Ostojenka ko‘chasi, Moskva markazi. Aynan shu yerda, Moskva Davlat Lingvistika Universiteti (MDLU) devorlari ichida Rossiya poytaxtidagi o‘zbek tilini o‘rganish bo‘yicha birinchi muassasa joylashgan.
Universitetda O‘zbek tili va madaniyati markazining ochilishi uzoq vaqt talab qildi, deydi MGLU rektori, professor Irina Krayeva.
“2010 yilda biz o‘zbek tilini nafaqat to‘garak va fakultativ darslarda o‘rgatishni boshladik, balki uni asosiy ta’lim dasturlariga kiritdik. Biz doimo bunga qiziqardik, - deydi u.
Universitetda o‘zbek tili kurslarini rivojlantirishdagi dastlabki qadamlar sinfda ishlash va o‘quv resurslarini rivojlantirishga to‘g‘ri keldi, deb eslaydi Irina Krayeva.
MGLU o‘qituvchilari tomonidan “MDH mamlakatlari uchun o‘zbek tili” darsligi nashr etildi, O‘zbekistonning yetakchi universitetlari bilan talabalar va o‘qituvchilar almashinuvi yo‘nalishida hamkorlik yo‘lga qo‘yildi. Bugungi kunga qadar MGLU 100 dan ortiq o‘zbek tilini biladigan mutaxassislarni tayyorlagan.
Irina Krayevaning aytishicha, ular Rossiya Federatsiyasi Tashqi ishlar vazirligi, turli davlat idoralari, xalqaro tashkilotlarda ishlaydilar, shuningdek, Moskvadagi ta’lim muassasalarida o‘zbek tilidan dars berishadi.
Shu bilan birga, universitet talabalari o‘rtasida o‘zbek tiliga qiziqish yildan-yilga ortib bormoqda. Masalan, bu yil Moskva davlat lingvistika universitetida o‘zbek tili bo‘lajak siyosatshunoslar va mintaqaviy ekspertlar tomonidan faol o‘rganilmoqda. Irina Krayevaning so‘zlariga ko‘ra, talabalarni ko‘p jihatdan ikki davlat o‘rtasidagi iqtisodiy va diplomatik munosabatlarning rivojlanishi turtki bo‘lmoqda. Darhaqiqat, O‘zbekistonda Rossiya kapitali ishtirokidagi korxonalar tobora ko‘payib bormoqda va davlatlararo loyihalarda ishlash uchun tilni bilish muhim ahamiyatga ega.
Natijada universitet rahbariyati o‘zbek tilini o‘rganish bo‘yicha alohida markaz tashkil etishga qaror qildi. G‘oya MDH Ijroiya qo‘mitasi, O‘zbekistonning Rossiyadagi elchixonasi va "Saxovat" jamg‘armasi tomonidan qo‘llab-quvvatlandi. O‘zbek tili va madaniyati markazining tantanali ochilishida MDH Ijroiya qo‘mitasi raisi o‘rinbosari Ilhom Ne’matov va O‘zbekistonning Rossiyadagi elchisi Botirjon Asadov ishtirok etdi.
Tadbirda "Saxovat" jamg‘armasi rahbari Baxrom Ismoilov ham ishtirok etdi. Muhtaram mehmonlar intereri an’anaviy o‘zbek uslubida yaratilgan – devorlarda ko‘k va oq mozaikalar bilan bezatilgan Markazga birinchi tashrif buyuruvchilar bo‘ldi. Markaz ixcham bo‘lib chiqdi, lekin hamma narsa bilan jihozlangan: sinf xonasi, eng muhimi, boy kutubxona. Kitoblarning salmoqli qismini rus olimlarining o‘zbek filologiyasiga bag‘ishlangan asarlari tashkil etadi. Markaz o‘qituvchilari talabalarga nafaqat o‘zbek tilini o‘rgatadilar, balki ularni O‘zbekiston madaniyati va tarixi bilan ham yaqindan tanishtiradilar.
Ochilish marosimida Rossiya Xalqlari Assambleyasi raisining o‘rinbosari Igor Krugovix MGLU talabalariga Ulug‘ Vatan urushidagi g‘alabaga o‘zbeklarning qo‘shgan hissasi haqida gapirib berdi.
Bularning barchasi yoshlarning O‘zbekiston haqida ko‘proq bilishi uchun zarur, deydi Irina Krayeva. “O‘zbek tilini professional tarzda o‘rganayotgan bitiruvchilarimiz orasida ijodkorlarni, badiiy matn tarjimonlarini ko‘rmoqchi edim... Axir nega bo‘lmasin? — Balki o‘zbek she’riyati tarjimonlari, balki tarix, madaniyat, zamonaviy jurnalistika bilan shug‘ullanadiganlardir. Bu mening bugungi orzuim”.