Ko‘kaldosh madrasasi — poytaxtning bebaho ma’naviy meros yodgorligi

Eski Toshkentning qoq markazida Chorsu bozori yaqinida joylashgan Ko‘kaldosh madrasasi shahardagi 23 ta tarixiy madrasaning eng kattasi hisoblanadi. U 1570-yilda Shayboniylar sulolasi davrida Barakxon va Darvishxon sultonlariga yaqin vazir tomonidan qurilgan. Xon oilasiga yaqinligi uchun u “ko‘kaldosh”, ya’ni “sut og‘a” degan laqab oldi.

1 / 13

Bino qadimiy shahriston Binket o‘rnida qurilgan bo‘lib, dastlab o‘zining me’moriy ko‘rkamligi bilan hayratga tushgan:

2 / 13

Balandligi qariyb 20 metr bo‘lgan baland portal (peshtak), kalligrafik yozuvlari bo‘lgan o‘yilgan panjara panjaralari, ko‘k rangli mayolika, bezatilgan ayvonlar va talabalar uchun ikki qavatli hujralar (hujralar).

3 / 13

Zilzilalardan, unutilishlardan va qayta tiklashdan omon qolgan u bugun yana bir bor o‘zining asl vazifasi - islom ta’lim markazi sifatida xizmat qilmoqda.

4 / 13

5 / 13

Madrasa o‘z tarixi davomida bir necha bor o‘zining ko‘rinishi va maqsadini o‘zgartirgan. U karvonsaroy, qal’a, muzey bo‘lib xizmat qilgan, sovet davrida bu yerda ateizmni targ‘ib qiluvchi ko‘rgazma tashkil etilgan.

6 / 13

Yodgorlik ayniqsa, 19-asrdagi zilzilalardan qattiq aziyat chekdi. Asosiy portalning ombori vayron qilingan, gumbazlari va ikkinchi qavati g‘isht uchun demontaj qilingan.

7 / 13

O‘zbekiston mustaqillikka erishgach, keng ko‘lamli tiklash ishlari boshlandi.

8 / 13

Bugungi kunda Ko‘kaldosh 100 dan ortiq o‘quvchini qamrab olgan faol ta’lim muassasasidir.

9 / 13

Kutubxona, sport zali, xattotlik darslari, masjid bor.

10 / 13

11 / 13

Eski fotosuratlardan tiklangan binoning ko‘rinishi bizga uning boy madaniy o‘tmishini yana bir bor eslatadi.

12 / 13

13 / 13

Ko‘kaldosh madrasasi shunchaki me’moriy yodgorlik emas, u zamonaviy jamiyatda yana bir bor o‘z ahamiyatini kasb etib borayotgan Toshkent ma’naviyat tarixining jonli guvohidir.