TOShKENT, 10 yanv — Sputnik. Shu kunlarda O‘zbekiston bo‘ylab g‘ayritabiiy sovuq ob-havo kuzatilmoqda. Qish qishligini qilyapti, desak ham bo‘ladi.
O‘zgidromet ma’lumotlariga ko‘ra, sovuq ob-havo shu haftaning oxirigacha saqlanib turadi. Eng kuchli sovuq respublika shimolida kechalari −20…−25 darajagacha, Usturtda va Navoiy viloyatining cho‘l hududlarida −27…−30 darajagacha bo‘lishi kutilmoqda.
Sovuq tushishi bilan odamlar sovuq qotishni anglatuvchi iboralardan keng foydalanishni boshlashadi. O‘zbek tili shu qadar boyki, kishi sovuq qotgani, ayoz uning suyak-suyagidan o‘tib ketganini chiroyli so‘zlar bilan ifodalashi mumkin.
Sir emaski, sovuq kunlar asosan qor yog‘ishi bilan boshlanadi. Yog‘ayotgan qorni ham turlicha ta’riflasa bo‘ladi. Masalan, qor katta-katta yog‘ayotgan bo‘lsa, “laylak qor yog‘apti” deyishadi. Qushning bu qorga nima daxli borligi haqida ko‘pchilik o‘ylab ham o‘tirmaydi.
O‘ta sovuq qotgan kishi buni bildirish uchun “sovuqda tarashaday qotdim”, “sovuq va qor ko‘z ochirmayapti”, “eshakni o‘ldiradigan sovuq bo‘lyapti-a”, “zap chaqadigan sovuq bo‘ldi-da”, “sovuq yedim” kabi iboralarni qo‘llashi mumkin.
Albatta, yuqorida keltirgan misollarimiz xatir uchidan patir. Bunga o‘xshash iboralar o‘zbek tilida qanchadan-qancha. Bu ham o‘zbek tilining chunonam boyligi, chiroyligidan dalolat beradi.