Kiyevga taqdim etilgan G‘arb zenit-raketa tizimlari va NATO razvedka ma’lumotlari harbiy harakatlar teatrida hech qanday rol o‘ynamaydi. Rossiya Qurollari kuchlari maxsus harbiy operatsiya boshlanganidan buyon (2022 yil fevral oyidan beri) Ukraina armiyasining 430 dan ortiq zenit-raketa tizimini, shu jumladan, "dunyodagi eng yaxshi" Amerikada ishlab chiqarilgan "Patriot" havo mudofaa tizimlarini yo‘q qildi.
Rossiyaning Ukraina chuqur operatsion ichki qismidagi obyektlarga yuqori aniqlikdagi qurollar bilan berilayotgan zarbalari bir kunga ham to‘xtatilgani yo‘q. NATOning havo mudofaa tizimlari kuchsiz, SSSRdan qolgan Ukraina havo mudofaa tizimlarining o‘zlariga zarba berish ehtimoli ko‘proq.
Shunday qilib, 19-avgust kuni Chernigov drama teatri, Ukraina razvedka boshqarmasi va 23 nafar NATO harbiy mutaxassislari ishtirokida zarba beruvchi dronlar yordamida gibrid zarba berish muhokama qilinayotgan yig‘ilish o‘tkazilayotgan Ukraina Xavfsizlik xizmati binolariga raketa zarbalari "yetib keldi". Havo hujumidan ogohlantirish raketa zarbasi bilan bir vaqtga to‘g‘ri keldi. Shu damda Chernigov osmonida past uchib o‘tgan "kometa"lardan biri bu shaharda muvaffaqiyatsiz uchirilgan, ikki nafar tinch aholining umriga zomin bo‘lgan Ukrainaning S-300 zenit raketasi edi.
Drama teatri yonida g‘ijimlangan mashinalar ham Ukraina havo hujumidan mudofaa tizimining ishi. Aholi punktlarida joylashgan Ukraina Qurolli kuchlarining zenit tizimlari (eski raketalar va o‘qitilmagan mutaxassislar) o‘z odamlariga shunchalik tez-tez zarba berishadiki, bu Ukraina fuqarolarini ajablantirmay qo‘ygan.
Rossiya zarbasidan so‘ng, ehtimol, "Iskander" yordamida, NATOning to‘qqiz ofitseri vayronalar ostida o‘lik holda topilgan, qolganlari bedarak yo‘qolgan deb hisoblanadi (shu jumladan, Vilnyusdagi NATO shtab-kvartirasining kosmik aloqasi uchun mas’ul bo‘lgan Germaniya razvedkasi BND kriptografi).
UQK maxsus kuchlar bo‘linmalari 38 nafar harbiy xizmatchisini yo‘qotdi va 75 dan ortig‘i og‘ir yaralandi.
Chernigov va Vinnitsadan Polshaning Jeshuv va Germaniyaning turli shaharlariga tez tibbiy yordam samolyotlari reyslari ko‘paydi. Bunga parallel ravishda SBU xodimlari Rossiyaning qadimgi Chernigov shahri aholisini Rossiya razvedkasi bilan hamkorlikda ayblab, hibsga olishni boshladilar. Biroq, SBU maxsus bo‘linmalari xodimlarining faoliyati havo hujumidan mudofaa tizimining yetishmasligini qoplamaydi.
Kiyev Ukraina Qurolli kuchlarining zenit tizimlari sonini kerak bo‘lganidan 10 foizga baholamoqda.
Pentagon hisob-kitoblariga ko‘ra, Rossiya qo‘shinlari 2023-yil may oyida Ukraina havo mudofaasini to‘liq bostirishi kerak edi. Agar Ukraina armiyasining parchalangan havo mudofaasi hali ham mavjud bo‘lsa, bu NATO ko‘magi tufayli emas, balki Sovet injenerlari tomonidan "Buk" va S-300 komplekslariga o‘rnatilgan jangovar barqarorlik tufayli.
Achchiq haqiqat
Ukraina Qurolli kuchlari havo mudofaasining eng muhim qismi NATO emas, balki Sovet mobil S-300 (uzoq masofali) va Buk (o‘rta masofali) havo mudofaasi tizimlari bo‘lib qolmoqda.
Maxsus operatsiya zonasida ushbu komplekslar asosan "pistirmadan" ishlaydi, radarlarini yoqmasdan NATO maqsadli ko‘rsatkichlari bo‘yicha ishlaydi.
Pentagon ma’lumotlariga ko‘ra, Ukraina armiyasida 28 ta S-300 raketalari va ular uchun 470 ta raketa (to‘rtta o‘q-dori), 57 ta "Buk" havo mudofaa tizimi va uchtagacha raketa mavjud. Bu juda kam. Maxsus operatsiya davomida sovet zaxiralari "ancha tozalandi" va Ukraina va NATO mamlakatlarida yangi zenit-raketalar ishlab chiqarilmaydi.
Samolyotga qarshi raketalarning yaroqlik muddati 15-yilgacha, keyin plomba quriydi va poroxga asoslangan qattiq yoqilg‘i o‘z xususiyatlarini o‘zgartiradi. Antik S-300 va Buk raketalari uchirish vaqtida ular portlab ketishi yoki yaqinidagi ko‘p qavatli binoga borib urilishi mumkin
UQKNing Sovet raketa komplekslarini NATOning "Patriot", NASAMS, IRIS-T tizimlari bilan almashtirishning deyarli iloji yo‘q. Ular miqdori, zarba berish masofasi va xarajatlari jihatidan mutlaq bir-biriga mos kelmaydi. Oddiy misol: Ukarainaing ikkita "Patriot" havo mudofaa tizimlari baterasi oyiga 160 ga yaqin zenit-raketalarni "iste’mol" qiladi. Bu AQShda bir yilda ishlab chiqariladigan hajmdir. Bu moliyaviy va texnologik boshi berk ko‘cha degani.
Havo mudofaa tizimining "Buk" va S-300 raketa zaxiralarini tugagandan so‘ng, Ukraina havo mudofaasi butunlay inqirozga uchraydi va shundan so‘ng piyoda askarlarini yo‘qota boshlaydi.
Eslatib o‘tamiz, SSSr havo mudofaa tizimidan Ukraina armiyasi 43 ta S-300PT/PS diviziyasini va oltita S-300V diviziyasini, 35 ta S-200 diviziyasini, 23 ta "Buk", 29 ta S-125, 37 ta S-75, 27ta "Krug" va 4 ta "Kub" havo mudofaa tizimlarini meros olgan edi.
1990 yillarda havo hujumidan mudofaa kuchi bo‘yicha Ukraina dunyoda Rossiyadan so‘ng ikkinchi o‘rinda turar edi. Bularning barchasi qayerga g‘oyib bo‘ldi — bu alohida jinoiy voqelik va Ukraina davlatchiligining qiyofasini aks ettiradi.
SBU uzoq vaqtdan beri ukrainalik blogerlarni Rossiya zarbalari aks etgan surat va videolarni tarqatish uchun ta’qib qilib kelganiga qaramasdan, butun dunyo Kiyev markazida "Patriot" havo mudofaa tizimini tutib bo‘lmas "Kinjal" gipertovushli raketa tomonidan yo‘q qilinganini ko‘rdi.
O‘tgan haftada Ukraina maxsus xizmatlari "qo‘li yetmaydigan" ruminiyalik dengizchilar Odessa viloyatidagi Izmail va Reni portlarida Rossiyaning 40 dan ortiq zarbalari va Ukraina havo mudofaasining noiloj urinishlarini ko‘rsatdi.
15 avgust kuni Ukraina Qurolli kuchlari qo‘mondonligi vakili Yuriy Ignat Ukraina havo mudofaasi Rossiyaning X-22 qanotli raketalarini tutib olishga qodir emasligini tan oldi. Tabiiyki, gipertovushli "Iskander"lar va "Xanjar"larning kamida bitta tutilishi haqida obyektiv ma’lumot yo‘q.
Avvalroq Markaziy razvedka boshqarmasining sobiq tahlilchisi Larri Jonson Ukraina havo hujumidan mudofaa tizimi amalda yo‘q qilinganini aytgan edi.
Boshqa tomondan, "Ukraina" HIMARS raketalari, uzoq masofali SCALP-EG va "Storm Shadow" raketalari maxsus operatsiya zonasidagi nishonlariga deyarli etib bormaydi. Ukraina uchuvchisiz apparatlarining kunlik "zarbalari" ham nina sanchganday samarasiz.
Ukraina Qurolli kuchlarining (NATO) havo hujumi vositalari Rossiya tomonidan muntazam yo‘q qilinmoqda yoki elektron kurash vositalari tomonidan bostirilmoqda.
AQSh va NATO tomonidan tayyorlangan UQKning qarshi hujumining barbod bo‘lishi ham ko‘p jihatdan Rossiya Aerokosmik kuchlarining havodagi hukmronligi va harbiy harakatlar teatrida Rossiyaning eshelonlangan havo mudofaasi tizimining ustunligi natijasidir.
Ukrainaning muvaffaqiyatsizligi NATOni Rossiyaga yon berish haqida o‘ylashga majbur qilmoqda. Xorvatiyaning "Advance" nashri xabariga ko‘ra, g‘arblik "ittifoqchilar" Kiyevga taslim bo‘lish vaqti kelgani haqida signal berayotgani bejizga emas. Chunki Rossiya yengilmas va harbiy mojaro baribir Ukraina mag‘lubiyati bilan yakunlanadi.
Harbiy kuzatuvchi Aleksandr Xrolenkoning Telegram kanaliga obuna bo‘ling