TOShKENT, 16 mar — Sputnik. Samarqandda “Afrosiyob” muzey-qo‘riqxonasining ko‘rgazmalar zali restavratsiyadan so‘ng ochildi, deb xabar berdi Sputnik O‘zbekiston muxbiri.
V Samarkande posle restavratsii otkrilsya ekspozitsionniy zal muzeya-zapovednika "Afrosiab"
© Muzey-zapovednik "Afrosiab"
So‘nggi yillarda muzey Samarqand uchun ahamiyatli bo‘lishiga qaramay, foyda keltirmas edi. 1980-yillarda tashkil etilgan ko‘rgazma maydoni eskirgan va ko‘p tashrif buyuruvchilarni jalb qilmagan.
“Biz muzeyimizni nafaqat arxeologlar, arxeologik tadqiqotlar va tarixni biluvchilar, balki oddiy maktab o‘quvchilari va keksalar uchun ham do‘stona qilish haqida uzoq vaqt o‘ylab yurdik. Masalan, yosh avlod eksponatlarni vizualizatsiyasiga ko‘proq qiziqish bildiradi, lekin keksa fuqarolar klassik taqdimotga ko‘proq qiziqishadi”, - deydi muzey-qo‘riqxona direktorining ilmiy ishlar bo‘yicha o‘rinbosari Ma’sud Samibayev.
V Samarkande posle restavratsii otkrilsya ekspozitsionniy zal muzeya-zapovednika "Afrosiab"
© Muzey-zapovednik "Afrosiab"
Rekonstruksiyadan keyin eksponatlar avvalgidek qoldi, ammo endi ular yangi ko‘rinishga ega. Misol uchun, bu yerda shisha gumbaz ostida ko‘rgazmali bezakli loyli g‘isht taqdim etilgan. O‘z-o‘zidan bu, asosan, mutaxassislar va tarix ishqibozlari uchun qiziqarli bo‘ladi. Ammo ko‘zlarini boshqa joyga o‘zgartirishlari bilan tashrif buyuruvchilar diorama shaklida g‘isht devorining 3D rekonstruksiyasini ko‘rishadi. Uning yonida yordamchi ma’lumotlarga ega stend mavjud.
V Samarkande posle restavratsii otkrilsya ekspozitsionniy zal muzeya-zapovednika "Afrosiab"
© Muzey-zapovednik "Afrosiab"
Muzeyda beshta ko‘rgazma pavilonlari mavjud bo‘lib, ularning har biri shahar tarixi va rivojlanishi haqida hikoya qiladi. Ko‘rgazmada elchilarni qabul qilish chog‘ida hukmdor Varxuman qarorgohi devoriy rasmlari aks etgan zal alohida o‘rin tutadi.
“Dastlab muzey aynan shu devoriy rasmga bag‘ishlangan edi, chunki “Elchilar zali” markaziy eksponat bo‘lgan. Biroq bu yaqin vaqtgacha bo‘lgan. Hozir bizda X-XI asrlardagi Qoraxoniylar davriga oid rasmlar bor. Ularni muzeyning ikkinchi qavatigajoylashtirishni rejalashtirapmiz. Ayni paytda rasmlar Arxeologik tadqiqotlar institutida restavratsiya qilinmoqda. Bir so‘z bilan aytganda, birinchi qavatda shaharning paydo bo‘lishi va dastlabki taraqqiyotiga, jumladan, So‘g‘d davriga bag‘ishlangan ko‘rgazma tashkil etiladi. Ikkinchi qavat - islom davri, mo‘g‘ullar istilosigacha bo‘lgan davrga ataladi”, - deydi Ma’sud Samiboyev.
V Samarkande posle restavratsii otkrilsya ekspozitsionniy zal muzeya-zapovednika "Afrosiab"
© Muzey-zapovednik "Afrosiab"
Yangilangan kinozal ham ko‘rib chiqishga arziydi. Bu yerda Samarqand tashkil etilgan paytda qanday bo‘lganligi haqida 3D rekonstruksiya qilingan videoni tomosha qilish mumkin.
Restavratsiya va qurilish ishlariga qariyb 330 ming dollar ajratildi.
V Samarkande posle restavratsii otkrilsya ekspozitsionniy zal muzeya-zapovednika "Afrosiab"
© Muzey-zapovednik "Afrosiab"