TOShKENT, 19-iyul – Sputnik. AQSh, Germaniya, Avstraliya va yana bir necha mamlakatlardagi xizmatlarning onlayn platformalarda global texnik nosozlik qayd etilgan, buning oqibatida aloqa operatorlari, banklar va aviakompaniyalar jiddiy muammolarga duch keldi.
Avstraliyaning ABC telekanaliga ko‘ra, bunga Amerikaning "CrowdStrike" kiberxavfsizlik firmasi bilan bog‘liq. Bu hafta "Microsoft" kompaniyasi chiqargan dastur yangilanishi tufayli ko‘plab noutbuklar tasodifiy ishdan chiqqan va doimiy qayta yuklanib va "ko‘k ekran xatosi" paydo bo‘lgan.
Muammolar ko‘plab mamalkatlarda kuzatilmoqda
Masalan, Avstraliyada uzilish ko‘plab kompaniyalar va davlat idoralari, aloqa operatorlari, media veb-saytlari, banklar, to‘lov tizimlari va aviakompaniyalarga ta’sir ko‘rsatdi. ABC nashrining o‘zi ham muvaffaqiyatsizliklar qurboni bo‘ldi. Rasmiylar favqulodda inqiroz yig‘ilishini chaqirdi.
AQShda uchta aviakompaniya - "United Airlines", "Delta Airlines" va "Allegiant Airlines" aloqa muammolari tufayli hatto parvozlarni to‘xtatishga majbur bo‘lishdi. Berlin aeroporti mahalliy vaqt bilan soat 10:00 gacha parvozlarni to‘xtatdi. Ispaniya aeroportlarida ham “kompyuter tizimidagi hodisa” tufayli ishni vaqtincha cheklashga majbur bo‘lishdi.
"Turkish Airlines", Irlandiyaning "Ryanair", Hindistonning "SpiceJet" va "Indigo", Germaniyaning "Lufthansa", "Scandinavian Airlines" va Edinburg, Surix, Praga, Deli, Niderlanddagi Sxipxol va boshqa aeroportlar o‘z faoliyatida muammolarga duch keldi.
Sidney aeroportida bir qancha yirik aviakompaniyalar yo‘lovchilarni ro‘yxatdan o‘tkaza olmayotgani va kelgan odamlar o‘z yuklarini talab qila olmaganligi sababli tartibsizliklar avj oldi.
Fransiyada "Air France" aloqada uzilishlar haqida xabar berdi, ammo Parij aeroportlari normal ishlamoqda. Buyuk Britaniyadagi uzilishlar jadvallari downdetector.com saytida kuzatildi.
Alyaskada aloqa uzilishi sababli mahalliy aholi 911 raqamiga, shuningdek, boshqa raqamlarga qo‘ng‘iroq qila olmaydi.
Ukrainada posilkalarni yetkazib beruvchi “Novaya pochta” kompaniyasi, "Vodafone" uyali aloqa operatori va "Sence Bank" muammolarga duch kelmoqda.
Yaponiyada "MakDonalds" tez ovqatlanish tarmog‘i mijozlari buyurtma bera olmaydi yoki karta orqali to‘lay olmaydi. Korxonalarning uchdan bir qismi ishlamay qolgan, faqat bir nechtasi naqd pulni qabul qiladi.
Buyuk Britaniyada "Sky News" jonli efirga chiqa olmadi. Va eng yirik poyezd operatori "Govia Thameslink Railway" poyezdlar bekor qilinishi mumkinligi haqida ogohlantirdi. Muvaffaqiyatsizlik umumiy tibbiyot muassasalari ishiga ham ta’sir qildi.
"Microsoft" javobi
"Microsoft" zarur choralarni ko‘rayotganini aytdi.
"Bizning xizmatlarimiz barqarorlashtirish choralarini ko‘rishda davom etar ekan, hali ham yaxshilanishlarga duch kelmoqda", - dedi kompaniya X ijtimoiy tarmoqdagi postida.
"Microsoft Azure" bulutli platformasi, o‘z navbatida, mijozlar foydalanishi mumkin bo‘lgan muqobil variantlarni ko‘rib chiqayotganini xabar qildi.
Rossiyadagi vaziyat
Rossiyada aeroportlarda tizimning nosozliklari haqida xabarlar bo‘lmagan, deya ta’kidladi Raqamli rivojlanish vazirligi.
"Microsoft" bilan bog‘liq vaziyat, birinchi navbatda, muhim axborot infratuzilmasi obyektlarida xorijiy dasturiy ta’minotni import o‘rnini bosish muhimligini yana bir bor ko‘rsatadi", - deb ta’kidladi departament.
"Red Wings Airlines" izohiga ko‘ra, Rossiya aviatashuvchilariga nosozlik ta’sir ko‘rsatmagan, chunki ular Ukrainada maxsus operatsiya boshlanganidan keyin global tizimlardan uzilganligi sababli ichki bron qilish tizimiga o‘tishgan.
Moskvaning Sheremetyevo va Domodedovo aeroportlarida ham muammo yo‘q. Xususan, Domodedovoda ular o‘z hamkorlariga butunlay ruscha bo‘lgan "Astra" zaxira ro‘yxatga olish tizimini taklif qilishga tayyor ekanliklarini ma’lum qilishdi.
Nosozlik Rossiya atom elektr stansiyalarining ishlashiga ta’sir qilmadi. "Rosenergoatom" importdan mustaqil dasturiy ta’minot ustida ishlayotganini ta’kidladi.