TOShKENT, 22 okt — Sputnik. Shimoliy Koreyaga hashamatdan zavqlanish uchun emas, balki g‘ayrioddiy va qiziqarli mamlakatni ko‘rish uchun borishadi. Sharqshunos-tarixchi, koreys olimi va publitsist Andrey Lankovning RIA Novostiga ma’lum qilishicha sayyoh uchun Shimoliy Koreya dunyodagi eng xavfsiz mamlakatlardan biri hisoblanadi.
Chet ellik uchun qanday diqqatga sazovor joylar mavjud?
Tanlov cheklangan. Chet elliklar uchun ochiq bo‘lgan ba’zi turistik joylar mavjud. Ro‘yxat Shimoliy Koreya rasmiylari tomonidan tasdiqlangan. Ushbu nuqtalar orasidagi sayohat deyarli har doim avtobusda va har doim bir nechta gidlar nazorati ostida amalga oshiriladi: Ularning biri davlat xavfsizligi, ikkinchisi esa sayohat agentligini ifodalaydi.
Chet ellik odamning o‘zi mehmonxona bron qilishi, poyezd va samolyot chiptalarini sotib olishi mumkin emas. Bularning barchasi faqat Shimoliy Koreya sayyohlik agentligi orqali amalga oshiriladi.
Pxenyan ko‘chalari
© iStock.com / narvikk
Sayyohlar qaysi mehmonxonalarda turadi? Yulduzli tizim bormi?
Chet elliklarga qolishga ruxsat beruvchi bir nechta mehmonxonalar mavjud. "Yangakdo" yoki "Koryo" to‘rt yulduz, "Potxongan" esa besh yulduz, deb ishoniladi. Umuman olganda, siz juda yuqori darajadagi qulaylik kutmaslik kerak. Lekin, ishonamanki, odamlar Shimoliy Koreyaga hashamatdan zavqlanish uchun emas, balki g‘ayrioddiy va qiziqarli mamlakatni ko‘rish uchun boradilar.
Pxenyan restoranida gazaklar.
© iStock.com / Mieszko9
Qanday obyektlarni suratga olmaslik kerak?
Sizningcha, sayyohlarda bu borada tanlov bo‘ladimi? Sizni ishontirib aytamanki, hech kim sizni ziyorat qila olmaydigan joylarga olib bormaydi va u yerga o‘zingiz ham bora olmaysiz.
Agar suratga olish haqida gapiradigan bo‘lsak, unda umuman hamma narsa yo‘riqnomalarning individual joylashuviga va doimiy o‘zgaruvchan qoidalarga bog‘liq. Men kamerani harbiy obyektlarga yoki umuman harbiy xizmatchilarga qaratmaslikni maslahat bergan bo‘lardim. Shuningdek, siz rahbarlar yodgorliklarini, shuningdek, mozaik panellarni suratga olishda ehtiyot bo‘lishingiz kerak.
Pxenyandagi tramvay.
© iStock.com / Omer Serkan Bakir
Asos sifatida, tasvirga olish paytida haykal yoki rasm to‘liq ramkaga mos kelishi va qat’iy vertikal ravishda joylashtirilishi talab qilinadi. Boshqa tomondan, odatda haykal oldida yoki yonida suratga olish mumkin. Biroq, qoidalar vaqti-vaqti bilan qayta ko‘rib chiqiladi. Hozir Shimoliy Koreya turizm Koviddan keyin endi tiklanmoqda va u yerda qanday cheklovlar kuchga kirishi hali aniq emas.
Epidemiyadan sal oldin mamlakatga mobil telefonlar olib kirishga qo‘yilgan taqiq bekor qilingan edi. Shimoliy Koreyada mavjud va odatda yaxshi ishlaydigan ichki uyali tarmoq tashqi dunyodan butunlay uzilgan.
Shimoliy Koreyada nima uchun qamoqqa tushish mumkin, sayyohlar nima qilmasligi kerak?
Shahar bo‘ylab erkin harakatlanish, ayniqsa yolg‘iz yoki hamrohsiz kichik guruhlarda, odatda, taqiqlanadi.
Albatta, siz mehmonxonalar, restoranlar va valyuta do‘konlarida gidlar va xodimlar bilan muloqot qilishingiz mumkin. Bu odamlarga xorijliklarga nima deyish va nima demaslik kerakligi haqida ko‘rsatma berilgan. Albatta, siz ko‘chada gaplashganingiz uchun qamoqqa tushmaysiz.
Pxenyan chekkasidagi tarixiy bog‘da yangi turmush qurganlar.
© iStock.com / Lina Shatalova
Bu davlatga va uning tartibiga tushunish va hurmat bilan munosabatda bo‘lish kerak. KXDR fuqarolari qanday yashasa, shunday yashaydi. Va juda istehzoli munosabat ko‘rsatmaslik yaxshiroqdir.
Do‘konlarga borish mumkinmi?
Qoidaga ko‘ra, hech kim sayohatchini bezovta qilmaydi. Yana bir narsa shundaki, sizda shunchaki imkoniyat bo‘lmaydi, chunki sizni doimo avtobusda olib ketishadi. Masalan, 2016 va 2018-yillarda xorijlik faqat shimoliy koreyalik kuzatuvchi bilan taksida yurishi mumkin edi. Bundan oldin yolg‘iz yurish mumkin edi. 2023-yilda qanday bo‘ladi — ko‘ramiz.