TOShKENT, 21 dek — Sputnik. Boshqa davlatlarning Yevroosiyo iqtisodiy ittifoqida (YeOII) kuzatuvchi, keyin esa a’zo bo‘lishga qiziqishi ortib bormoqda. Bu haqda Rossiya Federatsiya Kengashi raisi Valentina Matviyenko 2022-yil kuzgi sessiya yakunlari bo‘yicha o‘tkazilgan matbuot anjumanida ma’lum qildi.
Uning ta’kidlashicha, YeOII tashkil etilganidan beri ko‘p vaqt o‘tmagan, ammo ijobiy natijalar allaqachon kuzatilmoqda, ittifoq doirasida o‘zaro savdo hajmi yildan-yilga sezilarli darajada oshib bormoqda.
Matviyenkoning ta’kidlashicha, YeOII darajasida qabul qilinadigan umumiy qoidalar biznes va fuqarolar uchun, jumladan, ijtimoiy kafolatlar uchun juda foydali.
“Boshqa davlatlarning Yevroosiyo iqtisodiy ittifoqida kuzatuvchi, keyin a’zo bo‘lishga qiziqishi ortib bormoqda. BRIKSda bo‘lgani kabi, ushbu integratsiya birlashmalariga a’zo bo‘lishni xohlovchi davlatlar soni ortib bormoqda”, - deydi u.
Shuningdek, Matviyenkoning so‘zlariga ko‘ra, YeOII siyosiylashgan tashkilot emas, “yakdil fikr bor, u yerda qarorlar faqat o‘zaro manfaatli, hamma uchun tushunarli shartlar asosida qabul qilinadi”. Uning ta’kidlashicha, bu dunyo ko‘p qutblilik tomon ketayotganining yana bir dalilidir.
“Bu faqatgina bizning ko‘p qutbli dunyoni barpo etishga intilishlarimizni ifodalamaydi, bu shunchaki deklaratsiya ham emas. Bular allaqachon davom etayotgan jarayonlar. Biz haqiqatan ham davrlar o‘zgarayotgan pallada yashayapmiz. Kimki bu tarixiy jarayonlarni to‘xtatmoqchi bo‘lsa yoki hech narsa bo‘lmayotgandek ko‘z yumsa, u juda qattiq yanglishadi. Aynan mana shu davlatlar yoki guruhlar ana shu tarixiy jarayonlarning chekkasida qoladi”, - deb ta’kidladi Federatsiya Kengashi raisi.”
Bundan tashqari, uning ta’kidlashicha, Rossiya na MDHda, na Ittifoq davlatida, na YeOIIda etakchi rolga ega emas, chunki barcha davlatlar ushbu uyushmalarda teng asosda ishtirok etadilar.
“Ular bizga qandaydir uydirma ambitsiyalarni biriktirishga harakat qilmoqdalar, ular mavjud emas. U yerda hamma teng huquqli va shuning uchun agar bir qator davlatlar ushbu uyushmalarga a’zo bo‘lishni xohlasa, bu ham hisobga olinadi”, - deydi Matviyenko.
Boshqa narsalar qatorida, u 2023-yilda YeOIIga raislik Rossiyaga o‘tishini va Rossiya tomoni kelgusi yil yanada taraqqiyot yili bo‘lishi uchun birlashtiruvchi ijobiy kun tartibini shakllantirayotganini ta’kidladi.
O‘zbekiston 2020-yil dekabr oyida YeOIIda kuzatuvchi davlat maqomini olgan edi. Ittifoq 2014-yilda Rossiya, Belarus va Qozog‘iston o‘rtasida tuzilgan shartnoma asosida tashkil etilgan xalqaro tashkilotdir. Bu ittifoqqa 2015-yilda Armaniston va Qirg‘iziston a’zo bo‘lgan, Moldova va Kuba kuzatuvchi maqomiga ega.
So‘nggi yillarda O‘zbekistonda YeOIIga a’zo mamlakatlar kapitali ishtirokidagi korxonalar soni sezilarli darajada oshdi. Ularning soni 4,5 mingga yetdi.
YeOIIning maqsadi — a’zo davlatlar aholisining turmush darajasini yuksaltirish borasida barqaror rivojlanish uchun sharoitlar yaratish, tovarlar, xizmatlar, kapital va ish resurslarining yagona bozorini shakllantirishga harakat qilish, global iqtisodiyot sharoitida milliy iqtisodiyotlarning raqobatbardoshligini oshirish, har tomonlama modernizatsiyalash va o‘zaro kooperatsiyani rivojlantirishdan iborat.