TOShKENT, 1 dek — Sputnik. Ittifoq mamlakatlarida xalqaro avtomobil yuk tashuvlarida elektron xalqaro transport elektron yuk xati (e-CMR)dan foydalanish bo‘yicha tajriba loyihasi ishga tushirildi. Bu haqda YeIK matbuot xizmati xabar berdi.
YeOII davlatlari hukumat rahbarlarining o‘rinbosarlari Yevroosiyo iqtisodiy komissiyasi kengashi yig‘ilishida “e-CMR”dan foydalanish bo‘yicha pilot loyihasi ishga tushirildi.
“Pilot loyihaning asosiy maqsadi elektron raqamli imzo mexanizmlari va “ishonchli uchinchi tomon”dan foydalangan holda turli mamlakatlar subyektlari o‘rtasida yuridik ahamiyatga ega elektron hujjatlarni transchegaraviy almashish texnologiyasini amaliy sinovdan o‘tkazishdan iborat”, — deyiladi xabarda.
Uning amalga oshirilishi transport hujjatlarini olish va tekshirish jarayonlarini tezlashtiradi, shuningdek, transport, logistika va nazorat tartib-qoidalarini amalga oshirishdagi xarajatlarni kamaytiradi.
“Pilot loyiha natijalari YeOII raqamli transport koridorlari ekotizimining xizmatlaridan birini amalga oshirishda foydalaniladi, shuningdek, navigatsiya muhri bo‘lishi kerak bo‘lgan elektron hujjatlardan foydalanishga o‘tishda”, — dedi YeIK energetika va infratuzilma vaziri Arzibek Kojoshev.
Yuklarni tashishda an’anaviy qog‘oz yuk xatining elektron versiyasi bo‘lgan e-CMR dan foydalanish tashuvchilarning vaqt xarajatlarini kamaytiradi. Shunday qilib, elektron hujjatlardan foydalanilganda, qog‘oz bilan ishlashda 20 daqiqadan ko‘proq vaqt talab etiladi, ammo bu bir daqiqadan ko‘proq vaqtni oladi. Bundan tashqari, xalqaro ekspertlarning fikriga ko‘ra, “e-CMR”dan foydalanish narxi, shu jumladan chiqarish, imzolash, jo‘natish, holatni aniqlashtirish va arxivlash 1,6 yevroni tashkil qiladi, qog‘oz yuk xatida esa bu 6,23 yevroga teng.
Ma’lumot uchun, 2021-yil 14-yanvarda Yuklarni xalqaro yo‘llarda tashish shartnomasi to‘g‘risidagi Konvensiyaning elektron yuk xatiga (e-CMR) oid Jenevada imzolangan Qo‘shimcha bayonnoma O‘zbekiston uchun kuchga kirgan.
O‘zbekiston 1995-yildan buyon Yuklarni xalqaro yo‘llarda tashish shartnomasi to‘g‘risidagi Konvensiyaning ishtirokchisi hisoblanadi. Ushbu Konvensiyaga Qo‘shimcha bayonnoma ma’lumotlarni elektron shaklda ro‘yxatga olish va qayta ishlash usullaridan foydalangan holda yuk xatini tayyorlashning ixtiyoriy tartibini soddalashtirish maqsadida qabul qilingan. Mazkur hujjat elektron aloqa vositasi orqali tashish shartnomasini tuzish tartibini soddalashtirish va tezlashtirishni, yuk xatining qog‘oz shaklidagi nusxasi bilan teng yuridik kuchga ega bo‘lgan elektron yuk xatini joriy etishni nazarda tutadi.