TOShKENT, 8 okt — Sputnik. Turkiy xalqlarning tillari, an’analari va o‘ziga xos turmush tarzi Rossiya tarixiy merosining eng muhim qismidir. Bu haqda Rossiya yetakchisi Vladimir Putinning "Tog‘li Oltoy - turklarning ajdodlari vatani. Turkiy sivilizatsiyaning paydo bo‘lishi tarixi" nomli konferensiya ishtirokchilariga yo‘llagan tabrigida ma’lum qilindi, deya xabar berdi RIA Novosti.
Rossiya rahbari Yevroosiyo qit’asi haqli ravishda ko‘plab qadimiy sivilizatsiyalar, jumladan, turkiy sivilizatsiyalarning beshigi sanalishini eslatdi. Ustuvor ilmiy farazlardan biriga ko‘ra, turklarning tarixiy ajdodlari vatani keng Oltoy tog‘ tizimidir.
Keyingi yillarda olimlar va arxeologlarning kashfiyotlari tufayli turkiy yozuv, ma’naviy va moddiy madaniyatning noyob yodgorliklari o‘rganilib, Oltoyning turkiy xalqlar uchun alohida o‘rni borligidan dalolat beradi.
“Men turkiy xalqlarning tillari, an’analari va o‘ziga xos turmush tarzi Rossiyaning noyob davlat – sivilizatsiya sifatidagi tarixiy merosining eng muhim qismi ekanligini alohida ta’kidlagan bo‘lardim”, — deya Rossiya rahbarining so‘zlaridan iqtibos keltirdi prezident yordamchisi, Rossiya harbiy-tarixiy jamiyati raisi Vladimir Medinskiy.
Shuningdek, Putin konferensiya ishtirokchilari oltoyshunoslik fanining keng ko‘lamli dolzarb muammolarini muhokama qilishiga, jahon tarixining kam ma’lum bo‘lgan sahifalarini o‘rganish bo‘yicha yangi g‘oyalar va yondashuvlarni taklif qilishiga ishonch bildirdi.
O‘zbekiston, Rossiya, Belarus, Qozog‘iston, Vengriya va Qirg‘izistondan kelgan turkiy tadqiqotchilarni birlashtirgan Oltoy Manjerokida boshlangan konferensiya rus Oltoyining turkiy xalqlarning shakllanishidagi o‘rni haqida yaxlit tushunchani shakllantirishga qaratilgan.
Turkiy qabilalarning ko‘chirilishi nafaqat Rossiya, balki boshqa ko‘plab davlatlarning ham asrlar davomida taqdirini belgilab berdi, Vladimir Medinskiy.
“Bugun bu yerda Rossiya va xorijiy turkiy tilli mamlakatlardan 70 nafarga yaqin yetakchi olimlar, turkshunoslar, Sharq tarixi bo‘yicha mutaxassislar ishtirok etmoqda. Konferensiyaning maqsadi esa mutlaqo ilmiy va amaliy, uning maqomiga mos — bu turkiy xalqlarning kelib chiqishi jarayoni, turkiy xalqlarning Yevroosiyo bo‘ylab joylashishi haqidagi so‘nggi ilmiy ma’lumotlar, nazariyalar, qarashlar bilan almashishdir, chunki turkiy qabilalarning joylashishi ko‘p asrlar davomida nafaqat Rossiya, balki ko‘plab davlatlarning taqdirini belgilab bergan”, — dedi u.
Medinskiyning ta’kidlashicha, Yevroosiyo nafaqat barcha dunyo dinlarining vatani, balki ko‘plab asosiy sivilizatsiyalarning vatani bo‘lib, u alohida qiziqish doirasi, ko‘plab jahon olimlarining ilmiy munozaralarini o‘zgarish sohasi.
“Shuning uchun biz so‘nggi fikr almashish uchun turli mamlakatlar vakillarini bu yerga to‘pladik. Umuman olganda, ko‘pchilikning pozitsiyasi bu Buyuk Oltoy ekanligi haqidagi asosiy nazariyasi atrofida birlashadi (va biz nafaqat Rossiya, balki Qozog‘iston, Mo‘g‘uliston kabi bir nechta davlatlarni qamrab olgan Katta Oltoy hududida siz bilan birgamiz) — Turklar Yevroosiyo bo‘ylab o‘tgan ehtirosli portlashning vatani bo‘lgan shimoliy Yevrosiyo qismi bor", — deya qayd etdi u.
Slavanlar va turklarning bir-biriga kirib borishi Rossiyaning har bir xalqining muvaffaqiyatli rivojlanishining kalitiga aylandi, dedi Rossiya tarix jamiyati raisi Sergey Narishkin konferensiya ishtirokchilariga yo‘llagan qutlov nutqida.
“Turkiy etnik guruhlarning shakllanishi va rivojlanishining asrlar davomida slavan va turkiy xalqlarning o‘zaro kirib borishi to‘xtagani yo‘q. Bu tarixiy birlik nafaqat Rossiya davlatchiligining shakllanishiga asos bo‘lib, ota-bobolarimizga mamlakatni birgalikda rivojlantirishga yordam berdi, balki Rossiyaning har bir xalqining kelajakdagi muvaffaqiyatli rivojlanishining kalitiga aylandi. Rossiya irqlarning birlashuvi, xalqlarning birlashuvidir”, — deydi Narishkin
Konferensiya tashkilotchilari — Oltoy Respublikasi hukumati ko‘magida Rossiya Harbiy-tarixiy jamiyati, Rossiya Fanlar akademiyasining Sharqshunoslik instituti, Rossiyaning “Znanie” (Bilim) jamiyati, Rossiya tarix jamiyati.