TOShKENT, 2-may — Sputnik. O‘zbekiston iqtisodiyoti 5,65 % gacha ishonchli o‘sishi bashorat qilindi. Bu bo‘yicha Iqtisodiy tadqiqotlar va islohotlar markazi O‘zbekiston iqtisodiyotiga oid tahliliy material e’lon qildi.
Qayd etilishicha, 2023-yilning 1-choragi yakunlariga bo‘yicha O‘zbekiston yalpi ichki mahsulotining (YaIM) o‘sishi 5,5 foizni tashkil etdi. Iqtisodiy o‘sishning tezlashishi, shuningdek, O‘zbekistondagi anomal sovuq tufayli jabr ko‘rgan tadbirkorlarni qo‘llab-quvvatlash bo‘yicha tezkor chora-tadbirlarning o‘z vaqtida qabul qilinishi bilan bog‘liq.
Unga ko‘ra:
Kichik va o‘rta biznes subyektlariga kreditlar bo‘yicha to‘lovlar uzaytirildi;
Qarzni foizsiz, qo‘shimcha garovsiz, "jarimasiz" bo‘lib-bo‘lib to‘lash imkoniyatini taqdim etdi;
Ishlab chiqarishni tiklash uchun kreditlar ajratildi; jarimalar va jarimalarni hisoblash 1-aprelgacha to‘xtatildi va boshqalar.
Markazning baholashiga ko‘ra, 2023-yilning birinchi yarmida yanvar oyidagi prognozga qaraganda ancha ishonchli iqtisodiy o‘sish kuzatilmoqda. Markazning oldingi prognozida 2023-yilning 1-choragida 5,47% o‘sish kutilgan bo‘lsa, birinchi yarim yillik uchun prognoz 5,65%ga yaxshilandi.
2023 yil boshida O‘zbekiston iqtisodiyotida qisqa muddatli pasayish kuzatildi, bu esa mavsumiy omillar hamda shu yil boshidagi holatlar - energiya tanqisligi inqirozini keltirib chiqargan anomal sovuq ob-havo va ta’minotdagi uzilishlarga sabab bo‘lgan tashqi shoklar bilan bog‘liq edi.
Biroq, iqtisodiy siyosat choralarini tezkor qabul qilish va korxonalarni rag‘batlantirish uchun hukumat tomonidan amalga oshirilgan kompleks chora-tadbirlar rivojlanish istiqbollarini yaxshiladi.
O‘zbekiston iqtisodiyoti ob-havo inqirozini bartaraf etgandan so‘ng tiklana boshladi va haftalik YaIM ko‘rsatkichlari o‘sish trayektoriyasiga yetdi.
Shunday qilib, birja tarkibiy qismlarining o‘sishi, hududlarda ishbilarmonlik muhiti va ishbilarmonlik faolligi ko‘rsatkichlarining o‘sishi, ichki savdo va xizmat ko‘rsatish sohasidagi faollikning oshishi hisobiga ishbilarmonlik faolligi indeksining mo‘’tadil o‘sishi qayd etildi.
Quyidagi toifalar bo‘yicha so‘rovlar tahlili sezilarli o‘sishni ko‘rsatdi:
tadbirkorlik va sanoat - 5,8 foizga;
xaridlar - 8,0 foizga;
avtotransport vositalari - 4,1 foizga.
Ushbu omillarni hisobga olgan holda va YaIM o‘sishining haftalik prognoz ko‘rsatkichlarini birlashtirgan holda, joriy yilning 1-choragida O‘zbekiston iqtisodiyoti barqaror o‘sish trayektoriyasiga kirdi.
“Bu yil O‘zbekiston iqtisodiyoti o‘tgan chorakda kuzatilgan o‘sish sur’atlarini saqlab, rivojlanishda davom etadi”, - deyiladi xabarda.
Markaziy bankning mart oyida asosiy stavkani 15%dan 14%gacha pasaytirish to‘g‘risidagi qarori 2023-yilning birinchi yarim yilligida ham tarmoq, ham makro darajada O‘zbekiston iqtisodiyotiga ijobiy ta’sir ko‘rsatadi.
Yuqorida qayd etilgan omillarni hisobga olgan holda 2023-yilning birinchi yarmida O‘zbekiston iqtisodiyotining kutilayotgan o‘sishi 5,65 foizni tashkil etadi. Shu bilan birga, iqtisodiy o‘sishning prognoz koridori 5,50% -5,75% darajasida belgilandi.