Anna Cherkasova. Rossiya va O‘zbekiston Toshkent viloyatidagi ikkinchi yirik GES – Pskom GESini qurmoqda. Yangi GES nechta tumanni elektr energiyasi bilan ta’minlashi va mintaqa uchun qanday iqtisodiy samara berishi haqida Sputnik O‘zbekiston “Energetika va moliya instituti” iqtisodiyot departamenti boshlig‘i o‘rinbosari Sergey Kondratyevga murojaat qildi.
Rossiya bilan hamkorlikda qurilayotgan Pskom GESi yiliga 950 mln kVt/soat elektr energiyasi ishlab chiqarishi kutilmoqda. Ekspertning so‘zlariga ko‘ra, yangi stansiya nafaqat elektr energiyasi ishlab chiqarishni yaxshilash, balki aholi, sanoat obyektlari va qishloq xo‘jaligi korxonalarini suv bilan ta’minlashni tartibga solish imkoniyatiga ega bo‘ladi.
Bu GES mahalliy ahamiyatga ega bo‘lib, birinchi navbatda, Toshkent viloyatini elektr energiyasi bilan ta’minlaydi. Ehtimol, bu qo‘shni hududlardagi iste’molchilarni energiya bilan ta’minlashni yaxshilashga yordam beradi.
2026 yilda GESni ekspluatatsiyaga topshirish rejalashtirilgan. Gidroelektrostansiya - elektr energiyasini ishlab chiqarishning arzon manbai hisoblanadi. Biroq, buning uchun uning uzluksiz ishlab chiqarilishini ta’minlash kerak: suv oqimi butun yil davomida barqaror bo‘ladigan sharoitlarni yaratish.
Kondratyev ta’kidlashicha, Pskom GESi ehtimol mavsumiy rejimda ishlay oladi. Stansiya daryo oqimiga qarab bahorda ko‘proq, qish va yozda esa kamroq elektr energiyasi ishlab chiqaradi.
Mutaxassis Pskom GESining Toshkent viloyati qurilishi hududlar uchun bu juda muhim yirik investitsiya loyihasi ekanligini ta’kidladi.
Elektr stansiyasi qurilishi vaqtida mahalliy aholi uchun yangi ish o‘rinlari yaratish, viloyatda ishlab chiqarilayotgan maxsus texnika va materiallarga bo‘lgan talabni oshirish imkonini beradi.
Loyihani amalga oshirishdan Rossiya ham foyda ko‘radi. GES qurish uchun asosiy uskunalar - masalan, gidroagregatlar - odatda postsovet mamlakatlari tomonidan Rossiyaning mashinasozlik va montaj korxonalaridan sotib olinadi. Shu bois O‘zbekistondan Rossiya budjetiga qo‘shimcha eksport tushumlarini kutish mumkin.
Pskom GESining ishga tushirilishi qo‘shni davlatlar energetika tizimlariga qanday ta’sir qiladi? O‘zbekiston Qirg‘iziston va Tojikistondan elektr energiyasi importini qisqartiradimi? 2026-yilda GES foydalanishga topshiriladimi?