TOShKENT, 2 okt — Sputnik. Tez orada Yevroosiyo iqtisodiy ittifoqida (YeOII) navigatsiya muhrlari joriy etiladi, dedi YeIKning bojxona hamkorligi bo‘yicha Hay’at a’zosi (vazir) Eldar Alisherov Sputnik Qirg‘iziston radiosiga bergan sharhida.
"Tez orada YeOII hududi orqali olib o‘tilayotgan tovarlar uchun navigatsiya plombalari joriy etila boshlaydi. Bundan asosiy maqsad — tovarlar qalbakilashtirilishi va soxta tranzitning oldini olish", - deydi Alisherov.
Navigatsiya muhrlari nima uchun kerak?
YeOIIda joriy etilayotgan navigatsiya muhrlari tovarlarning belgilangan manzilini ko‘rish va ularning o‘z hududi orqali tranzitini kuzatish imkonini beradi, deydi Alisherov.
Uning so‘zlariga ko‘ra, bunday chora zarurati 2014-yildan so‘ng, Ukrainadagi vaziyat tufayli G‘arb davlatlari Rossiyaga qarshi sanksiyalar joriy qilganidan keyin paydo bo‘lgan.
O‘shandan Rossiya javob choralarini ko‘rdi, ammo bu hamkor mamlakatlarga ham ta’sir qildi, chunki Rossiya o‘z hududi orqali qo‘shni davlatlarga sanksiya ostidagi tovarlar tranzitini taqiqladi.
“Avvaliga bunday taqiq yo‘q edi, lekin ayrim vijdonsiz tadbirkorlar, sanksiya ostidagi mahsulotlarni Rossiya hududida qoldirib, soxta tranzit bilan shug‘ullana boshladilar. Shundan so‘ng Rossiya tranzitni umuman taqiqlay boshladi”, — deb eslaydi Alisherov.
YeOIIning boshqa davlatlari ham soxta tranzit muammosiga duch kelishdi. Natijada ular navigatsiya plombalaridan foydalanish to‘g‘risidagi bitimni imzoladilar.
Alisherovning so‘zlariga ko‘ra, bu mexanizm uch bosqichda amalga oshiriladi.
"YeOIIda navigatsiya plombalaridan foydalanish bo‘yicha kelishuv 2022-yilda imzolangan bo‘lib, u 2023-yilning aprelida kuchga kirdi. Unda navigatsiya plombalaridan foydalanish uch bosqichda amalga oshirilishi ko‘zda tutilgan.
Birinchisi, 2024-yilning yanvarida muhrlar bo‘lganida. avtomobil transportida tashiladigan aksiz solig‘i, ruxsat etilgan va soliqni ko‘p talab qilinadigan tovarlar: alkogol, tamaki, kiyim-kechak, maishiy texnika va boshqalarda qo‘llanila boshlanishi kerak.
Ikkinchi bosqich keyingi yilning o‘rtalarida boshlanadi, bunda boshqa tovarlar navigatsiya muhrlari bilan tashiladi va bu texnologiyalardan foydalanish ham temir yo‘ldan boshlanadi.
Uchinchi bosqichda barcha turdagi yuklarni temir yo‘lda navigatsiya plombasidan foydalangan holda tashish yo‘lga qo‘yiladi”, — deya xulosa qildi Alisherov.
Uning qo‘shimcha qilishicha, mamlakatlar navigatsiya muhrlari bilan yuk tashishni yo‘lga qo‘yish uchun kelishib olishlari kerak bo‘lgan 28 ta masaladan 90 foizi allaqachon hal etilgan, qolganlari esa yaqin vaqt ichida hal qilinishi kerak.