi. Ko‘pincha ruslar Janubi-Sharqiy Osiyo, Turkiya va Misr mamlakatlarini tanlaydilar.
"Ammo ular uchun bu allaqachon eskirgan marshrutlar", — deydi ekspert.
O‘z navbatida, O‘zbekistonda gastronomik turizm, xususan, vino va vitamin turizmi nuqtayi nazaridan qiziqish ortib bormoqda. Bundan tashqari, sayohatchilar tarixiy va madaniy meros obidalarini ziyorat qilishga, qadimiylik muhiti saqlanib qolgan chekka joylarga borishga intiladi.
Eng yaxshi turistik qishloqlar
O‘zbekistonda eng yaxshi turistik qishloqlar aniqlandi.
© Sputnik/Anna Jelixovskaya
Sayyohlarning e’tiborini, masalan, qadimiy an’analar saqlanib qolgan o‘ziga xos aholi punktlariga jalb qilish uchun 2021-yilda YuNVTO "Eng yaxshi turistik qishloqlar" nominatsiyasini ta’sis etdi.
Bu yil uchinchi bor o‘tkazilgan tantanali marosimda Navoiy viloyatining Sentob qishlog‘i eng yaxshi deb topildi. Bu aholi punkti dengiz sathidan 600 metr balandlikda joylashgan. Joriy yilning mart oyida u turistik qishloq sifatida rasman tan olingan.
“Sentob” bilan birga yana to‘rt sayyohlik qishlog‘i – Samarqand viloyatining Konigil, Surxondaryo viloyatining Sangardak, Jizzax viloyatining Uxum va Farg‘ona viloyatining Avval qishloqlari eng yaxshi deb topildi.